Μάλτα, Κύπρος και Βουλγαρία… κερκόπορτες της ΕΕ με τα «χρυσά διαβατήρια»

Συνεχίζονται οι αποκαλύψεις που αναδεικνύουν το μέγεθος του σκανδάλου στην υπόθεση των αποκαλούμενων «χρυσών διαβατηρίων» στην ΕΕ, το οποίο αφορά κυρίως τρεις χώρες: Κύπρο, Μάλτα και Βουλγαρία.

Υπενθυμίζεται ότι η Κομισιόν έχει ξεκινήσει ήδη τις σχετικές διαδικασίες σε βάρος των δύο πρώτων που ενδεχομένως να οδηγήσουν και στην επιβολή κυρώσεων. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, να κάνει κάτι ανάλογο και με την Βουλγαρία – αν και εκεί οι σχετικές αιτήσεις ήταν πολύ λιγότερες.

Σε αυτό το πλαίσιο, την περασμένη εβδομάδα, η αρμόδια κυβερνητική επιτροπή που είχε οριστεί για να ερευνήσει την υπόθεση κατέληξε σε ένα πόρισμα-βόμβα: Περισσότερα από τα μισά διαβατήρια που είχε εκδώσει μέχρι πέρυσι η κυπριακή κυβέρνηση σε αντάλλαγμα για επενδύσεις στη χώρα αποδείχθηκαν παράνομα, καθώς δεν πληρούσαν τις σχετικές προϋποθέσεις.

Κύπρος: Παράνομα τα μισά!

Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι την περίοδο 2013-’19 χορηγήθηκαν περισσότερα από 3.000 «χρυσά διαβατήρια» σε αλλοδαπούς οι οποίοι δεσμεύτηκαν να επενδύσουν τουλάχιστον 2 εκατ. ευρώ στην Κύπρο. Τα διαβατήρια αυτά ήταν ιδιαιτέρως δημοφιλή στις τάξεις Ρώσων, Ουκρανών, Κινέζων και Καμποτζιανών, οι οποίοι αποκτούσαν έτσι το δικαίωμα να κυκλοφορούν ελεύθερα εντός της ΕΕ.

Όπως είναι γνωστό, η διαδικασία αυτή διακόπηκε πέρυσι, μετά και την αποκάλυψη του δικτύου al Jazeera που ενέπλεκε τον πρώην πρόεδρο της κυπριακής βουλής και άλλους αξιωματούχους σε διαπραγματεύσεις για τη χορήγηση τέτοιου διαβατηρίου σε ένα πρόσωπο με εγκληματικές δραστηριότητες.

Πλέον, όπως ανακοίνωσε ο επικεφαλής της επιτροπής και πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου ως το 2020, Μύρων Νικολάτος, εξετάζεται το σενάριο τα έγγραφα αυτά να αφαιρεθούν από τους κατόχους τους, εφόσον διαπιστώνεται τελεσίδικα ότι δεν πληρούνταν οι νόμιμες προϋποθέσεις.

Μάλτα: Εικονική διαμονή

Όσον αφορά στην Μάλτα (όπου είναι πιθανό να υπάρχει σχέση της υπόθεσης αυτής και με τη δολοφονία της δημοσιογράφου Δάφνη Καρουάνα Γκαλιτσία), ο Guardian προχωρά σε μια νέα αποκάλυψη. Επικαλείται έγγραφα που διέρρευσαν από ένα γραφείο το οποίο ειδικεύεται στην έκδοση διαβατηρίων, το Henley & Partners, τα οποία δείχνουν ότι η ελεύθερη μετακίνηση στην ΕΕ μπορούσε να διασφαλιστεί με μια διαμονή μικρότερη των τριών εβδομάδων στη χώρα, που συνδυαζόταν με… διακοπές.

Υπενθυμίζεται πως εκτός της αναγκαίας επένδυσης, ύψους άνω των 1,15 εκατομμυρίων ευρώ, όσοι ενδιαφέρονταν για το διαβατήριο θα έπρεπε είτε να αγοράσουν ένα ακίνητο έναντι τουλάχιστον 350.000 ευρώ είτε να συνάψουν πενταετές μισθωτήριο συμβόλαιο αξίας 80.000 ευρώ.

«Κανένα πιστοποιητικό ή χορήγηση υπηκοότητας δεν θα χορηγούνται εάν ο/η ενδιαφερόμενος/-η δεν αποδεικνύουν ότι έχουν διαμείνει στη Μάλτα για περίοδο τουλάχιστον 12 μηνών που θα ολοκληρώνεται την ημέρα της έκδοσης», ήταν ο όρος που είχε τεθεί επισήμως από το 2014, μετά και την παρέμβαση της Κομισιόν.

Καθώς, όμως, ο όρος «διαμονή» δεν διευκρινίζεται, οι ενδιαφερόμενοι και οι μεσάζοντες βρήκαν το «παραθυράκι»: Νοίκιαζαν εικονικά σπίτια, με το μικρότερο δυνατό κόστος, τα οποία άφηναν κενά – στέλνοντας παράλληλα μια «επιστολή προθέσεων» στις αρμόδιες αρχές. Μάλιστα, σε μία από τις περιπτώσεις που αναφέρει ο Guardian, ένας Κινέζος είχε νοικιάσει μια οικία με δύο υπνοδωμάτια για τη 12μελή οικογένειά του, ζητώντας στη συνέχεια χορήγηση υπηκοότητας για όλα!

Βουλγαρία: Ούτε για δείγμα επένδυση…

Όσο για τη Βουλγαρία, μέχρι τις αρχές του 2021 τα στοιχεία έδειχναν πως τέτοιου είδους διαβατήριο είχαν λάβει μόλις 98 αλλοδαποί, δεσμευόμενοι να επενδύσουν τουλάχιστον ένα εκατ. ευρώ. Ωστόσο, στην πράξη, καμία επένδυση δεν είχε πραγματοποιηθεί.

Αντιθέτως, αρκετοί από τους παραπάνω (78 στους 98) είχαν προχωρήσει σε αγορές κρατικών ομολόγων τα οποία είτε μεταπώλησαν σε υψηλότερη τιμή είτε διατηρούν αντλώντας τα μερίσματα. Άλλοι, έκαναν απλώς καταθέσεις σε βουλγαρικές τράπεζες, τις οποίες είναι ελεύθεροι να αποσύρουν ανά πάσα στιγμή.

Τελικά, αν και η Ευρωβουλή είχε συμφωνήσει, τον περασμένο Οκτώβριο, ότι «η ευρωπαϊκή υπηκοότητα δεν μπορεί να αποτελεί εμπόρευμα», ορισμένες κυβερνήσεις είχαν διαφορετική άποψη και την εφάρμοσαν στην πράξη.