Κάπου μισό αιώνα πριν ένας άτυπος κανόνας όριζε πως τα γραφεία των φαρμακοβιομηχανιών έπρεπε να βρίσκονται στην ίδια γειτονιά με το υπουργείο Υγείας.
Τον ίδιο αυτό κανόνα ακολούθησε και ο Νίκος Κάτσος, πατέρας της Νέλλης και του Βασίλη, ιδρύοντας το 1969 μια μικρή βιομηχανία φαρμάκων, τη Pharmathen, που «έτρεχε» παράλληλα με το φαρμακείο που διατηρούσε Πατησίων και Δεριγνί.
Τότε η Pharmathen ήταν μια μικρομεσαία επιχείρηση με 35 άτομα προσωπικό, που κάποια στιγμή θα περνούσε στα χέρια παιδιών του. Άλλωστε και οι δύο ήθελαν να γίνουν φαρμακοποιοί.
Και όντως το 1993, ο Βασίλης, μεγαλωμένος πέριξ της πλατείας Βάθη και σπουδαγμένος στο αμερικάνικο κολέγιο (Pierce College) στην Αγία Παρασκευή, μόλις στα 20 του φοιτητής της Φαρμακευτικής Σχολής Αθηνών, ανέλαβε την εταιρεία μαζί με την αδελφή του πτυχιούχο επίσης της Φαρμακευτικής. Όχι όμως από επιλογή, αλλά από ανάγκη, καθώς έχασαν ξαφνικά τον πατέρα τους.
Εκείνη η μικρή εταιρεία, που πλέον μόνο μικρή δεν είναι, σήμερα ανακοινώθηκε ότι πωλήθηκε από την BC Partners στη διεθνή επενδυτική εταιρεία Partners Group, η οποία ενεργεί για λογαριασμό πελατών της, αντί 1,6 δισ. ευρώ. Δηλαδή σε διπλάσια αποτίμηση από ό,τι την είχε αγοράσει BC Partners το 2015 (στις 20 φορές τα κέρδη της), με την Pharmathen να αποδεικνύεται ως μία από τις πιο επικερδείς επενδύσεις της.
Κλειδί η εξωστρέφεια
Βεβαίως, η φαρμακοβιομηχανία, που αναπτύσσει κάθε χρόνο κατά μέσο όρο 10 γενόσημα προϊόντα και να έχει εξαγωγική δραστηριότητα σε πάνω από 90 χώρες, δεν μπήκε από τη μια μέρα στην άλλη στην παγκόσμια πρωτοπορία.
Ήδη από το 1997 όταν η κρίση είχε χτυπήσει τη φαρμακοβιομηχανία λόγω της καθιέρωσης για πρώτη φορά της λίστας φαρμάκων, από τη θέση του προέδρου ο Βασίλης και της αντιπροέδρου η Νέλλη αποφάσισαν ότι η Pharmathen είχε τη δύναμη όχι μόνο να «περάσει τον κάβο», αλλά και να βγει στην επίθεση.
Έτσι αντί να κλαίνε τη μοίρα τους αναδιάρθρωσαν την προϊοντική γκάμα της εταιρείας, ενίσχυσαν τον τομέα των πωλήσεων και επέλεξαν ότι από εκεί και πέρα η πορεία της εταιρείας θα πρέπει να βασίζεται στο τρίπτυχο: έρευνα – εξωστρέφεια – επενδύσεις. Και το τήρησαν.
Το αποτέλεσμα ήταν η εταιρεία να απεξαρτηθεί σταδιακά από την ελληνική αγορά και το 2015, σε μια εποχή που κυριαρχούσαν αβεβαιότητα για την εξέλιξη των οικονομικών μεγεθών της χώρας, να έχει παρουσία σε περισσότερες από 85 χώρες με περισσότερες από 5.000 άδειες κυκλοφορίας παγκοσμίως και να εξάγει το 65% της παραγωγής της.
Ήταν τότε που ένας αγοραστής γνώριμος στην Ελλάδα, το private equity BC Partners, προχώρησε στην εξαγορά του 80% της εταιρείας αντί 475 εκατ. ευρώ, με τα αδέλφια Κάτσου να βρίσκουν λύση στο ζήτημα χρηματοδότησης των υφιστάμενων και των μελλοντικών σχεδίων της Pharmathen.
Εκτόξευση κερδών
Τα τελευταία χρόνια, η Pharmaten προχώρησε σε ένα ευρύ επενδυτικό πρόγραμμα, ύψους 250 εκατ. ευρώ, για την ανάπτυξη φαρμάκων και μεταξύ των επενδύσεων ήταν και η νέα μονάδα στις Σάπες Κομοτηνής, ύψους 50 εκατ. ευρώ για την παραγωγή ενέσιμων βραδείας αποδέσμευσης.
Συνολικά, η εταιρεία διαθέτει τρείς μονάδες παραγωγής.
Οι εξαγωγικές της πωλήσεις αντιπροσωπεύουν το 95% των συνολικών πωλήσεων.
Για το 2020, ο κύκλος εργασιών της εταιρείας στη χρήση 2020 ανήλθε σε 227,2 εκατ. ευρώ έναντι 205 εκατ. ευρώ στη χρήση 2019, δηλαδή σημείωσε αύξηση κατά 22,19 εκατ. ευρώ ή σε ποσοστό 11%. Τα μικτά αποτελέσματα ανήλθαν σε 71,96 εκατ. ευρώ έναντι 71,1 εκατ. ευρώ την προηγούμενη χρήση. Τα κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA) διαμορφώθηκαν σε 59,38 εκατ. ευρώ έναντι 55,93 εκατ. ευρώ πέρυσι και τα κέρδη μετά φόρων ανήλθαν σε 30,98 εκατ. ευρώ έναντι 21,57 εκατ. ευρώ την προηγούμενη χρήση.
Τα «καύσιμα» στη «μηχανή» του family fund VNK Capital
Παρ’ ότι rich and famous, μετά το προσοδοφόρο deal, τα αδέλφια Κάτσου δεν εγκατέλειψαν τις επενδύσεις.
Μέσω του family fund VNK Capital (από τα αρχικά των ονομάτων τους) ο Βασίλης Κάτσος και η Νέλλη Κάτσου, εκτός από τα φάρμακα έχουν εισέλθει από κοινού με την Olympia Group του Πάνου Γερμανού στη Lamda Development, καθώς και στον τομέα των τροφίμων και ποτών (έχει συμμετοχή στις εταιρείες Παλίρροια και Cafetex).