Το άγχος της συμμετοχής στους Ολυμπιακούς Αγώνες κατά τη διάρκεια μιας πανδημίας έχει επιπτώσεις σε πολλούς αθλητές εδώ. Αλλά η ιαπωνική ομάδα διαχειρίζεται την πίεση και προσφέρει ρεκόρ αποτελεσμάτων.

Mέχρι το απόγευμα της Τρίτης, η Ιαπωνία είχε ήδη κατακτήσει 18 χρυσά μετάλλια, ξεπερνώντας τόσο τα 16 που είναι το ρεκόρ της από τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004, όσο και το σύνολο των μεταλλίων που έλαβε η χώρα το 1964, όταν η Ιαπωνία φιλοξένησε για τελευταία φορά τους θερινούς αγώνες. Κατατάσσεται στην τρίτη θέση όσον αφορά τα χρυσά μετάλλια μετά την Κίνα και τις ΗΠΑ. Η Ιαπωνία είχε συνολικά 34 μετάλλια, επτά λιγότερα από όσα κέρδισε στο Ρίο το 2016.

Είναι σύνηθες η διοργανώτρια χώρα να αποδίδει καλύτερα από ότι συνήθως, λόγω παραγόντων όπως λιγότερο άγχος από τα ταξίδια και εξοικείωση με το περιβάλλον των αγώνων.

Όντας στην ίδια ζώνη ώρας με τις οικογένειες και τους φίλους τους, οι Ιάπωνες αθλητές έχουν φυσικά ένα πλεονέκτημα στη λήψη ψυχολογικής υποστήριξης – κάτι που ισχύει ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η οποία έχει αναγκάσει τους Διοργανωτές του Τόκιο να απαγορεύσουν την παρουσία στα μέλη των οικογενειών των αθλητών άλλων χωρών.

Η αυτοκράτειρα Μιτσίκο στους Ολυμπιακούς του 1964

Το 1964, η Ιαπωνία γνώρισε αύξηση 61% στον αριθμό των μεταλλίων της, από 18 σε 29 από τους προηγούμενους Θερινούς Αγώνες – υψηλότερη από τις περισσότερες χώρες, εκτός από το Μεξικό που αύξησε τον αριθμό των μεταλλίων του από μόλις ένα το 1964 σε εννέα όταν φιλοξένησε τους Ολυμπιακούς Αγώνες το 1968. Τα τελευταία 20 χρόνια, μόνο η Κίνα έφτασε κοντά, με αύξηση 59% μεταξύ 2004 και 2008 όταν οι Αγώνες έλαβαν χώρα στο Πεκίνο.

Οι Ιάπωνες αθλητές δεν έχουν τους θεατές στις κερκίδες που έχουν βοηθήσει άλλες διοργανώτριες χώρες να αυξήσουν τον αριθμό των μεταλλίων τους. Οι επευφημίες από συμπαίκτες και εθελοντές είναι πολύ πιο ήσυχες από εκείνες άλλων χωρών όπως των ΗΠΑ και της Κίνα, πιθανότατα επειδή οι Ιάπωνες συνήθως προσπαθούν να συμμορφώνονται με τους κανόνες, ανάμεσα στους οποίους είναι να μην φωνάζουν. Οι φωνασκίες μπορεί να δημιουργήσουν αερολύματα, μικροσκοπικά σωματίδια που μπορούν να μεταδώσουν ασθένειες σε μεγάλες αποστάσεις.

Μερικοί απέδωσαν την μέχρι τώρα καλύτερη από την αναμενόμενη απόδοση της ομάδας της Ιαπωνίας στη καλύτερη προετοιμασία για αντιμετώπιση της πίεσης από Ιάπωνες αθλητές. Η ψυχική υγεία αποδείχθηκε ότι είναι μία από τα μεγαλύτερα θέματα αυτών των Ολυμπιακών Αγώνων, με αστέρες όπως η Simone Biles, ο Caeleb Dressel και η Naomi Osaka, να κάνουν πρωτοσέλιδα με σχετικά θέματα.

«Οι κορυφαίοι αθλητές είναι σχεδόν ίσοι από την άποψη των τεχνικών δεξιοτήτων και των φυσικών τους δυνάμεων», δήλωσε ο Τακαγιούκι Σούγκο, καθηγητής Υγείας και Αθλητικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Οσάκα. «Αυτό που κάνει τη διαφορά στο τέλος είναι η ψυχική τους πλευρά, πιστεύω».

Το 2001, η κυβέρνηση εγκαινίασε το Ιαπωνικό Ινστιτούτο Αθλητικών Επιστημών (Japan Institute of Sports Sciences – JISS), το οποίο χρησιμεύει ως προπονητικό κέντρο για εθνικές ομάδες καθώς και ως χώρος κοινωνικοποίησης κορυφαίων αθλητών. Η εγκατάσταση χρησιμοποιεί επίσης εμπειρογνώμονες ψυχολογικής διαχείρισης που πραγματοποιούν τακτικά σεμινάρια και προσφέρουν συμβουλές.

Η Michiyo Mori, ψυχολόγος ενός Ιάπωνα ξιφομάχου, λέει ότι η εντατικοποιημένη ψυχική υποστήριξη για αθλητές πρέπει να έπαιξε ρόλο στο πρώτο χρυσό μετάλλιο στην ξιφασκία για την Ιαπωνία. Η Μόρι λέει ότι η Ιαπωνία είχε μείνει πίσω από τις δυτικές χώρες στην υποστήριξη αθλητών με την ανάπτυξη δεξιότητας νοητικού ελέγχου, παρά τη σημασία τους κατά τη διάρκεια κρίσιμων αγώνων.

«Αυτό που χρειάζεται περισσότερο σε ένα αμφίρροπο παιχνίδι είναι η ικανότητα αυτοσυγκράτησης», είπε. «Όσο περισσότερο χρειάζεται μια τέτοια ικανότητα, τόσο υψηλότερο είναι το επίπεδο ενός αθλητή».

Οι αθλητές έχουν καλύψει το κενό σε ορισμένες περιπτώσεις, προσλαμβάνοντας τους δικούς τους εκπαιδευτές ψυχολογίας, ανέφερε η ίδια. Λίγες ομάδες έχουν έναν ειδικό ψυχικής υγείας στο προσωπικό, ανέφερε η Mori, αλλά και άλλοι.

Από τους Αγώνες του Λονδίνου, η Ιαπωνία έχει ξεκινήσει μια πρακτική για τη δημιουργία μερικών προσωρινών χώρων κοντά στο Ολυμπιακό Χωριό για να βοηθήσουν τους αθλητές της εθνικής ομάδας να κάνουν προετοιμασίες της τελευταίας στιγμής πριν από έναν αγώνα, πνευματικά αλλά και σωματικά. Αυτή τη φορά, οι αθλητές της Ομάδας της Ιαπωνίας μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις οικείες εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων των ψυχικών συμβούλων στο JISS.

Η αντίθεση του ιαπωνικού κοινού στους Ολυμπιακούς Αγώνες λόγω της πανδημίας μπορεί επίσης να έχει προσθέσει άγχος στους Ιάπωνες αθλητές. Κάποιοι δήλωσαν ότι έχουν αντιμετωπίσει κακοποίηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Ωστόσο, οι αθλητές της Ιαπωνίας έχουν εκφράσει μερικές φορές μια εξαιρετικά ήρεμη προσέγγιση στους Αγώνες. Ο κολυμβητής Yui Ohashi, ο οποίος κέρδισε δύο χρυσά μετάλλια σε ατομικά αθλήματα 200 μέτρων και 400 μέτρων, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα: «Νόμιζα ότι θα ήθελα απλώς να κολυμπήσω στο μέγιστο, έτσι ώστε να μην το μετανιώσω, ανεξάρτητα αν θα κερδίσω ή θα χάσω».

Πριν από τον τελικό του μικτού διπλού πινγκ-πονγκ, ένας νέος αγώνας στους Ολυμπιακούς, η Mima Ito είπε: «Το περιμένω με ανυπομονησία. Θα ήθελα να το απολαύσω». Στη συνέχεια, η Ito και ο σύντροφός της Jun Mizutani έγραψαν ιστορία στο άθλημα κερδίζοντας χρυσό για πρώτη φορά απέναντι στην Κίνα.

Ito Mima

Οι συμπεριφορές αυτών των αθλητών παρουσιάζουν μια έντονη αντίθεση από εκείνες στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και του 1990 όταν οι επιδόσεις της Ιαπωνίας ήταν κατώτερες των περιστάσεων σε διεθνείς αγώνες. Οι Ιάπωνες αθλητές στους Ολυμπιακούς εκείνης της εποχής «έμοιαζαν σαν να πήγαιναν σε εμπόλεμη ζώνη», είπε ο Sugo. «Ηταν επιφορτισμένοι με υπερβολικές προσδοκίες».

Ο πίνακας αποτελεσμάτων αποτύπωνε αυτές τις πληγές. Το 1988, ο αριθμός των μεταλλίων της Ιαπωνίας μειώθηκε στα 14, το χαμηλότερο από το 1960. Ο αριθμός αυτός θα κυμαινόταν κάτω από το σύνολο των 29 του 1964 έως το 2004, τους πρώτους θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες μετά το άνοιγμα του Ιαπωνικού Ινστιτούτου Αθλητικών Επιστημών.

Το ψυχολογικό στρες μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την απόδοση, για λόγους που δεν είναι όλοι ψυχολογικοί. Μια μελέτη του 2019 που δημοσιεύτηκε στο Journal of Sports Medicine and Physical Fitness έδειξε ότι το έντονο στρες έκανε τους ελίτ κολυμβητές πιο αργούς, εν μέρει, επηρεάζοντας την ικανότητα των μυών να μεταβολίζουν τα σάκχαρα, τα οποία τους τροφοδοτούν.

Ορισμένοι αθλητές διαχειρίζονται την πίεση πιο εύκολα από άλλους, λέει ο Sugo, και συνήθως, αυτοί που μεγάλωσαν περισσότερο εν μέσω επαίνων παρά επικρίσεων είναι καλύτεροι, καθώς πιστεύουν ότι μπορούν να αγωνιστούν ξανά ακόμα κι αν αποτύχουν τώρα.

Ο Ιάπωνας γυμναστής Daiki Hashimoto είναι ένας τέτοιος αθλητής. Ο Hashimoto, ένας πρώτη φορά Ολυμπιονίκης, κέρδισε το πολυπόθητο χρυσό μετάλλιο, ξεπερνώντας τους αντιπάλους του από τη Ρωσία και την Κίνα στην τελευταία του εμφάνιση στο μονόζυγο.

Ερωτηθείς από δημοσιογράφους μετά την αναμέτρηση για την πίεση κατά τη διάρκεια του αγώνα, ο Hashimoto είπε: «Δεν έχω πίεση, αν και αισθάνομαι ένταση πριν από την παράσταση. Αλλά προσπαθώ επίσης να απολαμβάνω αυτού του είδους την ένταση». Ο Hashimoto πρόσθεσε, «Είπα στον εαυτό μου, θα ήταν εντάξει ακόμη και αν έπεφτα».

Μεταφράστηκε στα Ελληνικά από τον Οικονομικό Ταχυδρόμο

Πρόσφατα Άρθρα