Νέα έρευνα – Βαθύτερη η «σήψη» στις βαθμολογίες «Doing Business» της Παγκόσμιας Τράπεζας

Λίγες εβδομάδες πριν η Παγκόσμια Τράπεζα καταργήσει την έκθεση Doing Business, μια ομάδα εξωτερικών συμβούλων είχε συστήσει την αναθεώρηση της διαδικασίας αξιολόγησης ώστε να περιοριστούν οι προσπάθειες των χωρών να «χειραγωγήσουν τις βαθμολογίες τους».

Μια μελέτη 84 σελίδων, γραμμένη από ανώτερους ακαδημαϊκούς και οικονομολόγους, δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο της τράπεζας τη Δευτέρα, περίπου τρεις εβδομάδες αφότου υποβλήθηκε στην επικεφαλής οικονομολόγο της Παγκόσμιας Τράπεζας Κάρμεν Ράινχαρτ.

Η Παγκόσμια Τράπεζα ανακοίνωσε την περασμένη Πέμπτη ότι διακόπτει την έκδοση «Doing Business», επικαλούμενη εσωτερικούς ελέγχους και ξεχωριστή ανεξάρτητη έρευνα από το δικηγορικό γραφείο WilmerHale.

Υπενθυμίζεται ότι έχει ανακύψει μείζον πρόβλημα στους κόλπους του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας, αφότου έγινε γνωστό ότι η νυν γενική διευθύντρια του ΔΝΤ Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, μεταξύ άλλων, κατηγορείται πως σε ετήσια έκθεση για τις συνθήκες επιχειρείν της Παγκόσμιας Τράπεζας είχε ασκήσει «αδικαιολόγητες πιέσεις», ώστε να λάβει βελτιωμένη κατάταξη η Κίνα.

Πρόκειται για την έκθεση «Doing Business», στην οποία αναλύεται το επενδυτικό κλίμα κάθε χώρας και η παρατυπία, την οποία διαπίστωσε η Π.Τ., αφορούσε την έκδοση του 2018 (με στοιχεία του 2017). Η Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, η οποία τότε διατελούσε διευθύνουσα σύμβουλος της τελευταίας, αρνείται εξ ολοκλήρου όσα της προσάπτουν

Ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας Ντέιβιντ Μάλπας, στα πρώτα του δημόσια σχόλια από την έναρξη της διαμάχης για την απάτη των δεδομένων την περασμένη Πέμπτη, δήλωσε στο CNBC ότι η έκθεση WilmerHale «μιλάει από μόνη της» και ότι η τράπεζα θα διερευνήσει νέες προσεγγίσεις για να βοηθήσει τις χώρες να βελτιώσουν το επιχειρηματικό τους κλίμα.

Η ανασκόπηση που δημοσιεύτηκε τη Δευτέρα γράφτηκε από μια ομάδα που συγκέντρωσε η Παγκόσμια Τράπεζα τον Δεκέμβριο του 2020, αφού μια σειρά εσωτερικών ελέγχων αποκάλυψε παρατυπίες δεδομένων σε εκθέσεις για την Κίνα, τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Αζερμπαϊτζάν.

Η ομάδα αυτή απαιτεί μια σειρά διορθωτικών ενεργειών και μεταρρυθμίσεων για την αντιμετώπιση της «μεθοδολογικής ακεραιότητας» της έκθεσης Doing Business, επικαλούμενη αυτό που αποκάλεσε «πρότυπο κυβερνητικών προσπαθειών να παρέμβουν» στη βαθμολόγηση των αναφορών τα προηγούμενα χρόνια.

«Η Παγκόσμια Τράπεζα χρειάζεται μια ενδοσκόπηση. Υποστηρίζει τις μεταρρυθμίσεις των χωρών για καλύτερη διακυβέρνηση, διαφάνεια και πρακτικές. Τώρα πρέπει να χρησιμοποιήσει τη συνταγή για τη δική της μεταρρύθμιση », δήλωσε ο Mauricio Cardenas, καθηγητής του Πανεπιστημίου της Κολούμπια και πρώην υπουργός Οικονομικών της Κολομβίας, ο οποίος είναι επικεφαλής της ομάδας εμπειρογνωμόνων.

Οι ειδικοί κατηγορούν τη σειρά Doing Business για έλλειψη διαφάνειας σχετικά με τα υποκείμενα δεδομένα και τα ερωτηματολόγια που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό της κατάταξης, ζητώντας ένα τείχος προστασίας μεταξύ της ομάδας Doing Business και άλλων δραστηριοτήτων της Παγκόσμιας Τράπεζας.

«Έχουμε ενημερωθεί για πολλές περιπτώσεις όπου οι εθνικές κυβερνήσεις προσπάθησαν να χειραγωγήσουν τις βαθμολογίες του DB ασκώντας πίεση σε μεμονωμένους συντελεστές», ανέφερε η έκθεση, επισημαίνοντας δικηγόρους, λογιστές ή άλλους επαγγελματίες.

Οι συγγραφείς ζήτησαν επίσης από την τράπεζα να σταματήσει την πώληση συμβουλευτικών υπηρεσιών σε κυβερνήσεις που αποσκοπούν στη βελτίωση της βαθμολογίας μιας χώρας, σημειώνοντας ότι συνιστούσαν φαινομενική σύγκρουση συμφερόντων.

Τον Δεκέμβριο του 2020, σύμφωνα με την έρευνα, ένας εσωτερικός έλεγχος κατέδειξε ότι η διοίκηση της τράπεζας είχε πιέσει εννέα από 15 στελέχη να «μαγειρέψουν» δεδομένα στις εκδόσεις 2018 και 2020 του δείκτη Doing Business, ανεβάζοντας τη Σαουδική Αραβία στο «πιο μεταρρυθμισμένο» σημείο παγκοσμίως και ενισχύοντας το κατάταξη των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και της Κίνας, και παράλληλα να αφαιρέσουν το Αζερμπαϊτζάν από τις 10 πρώτες βαθμολογίες.

Η ξεχωριστή έκθεση WilmerHale ανέφερε ότι οι αλλαγές στα δεδομένα της Σαουδικής Αραβίας ήταν «πιθανώς αποτέλεσμα των προσπαθειών ενός ανώτερου υπαλλήλου της τράπεζας να επιτύχει το επιθυμητό αποτέλεσμα και να επιβραβεύσει τη Σαουδική Αραβία για τον σημαντικό ρόλο που έπαιξε στην τράπεζα».