Πριν από 32 χρόνια, τον Νοέμβριο 1989, όλη η Ευρώπη καταδίκαζε τα τείχη. «Ποτέ νέα τείχη στην Ευρώπη». Μόλις είχε κατεδαφιστεί το πλέον επαίσχυντο τείχος στην ήπειρο – το Τείχος του Βερολίνου. Ο Ψυχρός Πόλεμος έφθανε στο τέλος του, η Ευρώπη ανακτούσε την πολιτική της ενότητα («free and whole»), η δημοκρατία επέστρεφε στις χώρες του ανατολικού τμήματός της και η Σοβιετική Ενωση τελικά κατέρρεε. Ενας νέος κόσμος χωρίς τείχη (borderless world) (θεωρούσαμε ότι) άνοιγε μπροστά μας. Μια Ευρώπη ελεύθερη και δυνατή και πάντως όχι «Ευρώπη – φρούριο».
Αλλωστε με την εγκαθίδρυση της εσωτερικής αγοράς η Ευρωπαϊκή Ενωση είχε καταργήσει ολοσχερώς τα εσωτερικά της σύνορα. Ταυτόχρονα θέσπισε και την έννοια των εξωτερικών συνόρων, την «κοινή διαχείριση» και προστασία τους. Ουδείς τότε ήταν αντίθετος στη λογική της κατάργησης των συνόρων και οπωσδήποτε όλοι ήταν εναντίον της οικοδόμησης νέων τειχών. Ανάμεσά τους βέβαια και η Ελλάδα. Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ως πρωθυπουργός της περιόδου, από το 1990, (θυμάμαι ότι) υπήρξε διαπρύσιος κήρυξ της ελεύθερης Ευρώπης και εναντίον της «Ευρώπης – φρούριο».
Οι προσδοκίες αυτές διαψεύστηκαν. Η Ιστορία κινήθηκε με άλλη λογική. Μεγάλη διεύρυνση (2004), παγκοσμιοποίηση, συγκρούσεις, οικονομική ανέχεια άλλαξαν άρδην το πολιτικό περιβάλλον με διόγκωση των προσφυγικών – μεταναστευτικών ροών ιδιαίτερα από το 2015 και μετά. Και η Ευρώπη, ή ένα σημαντικό τμήμα της, εγκατέλειψε το όραμά της. Και άρχισε να μιμείται τον Ντ. Τραμπ – να χτίζει τείχη. Οπως ο Τραμπ στο σύνορο με το Μεξικό, που όμως καταδίκαζε τότε με σφοδρότητα η Ευρώπη. Και τώρα έχουμε φθάσει στο εξωφρενικό σημείο δώδεκα κυβερνήσεις κρατών – μελών της Ενωσης, ανάμεσά τους όλες οι ακροδεξιές (Πολωνία, Ουγγαρία κ.ά.) αλλά δυστυχώς και η υποτιθέμενη σοσιαλδημοκρατική Δανία και βέβαια η Ελλάδα, να ζητούν ουσιαστικά η Ευρώπη να γίνει και επίσημα «φρούριο».
Με κοινή επιστολή τους ζητούν (α) η Ευρωπαϊκή Ενωση να χρηματοδοτεί την κατασκευή τειχών – φρακτών στα εξωτερικά της σύνορα και (β) να νομιμοποιηθούν οι επαναπροωθήσεις (pushbacks), έστω κι αν ο όρος αυτός καθαυτόν δεν χρησιμοποιείται στην επιστολή (επαναπροωθήσεις για τις οποίες η Ελλάδα αντιμετωπίζει ήδη βαρύτατες κατηγορίες). Ζητούν, με άλλα λόγια, την κατάργηση της Ενωσης ως κοινότητας αξιών, δικαίου, σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Κάτι βέβαια που η Πολωνία το πήγε στα απώτατα άκρα κηρύσσοντας (από το εγκάθετο Συνταγματικό Δικαστήριο) ως ασυμβίβαστα, άρθρα της Συνθήκης (Λισαβόνας) με το Σύνταγμα της χώρας! Καταλύοντας δηλαδή τη θεμελιακή αρχή της υπεροχής του ενωσιακού δικαίου.
Βέβαια τα παράλογα αιτήματα των 12 δεν πρόκειται να γίνουν δεκτά. Η αρμόδια επίτροπος Ιλβα Γιόχανσον το ξεκαθάρισε. Ας σημειωθεί ότι όλες οι mainstream χώρες της Ενωσης, μεταξύ των οποίων οι Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, δεν υπογράφουν την επαίσχυντη επιστολή. Αντίθετα, η Κύπρος που την υπογράφει θέλει τείχος στην Πράσινη Γραμμή. Ο,τι πιο παράλογο.
Και αντί η Ελλάδα να είναι στο mainstream, είναι με τις περιφερειακές ή και περίεργες χώρες του συστήματος. Τα εξωτερικά σύνορα θα πρέπει να προστατευθούν αποτελεσματικά (και μάλιστα να το εγγυηθούν). Αλλά όχι με μέτρα που καταλύουν την ταυτότητα της Ενωσης και παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο.
«Ευρωπαϊκός πραγματισμός» ή σκέτος αντιευρωπαϊσμός;
Ο καθηγητής Π.Κ. Ιωακειμίδης είναι πρώην πρεσβευτής – σύμβουλος του ΥΠΕΞ και μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής των FEPS και ΕΛΙΑΜΕΠ. Από τις εκδόσεις Θεμέλιο κυκλοφορεί το τελευταίο του βιβλίο Επιτεύγματα και Στρατηγικά Λάθη της Εξωτερικής Πολιτικής της Μεταπολίτευσης
Latest News
Γιατί δεν πληρώνει;
Το σύγχρονο «γεφύρι της Αρτας», συνεχώς το «άδειαζαν» και συνεχώς αυτό ξαναγέμιζε
Η Δύση και το Ισραήλ
Η ισραηλινή κυβέρνηση, θα πρέπει να καταλάβει ότι ο δυτικός κόσμος που την στηρίζει, εξυπηρετεί την ιστορία και όχι προσωπικές φιλοδοξίες και διάφορες άλλες επιδιώξεις
Ευρωεκλογές στην κόψη του ξυραφιού
Οσον αφορά τα πρόσωπα που επιλέγονται για υποψήφια, ελάχιστα τηρούν τα απαραίτητα κριτήρια
Η χώρα «πάει καλά», αλλά αυτό δεν είναι αρκετό
Να κάνουν «εικόνα» τη βελτίωση που υπάρχει σε επίπεδο μεγεθών
Ευρωψηφοδέλτια με όρους casting «μαϊντανών»
Ο τρόπος που τα κόμματα φτιάχνουν τα ευρωψηφοδέλτιά τους είναι ενδεικτικός του πώς αντιμετωπίζουν τους πολίτες
Μπορούμε να αλλάξουμε;
Ο κόσμος έχει αλλάξει. Νέες δυνάμεις έχουν δημιουργηθεί που δεν μπορεί κανείς να τις υποτιμήσει.
Θεσσαλία: Η επόμενη μέρα…
Ολα τα μαθηματικά μοντέλα δείχνουν ότι, ακολουθώντας την πεπατημένη, σε 10-15 χρόνια ο Θεσσαλικός κάμπος θα έχει ερημοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό
Πόσο έτοιμοι είμαστε;
Για όσους δεν κατάλαβαν, τα χαρακτηριστικά μιας κρίσης αρχίζουν και σχηματίζονται
Ορφανές υποδομές
Τι αποκαλύπτει η περίπτωση του Flyover
De Imbecillitate: Ο Μέγας Κίνδυνος
Η ανησυχητική επικαιρότητα ενός σημαντικού άρθρου του Ευάγγελου Λεμπέση, που γράφτηκε το 1941.