Επενδυτικές ευκαιρίες με «πράσινες» μετοχές

Η ενσωμάτωση δεικτών μέτρησης παραγόντων του περιβάλλοντος, της κοινωνίας και της διακυβέρνησης (παράγοντες ESG) τόσο στα τραπεζικά κριτήρια χρηματοδοτήσεων όσο και στο χαρτοφυλάκιο των επενδυτών σηματοδοτεί τη νέα εποχή της οικονομικής ζωής όλου του κόσμου.

Η μετάβαση προς μια κοινωνία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα επιταχύνεται, η επικέντρωση στο περιβάλλον, στην κοινωνία και στη διακυβέρνηση στις επιχειρήσεις μπορεί να δημιουργήσει ενδιαφέρουσες επενδυτικές ευκαιρίες, παρέχοντας παράλληλα μια εναλλακτική οπτική θεώρησης της διαχείρισης των κινδύνων, εκτιμούσε η HSBC. Η οπτική αυτή δημιουργεί μάλιστα ευκαιρίες σε «πράσινους» τομείς όπως η καθαρή ενέργεια, οι «πράσινες» υποδομές, οι μεταφορές, τα κτίρια, τα βιομηχανικά προϊόντα και η ευρυζωνική τεχνολογία, τομείς που είναι συνυφασμένοι με τις σύγχρονες τάσεις.

Για τους επενδυτές η εστίαση σε αυτούς τους παράγοντες θεωρείται ένας αποτελεσματικός τρόπος για τη διαχείριση του κινδύνου, την ενίσχυση της δυνητικής ανθεκτικότητας και την αξιοποίηση της πράσινης καινοτομίας για τη δημιουργία μακροπρόθεσμης αύξησης κεφαλαίου.

«ESG assets»

Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, το ESG είναι εδώ, αποτελεί megatrend στις αγορές διεθνώς, με σημαντικό μέρος των ροών σε αμοιβαία κεφάλαια και άλλες επενδύσεις να κατευθύνονται σε «ESG assets», ενώ όπως εκτιμάται την περίοδο 2023-2025 το 50% των αμοιβαίων κεφαλαίων θα λειτουργεί με κριτήρια ESG. Τα χρηματιστήρια και οι πάροχοι υποδομής επεκτείνονται εξάλλου για να γίνουν βιώσιμες αγορές χρηματοδότησης (π.χ. προϊόντα ESG, «πράσινα» ομόλογα). Από την άλλη πλευρά, ζητούμενο και μεγάλο στοίχημα και για το χρηματιστήριο της Αθήνας είναι η κινητοποίηση των ελληνικών εταιρειών έτσι ώστε να είναι επιλέξιμες από τους θεσμικούς, τη στιγμή που η επενδυτική κοινότητα ψάχνει αυξανόμενα ευκαιρίες στο ESG.

Ο νέος δείκτης

Στο πλαίσιο αυτό, από τις 2 Αυγούστου τέθηκε σε ισχύ και ο νέος δείκτης Athex ESG του Χρηματιστηρίου Αθηνών, ο οποίος αρχικά συμπεριλαμβάνει 35 «πράσινες» μετοχές εισηγμένων εταιρειών που υιοθετούν και προβάλλουν τις πρακτικές τους σε θέματα περιβάλλοντος, κοινωνίας και εταιρικής διακυβέρνησης (ESG). Πρόκειται για τις εξής εισηγμένες: Coca-Cola, ΟΤΕ, Alpha Bank, Eurobank, ΟΠΑΠ, Μυτιληναίος, Εθνική Τράπεζα, ΔΕΗ, JUMBO, Τράπεζα Πειραιώς, Titan, Motor Oil, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, Lamda Development, Ελληνικά Πετρέλαια, ΕΥΔΑΠ, Ελλάκτωρ, ΑΔΜΗΕ, Σαράντης, Βιοχάλκο, Fourlis, ΕΧΑΕ, Quest, Πλαστικά Θράκης, Πλαστικά Κρήτης, Aegean, ΕΛΒΑΛ Χαλκόρ, ΟΛΠ, Cenergy, Ευρωπαϊκή Πίστη, Ιατρικό Αθηνών, Πλαίσιο, Αλουμύλ και Inform Λύκος.

Ο δείκτης θα εμπλουτιστεί σύντομα και με άλλες εισηγμένες, ενώ θα αναθεωρείται μία φορά τον χρόνο. Οι εταιρείες που δίνουν έμφαση σε κριτήρια ESG συγκεντρώνουν το επενδυτικό ενδιαφέρον, καθώς υπάρχουν διεθνή funds τα οποία ελέγχουν επιχειρηματικούς ομίλους για το αν πληρούν τα σχετικά κριτήρια με σκοπό να συμμετάσχουν σε χρηματοδοτήσεις είτε μέσω ομολογιακών εκδόσεων είτε μέσω συμμετοχών στο μετοχικό κεφάλαιο. Μεσοπρόθεσμα ελληνικές τράπεζες αλλά και εισηγμένες στο ΧΑ εταιρείες αναμένεται να συνεχίσουν να εκδίδουν «πράσινα» ομόλογα που προσφέρουν αποδόσεις 2%-4%, την ώρα που τα μηδενικά ή και γύρω από το μηδέν επιτόκια (το μέσο επιτόκιο προ φόρων είναι κάτω του 0,2%) αφαιρούν ουσιαστικά εισόδημα από τους έλληνες καταθέτες.

Οι τράπεζες

Από την άλλη πλευρά, και οι τράπεζες θα πρέπει να προσαρμόσουν τα κριτήρια χορηγήσεών τους, όπως επίσης τα χρηματοοικονομικά προϊόντα και τις επενδύσεις τους, ενώ παράλληλα για την ταχεία υιοθέτηση των κριτηρίων ESG πιέζονται και από τη διεθνή επενδυτική κοινότητα, την ώρα επίσης που καλούνται να διαδραματίσουν κομβικό ρόλο στην απορρόφηση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης. Οι τράπεζες βρίσκονται στο επίκεντρο της εφαρμογής των κριτηρίων ESG, υποστηρίζουν παράγοντες της αγοράς, καθώς βάσει των νέων ευρωπαϊκών νομοθεσιών, όπως SFDR και Taxonomy, καλούνται να τα εφαρμόσουν και να προσαρμόσουν αντίστοιχα τα χρηματοοικονομικά τους προϊόντα αλλά και τις επενδύσεις που υλοποιούν.

Ο όρος ESG αναφέρεται σε θέματα που αφορούν το περιβάλλον (Environment), την κοινωνία (Social) και την εταιρική διακυβέρνηση (Governance), τα οποία μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητα της εταιρείας να παράγει αξία μακροπρόθεσμα, ενώ αποτυπώνεται η ικανότητα των εταιρειών να δημιουργούν αξία και να διαμορφώνουν αποτελεσματικές στρατηγικές με μακροπρόθεσμο ορίζοντα.

Η νέα εποχή και τα ESG

Οι επενδυτές χρησιμοποιούν τις πληροφορίες ESG προκειμένου να καθορίσουν πόσο ανθεκτική και έτοιμη είναι μια εταιρεία να διαχειρίζεται τις αλλαγές στο περιβάλλον στο οποίο δραστηριοποιείται. Βασικό κριτήριο για την επιτυχή δημοσιοποίηση πληροφοριών ESG είναι ο καθορισμός των παραγόντων που συνδέονται με την ικανότητα μιας επιχείρησης να δημιουργεί αξία και είναι, επομένως, ουσιαστικοί για την επιχείρηση και τους μετόχους της. Οι εταιρείες πρέπει να εντοπίζουν, να ιεραρχούν και να δημοσιοποιούν τα θέματα ESG που είναι περισσότερο ουσιαστικά για τη λειτουργία τους, καθώς και να εξηγούν τον τρόπο με τον οποίο τα θέματα αυτά επηρεάζουν την εταιρική τους επίδοση και την ικανότητά τους να εφαρμόζουν τη στρατηγική τους.

Τα χρηματιστήρια διεθνώς πρωταγωνιστούν με μια σειρά πρωτοβουλίες για τα θέματα ESG και ο ρόλος τους είναι σημαντικός στην προσπάθεια των εταιρειών να εναρμονιστούν, τη στιγμή που πλέον αποτελούν σημαντική «πυξίδα» για τους θεσμικούς επενδυτές διεθνώς, οι οποίοι «κοιτούν» όλο και περισσότερο αυτή την κατηγορία επενδύσεων. Το ξέσπασμα της πανδημίας αποδείχθηκε ένα σημαντικό σημείο καμπής για τις επενδύσεις ESG, με τα funds να στρέφονται έντονα στις εταιρείες οι οποίες δίνουν έμφαση στην επιχειρηματικότητα που είναι φιλική στο περιβάλλον, κοινωνικά πιο ευαίσθητη και επενδυτικά πιο διαφανής, καθώς θεωρούνται πιο αξιόπιστες και πιο ανθεκτικές για μακροπρόθεσμες επενδύσεις. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Morningstar, τα funds όλων των τύπων που επικεντρώνονται στo ESG –μετοχές, ομόλογα, εμπορεύματα κ.λπ. – είδαν καθαρές εισροές δεκάδων δισ. δολαρίων.