COP26 – Η «καλή» αλλά «άβολη» συμφωνία της τελευταίας στιγμής

Η συμφωνία για την κλιματική αλλαγή που επιτεύχθηκε χθες στην COP26 στη Γλασκόβη αποτελεί «βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση», εκτίμησε η  πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τονίζοντας  ωστόσο ότι «η δουλειά κάθε άλλο παρά έχει ολοκληρωθεί».

Η κ. φον ντερ Λάιεν εκτιμά ότι ο στόχος για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας στον πλανήτη στον 1,5 βαθμό Κελσίου παραμένει «εφικτός».

Σε ανακοίνωση που δημοσιοποιήθηκε νωρίτερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέφερε ότι η «Συμφωνία της Γλασκόβης» «διατήρησε ζωντανούς τους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού» του 2015, που προβλέπουν περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα, ει δυνατόν στον 1,5 βαθμό.

«Σημειώσαμε πρόοδο επί των τριών στόχων που ορίσαμε στην αρχή της COP26», ανέφερε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. «Πρώτον, να έχουμε δεσμεύσεις για μείωση των εκπομπών προκειμένου να παραμείνει εφικτό να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη στον 1,5 βαθμό Κελσίου. Δεύτερον, να επιτευχθεί ο στόχος για χρηματοδότηση 100 δισεκ. δολαρίων κατ’ έτος για την κλιματική αλλαγή στις αναπτυσσόμενες και ευάλωτες χώρες. Και τέλος, να πετύχουμε μια συμφωνία για το πλαίσιο κανόνων της Συμφωνίας του Παρισιού», εξήγησε η πρόεδρος της Κομισιόν.

«Εάν υλοποιηθούν όλες οι μακροπρόθεσμες δεσμεύσεις που ανακοινώθηκαν στη Γλασκόβη, αναμένουμε ότι θα μπορέσουμε να περιορίσουμε την αύξηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη στους 2 βαθμούς Κελσίου. Άρα πρέπει και πάλι να δουλέψουμε περαιτέρω, προκειμένου η διάσκεψη για το κλίμα την επόμενη χρονιά στην Αίγυπτο να μας θέσει σταθερά στην πορεία προς τον 1,5 βαθμό Κελσίου», πρόσθεσε η ίδια.

«Η κλιματική καταστροφή εξακολουθεί να χτυπά την πόρτα», παρά την ολοκλήρωση μιας συμφωνίας σήμερα στην COP26 στη Γλασκώβη (Ηνωμένο Βασίλειο), προειδοποίησε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.

Η συμφωνία

Αργά χθες, οι 200 χώρες της COP26 ενέκριναν μια συμφωνία με σκοπό να επιταχυνθεί η μάχη κατά της κλιματικής υπερθέρμανσης της Γης χωρίς όμως να διασφαλίζεται ότι θα περιοριστεί στον 1,5 βαθμό Κελσίου ούτε να δίνεται απάντηση στα αιτήματα φτωχών χωρών για βοήθεια.

Το κείμενο της “Συμφωνίας της Γλασκόβης για το κλίμα”, όπως ονομάστηκε, εγκρίθηκε έπειτα από δύο εβδομάδες επίπονων διαπραγματεύσεων, με ένα χτύπημα του σφυριού του Βρετανού προέδρου της παγκόσμιας διάσκεψης για το κλίμα, Αλόκ Σάρμα.

Σε μια απόδειξη της δυσκολίας να επιτευχθεί αυτή η συμφωνία, ο πρόεδρος της COP26 εξέφρασε με σπασμένη από τη συγκίνηση φωνή και δάκρυα στα μάτια “βαθιά λύπη” για τις αλλαγές που επήλθαν την τελευταία στιγμή στο θέμα των ορυκτών καυσίμων έπειτα από αίτημα της Κίνας και της Ινδίας. Ο ίδιος είχε εκτιμήσει νωρίτερα πως η συμφωνία “εγκαινιάζει μια δεκαετία αυξημένης φιλοδοξίας” στο θέμα του κλίματος.

«Αύξηση δεσμεύσεων»

Στο κρίσιμο σημείο της μείωσης της θερμοκρασίας, ενώ ο πλανήτης βρίσκεται σύμφωνα με τον ΟΗΕ σε μια “καταστροφική” πορεία υπερθέρμανσης 2,7 βαθμών Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή, το κείμενο καλεί τις χώρες μέλη να αυξήσουν τις δεσμεύσεις τους για μειώσεις πιο σταθερά απ΄ό,τι προβλεπόταν στη συμφωνία του Παρισιού και αυτό από το 2022.

Όμως με την πιθανότητα τροποποίησης εξαιτίας “ιδιαίτερων εθνικών συνθηκών”, σημείο που προκάλεσε τις επικρίσεις ΜΚΟ για τις πραγματικές φιλοδοξίες του κειμένου.

Ο συμβιβασμός που βρέθηκε δεν διασφαλίζει εξάλλου την τήρηση των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού, τον περιορισμό της υπερθέρμανσης “αρκετά πιο κάτω” από τους 2 βαθμούς Κελσίου, ει δυνατόν στον 1,5 βαθμό Κελσίου.

Όμως προσφέρει προοπτικές που επιτρέπουν στη βρετανική προεδρία να δείξει μια επιτυχία στον σκοπό της να δει τη Γλασκόβη “να διατηρεί εν ζωή τον 1,5 βαθμό”. Οι ειδικοί προειδοποιούν τακτικά πως “κάθε δέκατο βαθμού μετράει” ενώ ήδη πολλαπλασιάζονται οι καταστροφές που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή: πλημμύρες, ξηρασίες ή καύσωνες, με τη συνοδεία των ζημιών και των θυμάτων που επιφέρουν.