Γιατί η Τουρκία πουλά δολάρια «από την πίσω πόρτα»

Σε επιθετική πώληση δολαρίων προχώρησαν αυτή την εβδομάδα οι κρατικές τράπεζες της Τουρκίας, ενισχύοντας το ράλι της λίρας, μετά τις ανακοινώσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για το νέο πρόγραμμα προστασίας των καταθέσεων που αποσκοπούσε να ανακόψει μια νομισματική κρίση.

Αυτό αναφέρουν πηγές που επικαλείται το Reuters, προσθέτοντας ότι οι μαζικές αυτές πωλήσεις συμπίπτουν με την πτώση των συναλλαγματικών αποθεμάτων της κεντρικής τράπεζας,κατά σχεδόν 6 δισεκατομμύρια δολάρια μόνο τη Δευτέρα και την Τρίτη.

Μια δεύτερη πηγή, επικεφαλής τραπεζικός σύμβουλος, είπε ότι οι παρεμβάσεις των κρατικών τραπεζών τη Δευτέρα και την Τρίτη ανήλθαν συνολικά σε 3 δισεκατομμύρια δολάρια. Οι άλλες δύο πηγές, συμπεριλαμβανομένου ενός ανώτερου Τούρκου αξιωματούχου, δήλωσαν ότι οι επεμβάσεις ήταν έντονες και παρατάθηκαν αργότερα μέσα στην εβδομάδα.

Τόσο η Κεντρική Τράπεζα όσο και οι τρεις μεγάλες κρατικές τράπεζες – Ziraat Bank, Vakif Bank και Halk Bank – δεν σχολίασαν την είδηση.

Η λίρα έχει εκτιναχθεί περισσότερο από 50% αυτή την εβδομάδα, ανακάμπτοντας από τα ιστορικά χαμηλά, αφού ο Ερντογάν ανακοίνωσε αργά τη Δευτέρα ένα σχέδιο στο οποίο το Υπουργείο Οικονομικών και η κεντρική τράπεζα θα εγγυώνται ορισμένες καταθέσεις σε τοπικό νόμισμα έναντι των απωλειών υποτίμησης.

Το 2019-2020, η κεντρική τράπεζα υποστήριξε, μέσω ανταλλαγών, την πώληση περίπου 128 δισεκατομμυρίων δολαρίων μέσω κρατικών τραπεζών για τη σταθεροποίηση της λίρας, εξαντλώντας τα συναλλαγματικά αποθέματα της Τουρκίας. Νωρίτερα φέτος, οι πωλήσεις εμφανίστηκαν στο επίκεντρο αυτού που η πολιτική αντιπολίτευση αποκαλεί κυβερνητική κακοδιαχείριση.

Για να αντιμετωπίσει την τελευταία αναταραχή στην αγορά, η κεντρική τράπεζα ανακοίνωσε πέντε άμεσες παρεμβάσεις στην αγορά αυτόν τον μήνα, ύψους μεταξύ 6-10 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι τα καθαρά συναλλαγματικά αποθέματα της τράπεζας μειώθηκαν στα 12 δισ. δολάρια την περασμένη εβδομάδα, από 21 δισ. δολάρια την προηγούμενη εβδομάδα.

Η κυβέρνηση λέει ότι το σύστημα προστασίας των καταθέσεων ενθαρρύνει τους Τούρκους να διατηρούν λίρες αντί για σκληρά νομίσματα, τα οποία αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το ήμισυ των τοπικών αποταμιεύσεων.

Οι αναλυτές έχουν προειδοποιήσει ότι εάν το ράλι της λίρας σβήσει και αντιστραφεί, το σχέδιο θα μπορούσε να πυροδοτήσει περαιτέρω τον πληθωρισμό, να αυξήσει το δημόσιο χρέος και να καταστρέψει τα συναλλαγματικά αποθέματα.

Ο Faik Oztrak, εκπρόσωπος της αξιωματικής αντιπολίτευσης CHP, δήλωσε στο Twitter ότι η λίρα εκτοξεύτηκε «προφανώς λόγω της πώλησης ξένου συναλλάγματος ξανά από την πίσω πόρτα», επικαλούμενος πτώση των καθαρών αποθεμάτων κατά 6 δισεκατομμύρια δολάρια τη Δευτέρα και την Τρίτη.