Η μομφή της βίας

Ολοκληρώθηκε την περασμένη Κυριακή στη Βουλή η συζήτηση της πρότασης δυσπιστίας, με τα γνωστά αποτελέσματα. Η Κυβέρνηση συνεχίζει αδιατάρακτη. Συνεχίζει και η Αξιωματική Αντιπολίτευση με αδιατάρακτη και αυτή προσήλωση στον παλαιό εαυτό της. Αν ένας παρατηρητής μάς μελετούσε, θα διαπίστωνε εύκολα τη μηχανική των πολιτικών μας πραγμάτων. Ακολούθησε ένα διήμερο όξυνσης, που υπενθυμίζει ότι η περίοδος που έχουμε μπροστά μας θα τελεί υπό εκλογικό πνεύμα και θα σφραγιστεί από τις γνωστές μεθόδους του βίαιου λόγου, όπως τις γνωρίσαμε στη φάση της κρίσης, όπου ο ΣΥΡΙΖΑ, είτε ως τότε αντιπολίτευση, είτε ως κυβέρνηση αμέσως μετά, ενσάρκωσε σε πολιτική πράξη.

Αν ο βίαιος λόγος παροξύνει τον εαυτό του στη διαρκή πολιτική σκηνοθεσία, με σκοπό την προσοχή περισσοτέρων θεατών, το μήνυμά του βγαίνει, ως ήθος, απαρατήρητο από την αίθουσα και γίνεται στοιχείο της πραγματικής ζωής. Διαχέεται μέσα της. Τη διαποτίζει. Εκεί δεν υπάρχει σκηνοθεσία. Μόνο δοκιμασία, τραγωδία και δράμα.

Τα τελευταία γεγονότα στη Θεσσαλονίκη, με τη δολοφονία ενός νέου ανθρώπου, ανακινούν ξαφνικά μια συζήτηση που φέρνει στην πρώτη γραμμή της προσοχής την εκτεταμένη βία που χαρακτηρίζει την κοινωνία μας. Χρόνια τώρα, «μικρά» ή «μεγάλα» περιστατικά βίας γίνονται μέρος των δελτίων ειδήσεων, προκαλούν έκπληξη, γεννούν στιγμιαία αγανάκτηση, πριν χαθούν στον κόσμο της αδιαφορίας.

Η αποχαλίνωση της βίας στη χώρα – όλοι το γνωρίζουν, όλοι το ομολογούν – είναι αποτέλεσμα μιας ατμόσφαιρας ατιμωρησίας, που παγιώθηκε και με επιμονή έχτισε τον κόσμο της. Μέσα του μια αντίστοιχη συνείδηση διαμορφώθηκε για τον Νόμο και την αξία του. Ο Νόμος – χλιαρή ζελατίνα έπαψε από καιρό να αποτελεί εγγύηση ασφάλειας και δικαίου. Η ολιγωρία της Πολιτείας για το μείζον αυτό ζήτημα, ζωής και θανάτου, είναι διαχρονική. Εξελίχθηκε σε αδιαφορία των εκλεγμένων αντιπροσώπων.

Ο χρόνος «θωράκισε» τη βία. Με τον καιρό ο συμβιβασμός με αυτή την ποιοτική υποβάθμιση έγινε από τους πολλούς αποδεκτός. Η αλλαγή της απαιτεί ήδη δύσκολες συγκρούσεις και ακόμη πιο δύσκολες αποφάσεις. Την απραξία στο μέτωπο αυτό διευκολύνει η λήθη. Ακολουθεί ως σταθερός σύμμαχός της η αμεριμνησία των πολλών, που αποφεύγουν οτιδήποτε διαταράσσει την ησυχία τους, αρκούμενοι στη συγκίνηση που αντέχει όσο και η σχετική είδηση στις οθόνες.

Η πρόταση δυσπιστίας έγινε με αφορμή ένα καιρικό φαινόμενο. Φαινόμενο προβλέψιμο, με αρχή και τέλος. Τα φαινόμενα βίας δεν μοιάζουν με τα καιρικά φαινόμενα, δεν είναι περαστικά. Εχουν διάρκεια, επανέρχονται τακτικά, επιστρέφουν κάθε φορά πιο απειλητικά. Η διάχυτη αυτή και ανθεκτική βία είναι μια πρόταση μομφής σε όλους μας. Μάταια θα περιμέναμε μια συζήτηση στη Βουλή. Το προτείνω στους υπευθύνους. Δεν είναι η ζωή μια μάχη εναντίον της ματαιότητας;

Ο κ. Λευτέρης Κουσούλης είναι πολιτικός επιστήμονας.