Σούπερ μάρκετ: Στον χορό των deals

Ως μια ιδιαίτερη πλην ενδιαφέρουσα χρονιά αναμένεται να εξελιχθεί το 2022 για τον κλάδο των σούπερ μάρκετ, που ξεκινάει με τη… μάχη της Κρήτης.

Στην αγορά της μεγαλονήσου, που μόνο «υγιεινός περίπατος» δεν θεωρείται, ετοιμάζεται να εισέλθει η βορειοελλαδίτικη αλυσίδα Διαμαντής Μασούτης συμπράττοντας με την τοπική αλυσίδα Προμηθευτικός και Καταναλωτικός Συνεταιρισμός Περιορισμένης Ευθύνης Καταναλωτών Κρήτης (ΣΥΝ.ΚΑ).

Οι επίσημες ανακοινώσεις για το deal αναμένονται εντός της ημέρας. Χθες κατά τη γενική συνέλευση του ΣΥΝ.ΚΑ υπερψηφίστηκε η απόσχιση του κλάδου χονδρικού και λιανικού εμπορίου και τη δημιουργία νέου εταιρικού σχήματος με την επωνυμία «ΣΥΝ.ΚΑ Κρήτης Υπεραγορές Α.Ε».

Η συμμετοχή των δύο πλευρών στη νέα εταιρεία θα είναι ισότιμη. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο αντιπρόεδρος του Συνεταιρισμού, Δημήτρης Αλεξάκης, η νέα εταιρεία θα παραμείνει στα Χανιά.

Ο Συνεταιρισμός θα έχει το management και την πλειοψηφία στο διοικητικό συμβούλιο. Σύμφωνα με το σχέδιο απόσχισης, στη νέα εταιρεία θα μεταβιβαστούν και 20 ακίνητα, κυρίως οικόπεδα και αγροτεμάχια σε Κρήτη και Τήνο, ενώ το εμπορικό σήμα του ΣΥΝ.ΚΑ θα παραμείνει στην κρητική αγορά.

Σύμφωνα με τον κ. Αλεξάκη, με τα νέα κεφάλαια που θα εισέλθουν, τα οποία θα είναι πολλαπλάσια της αξίας των μετοχών της νέας εταιρείας, ο Συνεταιρισμός μπορεί να εξελιχθεί στη μεγαλύτερη αλυσίδα στην Κρήτη, ενώ για τους παραγωγούς που συνεργάζονται με τον ΣΥΝ.ΚΑ θα υπάρξει βελτίωση της κατάστασης, καθώς θα μπορούν να πωλούν σε έναν μεγάλο όμιλο.

Βέβαια η συμφωνία για να προχωρήσει θα χρειαστεί και την έγκριση της Επιτροπής Ανταγωνισμού.

Δεύτερος παίκτης

Με μερίδιο γύρω στο 20% στην κρητική αγορά, ο ΣΥΝ.ΚΑ, ο οποίος σχεδιάζει ένα νέο σούπερ μάρκετ στα Λιβάδια και πιθανόν ένα ακόμα κατάστημα στο Ρέθυμνο, είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος παίκτης του νησιού. Ιδρύθηκε το 1979, από 482 ιδρυτικά μέλη. Το 2014 εξαγόρασε την αλυσίδα Βιδάλης και επεκτάθηκε στις Κυκλάδες, τη Χίο και την Κάλυμνο, και το 2020 την αλυσίδα Δήμητρα – Μαρκάτο στην Κέρκυρα.

Σήμερα διαθέτει συνολικά 74 καταστήματα. Από αυτά τα 37 βρίσκονται στην Κρήτη, τα 20 στην Κέρκυρα, ενώ 13 διαθέτει στα νησιά των Κυκλάδων, σε Μήλο, Πάρο, Νάξο, Σύρο, Σαντορίνη και Τήνο. Επίσης έχει από 2 καταστήματα στη Χίο και στην Κάλυμνο.

Τα μερίδια και ο παράγοντας Carrefour

Ενώ μετά την επικείμενη συμφωνία των Βορειοελλαδιτών με τους Κρητικούς, στα Χανιά, έδρα του ΣΥΝ.ΚΑ, «βυθίστηκαν» τα σενάρια συμπόρευσης Μασούτη – ΑΒ Βασιλόπουλου, που είχαν επανέλθει στο προσκήνιο τους τελευταίους μήνες, στην ευρύτερη περιοχή του Ηρακλείου πληροφορίες αναφέρουν πως θα κάνει «ντεμπούτο» η γαλλική αλυσίδα σούπερ μάρκετ, Carrefour, η οποία επιστρέφει στην Ελλάδα μέσω της Retail & More του ομίλου Νικόλαου Θ. Βαρδινογιάννη.

Ο γαλλικός όμιλος πρόκειται να επανέλθει πριν το καλοκαίρι μέσω των μεσαίου μεγέθους καταστημάτων «Carrefour Market» και των μικρότερων «Carrefour Express», που ανήκουν στην κατηγορία των καταστημάτων γειτονιάς.

Στην περιοχή του Ηρακλείου κυριαρχεί η αλυσίδα Χαλκιαδάκης, θυγατρική κατά 60% της Σκλαβενίτης. Η τελευταία δραστηριοποιείται στην Κρήτη με 16 καταστήματα με το σήμα «Σκλαβενίτης». Παρουσία έχουν επίσης στην κρητική αγορά η ΑΒ Βασιλόπουλος, η Bazaar και η AΝΕΔΗΚ Κρητικός.

Ο Σκλαβενίτης, το στοίχημα της ΑΒ και η μάχη για την 4η θέση

Δεν αλλάζουν όμως μόνο οι ισορροπίες στη «δύσκολη» κρητική αγορά. Η σύμπραξη του ΣΥΝ.ΚΑ με τη Μασούτης δημιουργεί έναν όμιλο με τζίρο 1,1 δις. ευρώ, ο οποίος «χτυπάει» την 4η θέση στο top10 των αλυσίδων σούπερ μάρκετ, ή την 5η εάν συνυπολογιστούν οι επιδόσεις της εκπτωτικής αλυσίδας Lidl.

Η Μασούτης με 333 καταστήματα – εκ των οποίων τα 22 cash & carry – και 882 εκατ. ευρώ τζίρο το 2020 δεν έχει παρουσία στην Κρήτη, ούτε στην Κέρκυρα, ενώ στις Κυκλάδες διαθέτει μόνο 3 καταστήματα στην Άνδρο. Στη Χίο διαθέτει 2 καταστήματα.

Ο κύκλος εργασιών του ΣΥΝ.ΚΑ διαμορφώθηκε το 2020 σε 186,5 εκατ. ευρώ και τα προ φόρων κέρδη του σε 752.000 ευρώ.

Με αυτή τη δυναμική τζίρου, ο νέος όμιλος βρίσκεται αρκετά κοντά στη METRO της οικογένειας Παντελιάδη, ο τζίρος της οποίας έφθασε στα 1,33 δισ. ευρώ το 2020.

Ο επικεφαλής της εταιρείας, Αριστοτέλης Παντελιάδης έχει δηλώσει ότι θα εκμεταλλευτεί οποιαδήποτε ευκαιρία παρουσιαστεί, αλλά δεν βασίζει την ανάπτυξη της εταιρείας στις εξαγορές.

Τόσο η Μασούτης όσο και η METRO παρουσίασαν μεν αυξημένο τζίρο το 2020, ωστόσο ο ρυθμός ανόδου των πωλήσεων τους κινήθηκε χαμηλότερα από τον μέσο όρο της αγοράς.

Στο υπό διαμόρφωση τοπίο, ενδεχομένως νέο ρόλο να έχει και ο όμιλος αγορών ΕΛΟΜΑΣ με επικεφαλής τον Δημήτρη Αλεξάκη, αντιπρόεδρό του ΣΥΝ.ΚΑ., που τα τελευταία χρόνια έχει αποδυναμωθεί.

Ταυτόχρονα, ο κλάδος περιμένει την αντίδραση της ΑΒ Βασιλόπουλος, δεύτερου τη τάξει παίκτη, μετά την παραίτηση του κ. Βασίλη Σταύρου.

Στη θυγατρική της Ahold Delhaize εντός των τειχών επικεφαλής για αυτή την μεταβατική περίοδο είναι ο κ. Jesper Lauridsen, Chief Operations Officer της Ahold Delhaize στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Το μεγάλο στοίχημα της ΑΒ για την επόμενη μέρα είναι η διεύρυνση του μεριδίου αγοράς, το οποίο φέρεται ότι καταγράφει απώλειες.

Έξω από το «χορό» των εξελίξεων δεν πρόκειται να μείνει ούτε η Πέντε, που βρίσκεται σε φάση δημιουργίας του πρώτου mall της Γαλαξίας στη Σαλαμίνα. Η αλυσίδα που στα τέλη του 2020 προχώρησε στην απόκτηση της βορειοελλαδίτικης αλυσίδας OLLA, φαίνεται να διατηρεί ακέραιο το ενδιαφέρον για ανάπτυξη μέσω εξαγορών.

Εν τω μεταξύ, σε αυτό το περιβάλλον και δεδομένου ότι οι πωλήσεις μπορεί να εξελιχθούν αρνητικά στο σύνολο του έτους, καθώς η ακρίβεια στο κόστος ενέργειας έχει ξετινάξει τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, οι μικρότερες αλυσίδες με αδύναμη, ή καθόλου, κερδοφορία πιέζονται σημαντικά, αναζητώντας, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, ισχυρούς σύμμαχους.

Τα νέα δεδομένα δεν αφήνουν αδιάφορο ούτε τον leader του κλάδου, τη Σκλαβενίτης. Παρ’ ότι, έχοντας την πολυτέλεια της μεγάλης «απόστασης» από τους υπόλοιπους που απαρτίζουν στην πρώτη πεντάδα, διατηρεί το πλεονέκτημα των κινήσεων, οι αλλαγές στην καταναλωτική συμπεριφορά, οι αυξήσεις των τιμών εκ μέρους των προμηθευτών και η εντατικοποίηση του ανταγωνισμού οδηγεί σε αναπροσαρμογές της επιχειρησιακής του πρακτικής, προκειμένου να προστατευτούν η πιστότητα των πελατών του, αλλά και τα κέρδη του.