Κακοκαιρία «Ελπίδα»: Τι ισχύει για τη διήμερη αργία 25 και 26 Ιανουαρίου

Ρυθμίσεις ν. 4892/2022 περί εκσυγχρονισμού e-ΕΦΚΑ για διάφορα κρίσιμα τρέχοντα θέματα (Μέρος 1)

Εισαγωγή

Δημοσιεύθηκε ο Ν. 4892/2022 (ΦΕΚ 28, Α΄, 22.2.2022), με τίτλο «Εκσυγχρονισμός του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης και άλλες επείγουσες διατάξεις».

Συνοπτικά ο νόμος ρυθμίζει, μεταξύ άλλων ρυθμίζει και κάποια επίκαιρα αλλά και χρονίζοντα θέματα, όπως:

•   Κάλυψη ασφαλιστικών εισφορών εργαζομένων σε ιδιωτικές επιχειρήσεις στις περιοχές της Επικράτειας που επλήγησαν από την κακοκαιρία «ΕΛΠΙΣ» (Άρθρο 20).

Για το θέμα αυτό είχε αναπτυχθεί αρκετή παραφιλολογία με ανακοινώσεις και δημοσιεύματα για γενική αργία κλπ και για το τι θα λάβει ο εργαζόμενος τις δύο ημέρες των 25 & 26 Ιανουαρίου 2022.

Στη συνέχεια επισημάνσεις της ρύθμισης:

• Χορήγηση ασφαλιστικής ενημερότητας από τον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (Άρθρο 21).

Θέτει ως κατώτατο όριο οφειλής το ποσό των 100€ στους ασφαλιστικούς οφειλής πάνω από το οποίο δεν θα χορηγείται ασφαλιστική ενημερότητα αν δεν καταβληθεί ή ρυθμιστεί η καταβολή του.

• Διαδικασία εγγραφής και υπαγωγής μη μισθωτών στον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (Άρθρο 22).

Καταργεί ένα -μεγάλο- εμπόδιο κατά την διαδικασία έναρξης και μεταβολής εργασιών στη Φορολογική Διοίκηση, να είναι πλέον προαπαιτούμενο η προηγούμενη λήψη της απογραφικής δήλωσης από τον ασφαλιστικό φορέα.

• Ασφάλιση προσώπων με υποχρεωτική υπαγωγή λόγω ιδιότητας σε δύο ή περισσότερους πρώην φορείς για την ίδια απασχόληση – Τροποποίηση παρ. 1, 2 και 3 άρθρου 17 και περ. β’ παρ. 3 άρθρου 36 ν. 4387/2016 (Άρθρο 23).

Με την ρύθμιση αυτή, λύνεται ένα θέμα των ασφαλισμένων που δημιουργήθηκε με την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016 περί ΕΦΚΑ γνωστός ως νόμος Κατρούγκαλου και με την οποία, παρέχεται δικαίωμα στους ασφαλισμένους αυτούς, με αίτησή τους προς τον e-Ε.Φ.Κ.Α., να επιλέξουν πρώην φορέα, τομέα, κλάδο ή λογαριασμό, η οποία αίτηση για λόγους ασφάλειας δικαίου θα πρέπει να υποβληθεί σε αποκλειστική προθεσμία μέχρι τις 31.12.2022 και θα ανατρέχει στην 1η.1.2017.

• Άδεια λόγω σπάνιου νοσήματος ή πάθησης παιδιού – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 43 του ν. 4808/2021 (Άρθρο 24)
• Χορήγηση και παράταση ασφαλιστικής ικανότητας 2022-2023 (Άρθρο 27)

Επισημάνσεις – Συνοπτική Παρουσίαση

Για τις παραπάνω ρυθμίσεις έχουμε τις παρακάτω επισημάνσεις, ανά διάταξη:

Άρθρο 20. Κάλυψη ασφαλιστικών εισφορών εργαζομένων σε ιδιωτικές επιχειρήσεις στις περιοχές της Επικράτειας που επλήγησαν από την κακοκαιρία «ΕΛΠΙΣ»

Με τις διατάξεις του άρθρου, η Πολιτεία υλοποιεί τη δέσμευση για την κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών για τις ημέρες της κακοκαιρίας (25 και 26 Ιανουαρίου 2022) σε όσες περιοχές επλήγησαν ιδιαίτερα από τη σφοδρότητα του φυσικού καιρικού φαινομένου «ΕΛΠΙΣ» και για τις επιχειρήσεις που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας κατά τις ημέρες εκείνες.

Συγκεκριμένα, προς ανακούφιση των συνεπειών από την αναστολή λειτουργίας των επιχειρήσεων στις περιοχές της Επικράτειας που ετέθησαν σε κατάσταση ειδικής κινητοποίησης πολιτικής προστασίας, κρίνεται σκόπιμη η κάλυψη του συνόλου των εισφορών εργαζομένου και εργοδότη και για το σύνολο των κλάδων ασφάλισης για τους οποίους, βάσει γενικών, ειδικών ή καταστατικών διατάξεων, προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης (συμπεριλαμβανομένου του νεοσύστατου Ταμείου Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης – Τ.Ε.Κ.Α.).

Η κάλυψη γίνεται από τον κρατικό προϋπολογισμό και ειδικότερα από τον e-Ε.Φ.Κ.Α. για την ασφάλιση του φορέα αυτού και από τον τακτικό προϋπολογισμό για την ασφάλιση στα λοιπά ταμεία υποχρεωτικής ασφάλισης, με διαδικασία που θα προβλεφθεί σε αντίστοιχη υπουργική απόφαση. Για τις δύο ημέρες της αναστολής προβλέπεται η καταβολή των αποδοχών των εργαζομένων που αντιστοιχούν στις ημέρες αυτές από τους εργοδότες-επιχειρήσεις τους.

Επισημάνσεις για το συγκεκριμένο άρθρο

•  Στο άρθρο 20 παρ. 1 προβλέπεται ότι για κάθε εργαζόμενο σε ιδιωτική επιχείρηση, η λειτουργία της οποίας ανεστάλη στις 25 και 26.1.2022, σύμφωνα με αποφάσεις του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας, καλύπτεται, για κάθε μια εκ των ανωτέρω ημερών αναστολής λειτουργίας, το σύνολο των ασφαλιστικών εισφορών ασφαλισμένου και εργοδότη προς τον e-Ε.Φ.Κ.Α. από τον προϋπολογισμό του e-Ε.Φ.Κ.Α. και προς κάθε άλλο ασφαλιστικό οργανισμό υποχρεωτικής ασφάλισης από τον Κρατικό Προϋπολογισμό.
• Στο άρθρο 20 παρ. 2 προβλέπεται ότι οι εργαζόμενοι ιδιωτικών επιχειρήσεων, η λειτουργία των οποίων ανεστάλη στις 25 και 26.1.2022, λαμβάνουν από τις επιχειρήσεις-εργοδότες τους τις αποδοχές, οι οποίες αναλογούν σε κάθε ημέρα της συγκεκριμένης αναστολής.

Συνεπώς βάσει του μέχρι αυτή τη στιγμή ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου, συμπεριλαμβανομένης και της παρούσας:

• Όσοι απασχολήθηκαν την 25 ή/και την 26.1.2022, θα λάβουν μόνον τις αποδοχές που θα λάμβαναν σε κάθε περίπτωση απασχόλησής  τους.
• Οι ημέρες 25 και 26.1.2022, όπως από τις αποφάσεις της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, δεν χαρακτηρίσθηκαν ως αργίες, αλλά ως ημέρες αναστολής λειτουργίας  των ιδιωτικών επιχειρήσεων (πλην συγκεκριμένων εξαιρέσεων.
• Όπως και σε προηγούμενο άρθρο μας τονίσαμε, από την νομοθεσία που ισχύει από το έτος 1957 μέχρι και σήμερα (ΝΔ 3755/1957), προκύπτει ότι για να οφείλεται προσαύξηση 75%, δεν αρκεί μόνον ο χαρακτηρισμός κάποιας ημέρας ως αργίας [ΣΣ που, όπως προαναφέρθηκε, δεν ισχύει εν προκειμένω], αλλά απαιτείται και η ρητή νομοθετική πρόβλεψη πως για την απασχόληση κατά τη συγκεκριμένη αργία θα οφείλεται η εν λόγω προσαύξηση.

Συνεπώς τα περί «αργίας» ή «γενικής αργίας», καθώς και τα περί προσαυξήσεως 75% σε όσους παρείχαν εργασία κατά τις δύο αυτές ημέρες (25 και 26), αναφέρθηκαν στον τύπο και τα ΜΜΕ, βρίσκονται εκτός νομοθετικού πλαισίου και στην σφαίρα της φαντασίας.

Ο Παλαιολόγος Ι. Λιάζος είναι Εργασιακός και Ασφαλιστικός Σύμβουλος