Ουκρανία: «Πονοκέφαλος» στις ΗΠΑ η έκθεση στη Ρωσία

Στελέχη επιχειρήσεων στη Δύση παρακολουθούσαν με τρόμο τα ρωσικά τανκς να εισβάλλουν στην Ουκρανία την Πέμπτη. Επικεφαλής τραπεζών όπως ο Φρέντερικ Ουντέα της Société Générale και ο Αντρέα Ορτσέλ της UniCredit έχουν πιο πολλά να φοβηθούν από τους περισσότερους. Η κατακρίμνηση 8% του τραπεζικού δείκτη STOXX Euro 600 Banks Index την Πέμπτη και η πτώση 3% στις τιμές των μετοχών αμερικανικών τραπεζών όπως η JPMorgan αντανακλούν ένα τριπλό «κοκτέιλ» κινδύνων.

Το selloff οφείλεται εν μέρει σε μια πιο ζοφερή οικονομική προοπτική. Μια παρατεταμένη σύγκρουση θα μπορούσε να αυξήσει τις τιμές της ενέργειας και τροφίμων, να μειώσει την καταναλωτική πίστη και να επιβραδύνει τον ρυθμό των αυξήσεων των επιτοκίων της κεντρικής τράπεζας. Οι τιμές στην αγοράς χρήματος υποδηλώνουν ότι οι επενδυτές πιστεύουν τώρα ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ είναι λιγότερο πιθανό να αυξήσει τα επιτόκια κατά 50 μονάδες βάσης τον Μάρτιο. Οι καθυστερήσεις θα ανέβαλαν το πολυαναμενόμενο ξαφνικό όφελος για τις δυτικές τράπεζες, των οποίων τα περιθώρια κέρδους βελτιώνονται με υψηλότερα επιτόκια.

Η έκθεση στη Ρωσία

Οι κυρώσεις παρουσιάζουν ένα ακόμη πρόβλημα. Η έκθεση τραπεζών από την Ιταλία, τη Γαλλία και την Αυστρία στη Ρωσία ανέρχετο συνολικά σε 68 δισεκατομμύρια δολάρια τον Σεπτέμβριο του 2021, σχεδόν πέντε φορές το συνολικό ποσό που αντιστοιχεί στις αμερικανικές τράπεζες, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών.

Μεγάλο μέρος του ποσού αυτού αφορά τον διασυνοριακό δανεισμό σε μεγάλες ρωσικές εταιρείες. Εάν η ήδη κακή εγχώρια οικονομική κατάσταση επιδεινωθεί ή η αξία του Ρουβλίου καταρρεύσει, οι Ρώσοι δανειολήπτες θα δυσκολευτούν να αποπληρώσουν τα δάνεια. Ο αποκλεισμός της Ρωσίας από το τραπεζικό δίκτυο SWIFT μπορεί να καταστήσει δυσκολότερο για τράπεζες όπως η UniCredit και η SocGen να εισπράξουν πληρωμές τόκων. Ο γαλλικός τραπεζικός όμιλος είχε έκθεση 3 δισ. ευρώ σε κάποιες από τις μεγαλύτερες ρωσικές εταιρείες στο τέλος του 2020, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών, ενώ ο ιταλικός αντίπαλός του έχει στο χαρτοφυλάκιό του περίπου 5 δισ. ευρώ διασυνοριακά ρωσικά δάνεια. Οι τράπεζες αυξάνουν ήδη τις προβλέψεις τους όσον αφορά πιθανές χρεοκοπίες, δήλωσε ανώτερος τραπεζίτης στο Reuters Breakingviews.

Οι θυγατρικές

Ένας ακόμη κίνδυνος αφορά τις ρωσικές θυγατρικές των δυτικών τραπεζών. Η τοπική θυγατρική της Raiffeisen, για παράδειγμα, εισέφερε το ένα τρίτο των κερδών της μητρικής της πέρυσι. Αυτές οι επιχειρήσεις θα αντιμετώπιζαν μεγάλες απώλειες εάν η οικονομία οδηγούταν σε βάλτο. Υπάρχει επίσης ο κίνδυνος οι ρωσικές αρχές να απαντήσουν στις κυρώσεις της Δύσης σε δανειστές όπως η Sberbank και η VTB με κατάσχεση ξένων τραπεζών. Σε ένα ακόμη χειρότερο σενάριο, όπου οι τράπεζες θα έπρεπε να διαγράψουν τα ίδια κεφάλαια στις ρωσικές θυγατρικές τους, ο δείκτης κεφαλαίου Common Equity Tier 1 της Raiffeisen θα μειωνόταν κατά μία ποσοστιαία μονάδα, υπολογίζουν οι αναλυτές της JPMorgan. Αντίστοιχα, η μείωση για την UniCredit θα ήταν το πολύ 40 μονάδες βάσης.

Τέτοια σενάρια φαντάζουν μακρινά αυτή τη στιγμή. Όμως είναι ήδη αρκετά για να κρατούν τους επενδυτές σε εγρήγορση.