Νέα προδιαγραφές για φυτεμένα δώματα και όψεις στα κτίρια

Στην… ανακατεύθυνση των αρχών σχεδιασμού του δομημένου περιβάλλοντος προς αειφορικές λύσεις, οι οποίες εστιάζουν στην αξιοποίηση τοπικών ιδιαιτεροτήτων και κλιματικών συνθηκών, στη συνεισφορά των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και στην υιοθέτηση τεχνικών και υλικών στα κτίρια που δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον ή την υγεία των ενοίκων τους, στοχεύει η νέα Τεχνική Οδηγία για τον βιοκλιματικό σχεδιασμό των κτιρίων που έχει θέσει σε διαβούλευση το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) έως τις 14 Μαρτίου.

Το ΤΕΕ, ως τεχνικός σύμβουλος του κράτους, προχωρά σε αναθεώρηση των Τεχνικών Οδηγιών για τα  ενεργειακά ζητήματα των κτιρίων αλλά και στην καθιέρωση νέων Τεχνικών Οδηγιών, όπως για τον φυσικό φωτισμό των κτιρίων κ.ά. Η θεσμοθέτησή τους θα οδηγήσει, σε δεύτερο χρόνο, και στην πολυαναμενόμενη αναθεώρηση του ισχύοντος ΚΕνΑΚ (Κανονισμός Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων), σύμφωνα με τις νομοθετικές και κανονιστικές εξελίξεις, στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών κατευθύνσεων του “Green Deal” και του “Fit for 55”.

Τα κείμενα των Τεχνικών Οδηγιών του ΤΕΕ (ΤΟΤΕΕ) δίνουν συστάσεις σχετικές με το σχεδιασμό, την επιλογή των υλικών και εξαρτημάτων, την κατασκευή, την εγκατάσταση, τη συντήρηση και την χρήση ενός τεχνικού έργου. Έτσι, καθορίζονται οι κανόνες σε όλα τα στάδια της ζωής ενός τεχνικού έργου (σχεδιασμός, μελέτη, κατασκευή, επίβλεψη, παραλαβή, συντήρηση και χρήση). Η υποχρεωτική εφαρμογή τους  καθιερώνεται με απόφαση του αρμόδιου υπουργού, η οποία δημοσιεύεται σε ΦΕΚ.

Βέλτιστες τεχνικές

Όπως αναφέρει και ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας κ. Γιώργος Στασινός, το ΤΕΕ στηρίζει την προσπάθεια της χώρας να προσαρμοστεί στις βέλτιστες διαθέσιμες παγκοσμίως τεχνικές, ειδικά στον κτιριακό τομέα και στον τομέα εξοικονόμησης ενέργειας, με βάση τις ευρωπαϊκές εξελίξεις. Για αυτό το λόγο ανέλαβε την πρωτοβουλία σύνταξης και αναθεώρησης του ΚΕΝΑΚ, την έκδοση των Τεχνικών Οδηγιών για επιμέρους μεθοδολογίες στηρίζοντας την τεχνική τεκμηρίωση ώστε να γίνεται πιο ολοκληρωμένα η δουλειά των μηχανικών και του κάθε επιστήμονα.

Η αναθεώρηση των οδηγιών για τον βιοκλιματικό σχεδιασμό ήταν αναγκαία προκειμένου να καθορίσει μια κοινή ορολογία για όλους τους μηχανικούς που συνεργάζονται για την σύνταξη μιας Μελέτης Ενεργειακής Απόδοσης, να εξηγήσει βασικές αρχές που χρησιμοποιούνται από άλλες Τεχνικές Οδηγίες και το εθνικό λογισμικό βάσης υπολογισμών ΤΕΕ-Κ.Εν.Α.Κ., να προσφέρει στον μελετητή αξιοποιήσιμα εργαλεία για το σχεδιασμό και την πρακτική ενσωμάτωση βιοκλιματικών στοιχείων σε κτίρια, τόσο εντός του αστικού χώρου όσο και σε δόμηση εκτός σχεδίου.

Επίσης, η αναθεώρησή τους μπορεί να λειτουργήσει επικουρικά στις υφιστάμενες Τεχνικές Οδηγίες για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων και να καλύψει την τεκμηρίωση ζητημάτων που αφορούν σε επιλογές σχεδιασμού και χωροθέτησης δομικών στοιχείων και συστημάτων, μεταξύ των οποίων τα φυτεμένα δώματα και οι φυτεύσεις σε κατακόρυφες επιφάνειες.

Οι φυτεύσεις σε δώματα και κατακόρυφες επιφάνειες κτιρίων, κατά τη θερινή περίοδο προσφέρουν ηλιοπροστασία και διατηρούν χαμηλές τις επιφανειακές θερμοκρασίες, ενώ συμβάλλουν στη μείωση της θερμοκρασίας του αέρα γύρω από τα κτίρια. Εάν αυτές οι επιφάνειες καλυφθούν με βλάστηση ή με υλικά υψηλής ανακλαστικότητας, μπορεί να μειωθούν οι αυξημένες αστικές θερμοκρασίες, ιδιαίτερα της θερινής περιόδου.

Παράλληλα, αν ο περιβάλλων χώρος του κτιρίου (π.χ. ακάλυπτοι, πρασιές, πυλωτές κλπ.) μετατραπεί σε πράσινη υποδομή, με κατασκευαστικές λεπτομέρειες διαχείρισης ομβρίων (π.χ. κήποι βροχής), επιτυγχάνεται πτώση των αυξημένων θερινών θερμοκρασιών, με άμεσο αποτέλεσμα στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας για ψύξη των κτιρίων καθώς και στη βελτίωση της θερμικής άνεσης στους εξωτερικούς χώρους. Επίσης, μπορεί να γίνει και ορθότερη διαχείριση ομβρίων, με αποφόρτιση του δικτύου, αποφυγή πλημμυρών και εμπλουτισμό του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα.

Γιατί ήταν αναγκαία μια νέα ΤΟΤΕΕ

Το εθνικό μεθοδολογικό πλαίσιο σχεδιασμού των κτιρίων και της αξιολόγησης της ενεργειακής αποδοτικότητας τους έπρεπε να αναθεωρηθεί, με βάση τις ευρωπαϊκές οδηγίες που καθιερώνουν την υποχρέωση όλα τα νέα κτίρια να σχεδιάζονται ως κτίρια σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας (nZeb). Η υποχρέωση αυτή ισχύει από 1/1/2019 για όλα τα δημόσια κτίρια, από 1/1/2021 για τα υπόλοιπα κτίρια εκτός της κατοικίας, ενώ από 1/6/2021 ενεργοποιήθηκε η υποχρέωση και για τα κτίρια κατοικίας.

Με βάση τον ορισμό που έχει δοθεί από το ΥΠ.ΕΝ. για να χαρακτηριστεί ένα κτίριο ως «σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας» (nZeb) πρέπει ενεργειακά να κατατάσσεται τουλάχιστον στην κατηγορία “Α”.  Με απλά λόγια, ένα nZeb κτίριο πρέπει να καταναλώνει λιγότερη από τη μισή ενέργεια από εκείνη που θα κατανάλωνε αν ήταν κατασκευασμένο με τις ελάχιστες προδιαγραφές που είχαν τεθεί από τον πρώτο Κ.Εν.Α.Κ. (του 2011).