Φρούτα – λαχανικά: Ανεξίτηλο το αποτύπωμα του πολέμου στις εξαγωγές

Μείωση της τάξης του 18,1% καταγράφουν οι ροές των εξαγωγών φρούτων και λαχανικών την τελευταία εβδομάδα, συνεχίζοντας την πτωτική πορεία του προηγούμενου 7ημέρου όταν οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 11,4%.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων που επεξεργάστηκε ο Σύνδεσμος  Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών – Incofruit Hellas, το τριήμερο 7 έως 10/3/2022 έναντι του αντίστοιχου του 2021 παρατηρείται μια μείωση των εξαγωγών ακτινιδίων προς όλους τους προορισμούς κατά 41,4%, μανταρινιών κατά -42,7% και πορτοκαλιών κατά -54,1%. Την ίδια στιγμή, ο όγκος των εξαγωγών προς Ρουμανία είναι μειωμένος κατά 51% και 39% σε μανταρίνια και πορτοκάλια, αντίστοιχα και προς Σερβία κατά -65% και -52%. Παρόμοιες επιπτώσεις αναφέρονται και στις εξαγωγές πορτοκαλιών προς Πολωνία, οι οποίες είναι μειωμένες κατά 92% και ακτινιδίων κατά -65%.

«Μετά την έναρξη του πολέμου σταμάτησαν οι εξαγωγές ελληνικών οπωροκηπευτικών προς την Ουκρανία, επισημαίνει ο ειδικός σύμβουλος του Συνδέσμου κ. Γιώργος Πολυχρονάκης, αναφέροντας το γεγονός ότι δεν εξάγουμε απευθείας στη Ρωσία φρούτα και λαχανικά λόγω του εμπάργκο που επέβαλε στα κοινοτικά φρούτα και λαχανικά και άλλα τρόφιμα, από τον Αύγουστο του 2014.

»Από την 1η Ιανουαρίου 2022 έχουμε την επιβολή εμπάργκο από την Λευκορωσία, πλέον κλείνει και η Ουκρανία, χώρες που εξακολουθούσαν να εισάγουν ετησίως περίπου 8 έως 9 εκατομμύρια τόνους φρούτων και λαχανικών εκ των οποίων εκτιμάται ότι 1 εκατ. τόνοι προέρχονταν από την ΕΕ.

»Με την επιβολή κυρώσεων και τραπεζικών περιορισμών, καθώς και την αναστολή της κυκλοφορίας εμπορευματοκιβωτίων, πιθανότατα θα ακυρωθεί το μεγαλύτερο μέρος της διεθνούς δραστηριότητας νωπών προϊόντων με αυτές τις περιοχές. Η υποτίμηση του ρουβλίου κατά 45% και οι αβεβαιότητες θα κάνουν τις ρωσικές επιχειρήσεις αναξιόπιστες και απρόβλεπτες».

Ο ίδιος επισημαίνει ότι υπάρχει έντονος προβληματισμός για την αναγκαιότητα δρομολόγησης προς την Ευρώπη, ενός όγκου νωπών προϊόντων, τα οποία αρχικά είχαν προγραμματιστεί να σταλούν στους παραπάνω προορισμούς.

Και στην Ευρώπη τα πράγματα δεν είναι εύκολα, αφήνει να εννοηθεί ο κ. Πολυχρονάκης, καθώς οι ανατιμήσεις στα τιμολόγια ενέργειας έχουν πιέσει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών: «Ήδη παρουσιάζεται μια επιβράδυνση της κατανάλωσης φρέσκων προϊόντων σε όλη την Ευρώπη. Σε ορισμένα κράτη μέλη, η κατανάλωση παρουσιάζει μείωση έως και 10%. Αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό», είπε χαρακτηριστικά.

Με βάση τα παραπάνω ο Σύνδεσμος Incofruit Hellas, πρότεινε μια σειρά μέτρων για την αντιμετώπιση των διαταραχών στις αγορές μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία:

1)  Η υποστήριξη του προγράμματος ανθεκτικότητας του προέδρου Μακρόν με ενίσχυση της αντοχής του αγροδιατροφικού τομέα και της αύξησης της παραγωγής στις κρίσεις.

2)  Δημιουργία ενιαίου Ταμείου (κατά το πρότυπο του ενιαίου ταμείου ενέργειας) που θα παρέχει στήριξη στους ευρωπαίους παραγωγούς γεωργικών προϊόντων και τις επιχειρήσεις απέναντι στις αυξήσεις κόστους (εισροών) λόγω του κόστους των λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων και ζωοτροφών αλλά και τυποποίησης-συσκευασίας,υλικών συσκευασίας, μεταποίησης και μεταφορικών. Κόστος που θα είναι μικρότερο των τιμών πώλησης που θα διαμορφωθούν από την υπερπροσφορά και την υποκατανάλωση και χρειάζεται ελάφρυνσή του για να μπορεί να προσαρμοσθεί στις διαμορφωθησόμενες τιμές λιανικής πώλησης.

3)  Παράλληλη ενεργοποίηση των προβλεπόμενων πολιτικών της ΚΟΑ οπωροκηπευτικών για αντιμετώπιση των κρίσεων στην αγορά και για την αποσυμφόρηση της προσφοράς στην λιανική πώληση των νωπών οπωροκηπευτικών.

4)  Επανεξέταση του καθεστώτος εισαγωγών με εντατικοποίηση των ελέγχων από τρίτες χώρες στην ΕΕ

5)  Επίσπευση προκήρυξης και γρήγορης αξιολόγησης του μέτρου 4.2.1 προκειμένου να εκσυχρονισθεί ο μηχανολογικός εξοπλισμός των συσκευαστηρίων – τυποιποιητηρίων, ψυκτικών και αποθηκευτικών εγκαταστάσεων αλλά και μεταποιητικών επιχειρήσεων και να βελτιωθεί το κόστος τους καθιστώντας τις πιο ανταγωνιστικές.