Συνταξιούχοι: Ποιοι θα λάβουν αναδρομικά και προσαυξήσεις

Mε σημαντική καθυστέρηση – και πάντως εντός του Μαΐου – σχεδιάζεται να γίνει η εκκαθάριση των εκκρεμοτήτων στις ήδη 55.000 καταβληθείσες συντάξεις παράλληλης ασφάλισης μαζί με τα αντίστοιχα αναδρομικά πενταετίας.

Πρόκειται για όσους ασφαλισμένους αποχώρησαν μετά τις 13/5/2016 και πλήρωναν ταυτόχρονα εισφορές σε δύο Ταμεία. Οι διπλές εισφορές τους από το 2017 και μετά μπορούν να αξιοποιηθούν αφενός για να πάρουν προσαύξηση συντάξιμων αποδοχών και μεγαλύτερη σύνταξη και αφετέρου ο παράλληλος χρόνος ασφάλισης από το 2017 και μετά μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αυξηθεί ο χρόνος ασφάλισης για συνταξιοδότηση, που σημαίνει ότι η ανταποδοτική σύνταξη θα υπολογιστεί με υψηλότερο συντελεστή αναπλήρωσης.

Οι συνταξιούχοι αυτοί ανήκουν σε δύο βασικές κατηγορίες:

1. Στην πρώτη ανήκουν ασφαλισμένοι του τέως ΙΚΑ με παράλληλη ασφάλιση στον τέως ΟΑΕΕ.

2. Στη δεύτερη αυτοαπασχολούμενοι γιατροί και μηχανικοί (ασφάλιση στο τέως ΕΤΑΑ) με παράλληλη ασφάλιση στο Δημόσιο. Οι συνταξιούχοι αυτοί έχουν λάβει την πρώτη σύνταξή τους από το τέως ΙΚΑ ή το τέως ΕΤΑΑ αντίστοιχα, αλλά δεν έχουν λάβει την προσαύξηση της σύνταξης από τον τέως ΟΑΕΕ και το Δημόσιο.

Την ίδια ώρα όσοι καταθέτουν εφεξής αίτηση για σύνταξη και έχουν παράλληλο χρόνο ασφάλισης θα έχουν τη δυνατότητα άμεσης συνταξιοδότησης (όπως και οι άλλοι ασφαλισμένοι) αφού θα έχει προσαρμοστεί η σχετική πλατφόρμα.

Επισημαίνεται ότι οι συνταξιούχοι με παράλληλο χρόνο ασφάλισης σε δύο ή και περισσότερα Ταμεία δικαιούνται το μεγαλύτερο πακέτο αναδρομικών που δόθηκε τα τελευταία χρόνια, καθώς τα χρωστούμενα από τις προσαυξήσεις συντάξεων ξεκινούν από το 2017 και φτάνουν μέχρι στιγμής στα 5 έτη. Διευκρινίζεται ότι ο μηχανισμός της προσαύξησης για την παράλληλη ασφάλιση αφορά μόνον όσους συνταξιοδοτούνται από 13/5/2016 και μετά.

Ο χρόνος ασφάλισης

Μετά και την εγκύκλιο του νόμου 4670/2020 το καθεστώς της παράλληλης ασφάλισης για τους συνταξιούχους από 13/5/2016 και μετά λειτουργεί ως εξής:

1. Για τον παράλληλο χρόνο ασφάλισης μέχρι το 2016 χορηγείται προσαύξηση σύνταξης υπολογισμένη με 0,075% για κάθε μία μονάδα έξτρα εισφορών που κατέβαλαν ως ασφαλισμένοι σε δύο Ταμεία και για όλα τα χρόνια.

Για παράδειγμα, συνταξιούχος με ΙΚΑ και ΟΑΕΕ έως το 2016, που αποχώρησε το 2017 και πήρε τη σύνταξη του ΙΚΑ, δικαιούται την προσαύξηση σύνταξης από τον παράλληλο χρόνο στον ΟΑΕΕ.

Αν στο ΙΚΑ είχε 35 έτη και στον ΟΑΕΕ τα παράλληλα χρόνια ήταν 20, τότε θα πάρει προσαύξηση 30% επί των ασφαλιστέων ή συντάξιμων αποδοχών του ΟΑΕΕ. Οι ασφαλιστέες αποδοχές προκύπτουν από τον μέσο όρο των εισφορών που κατέβαλε.

Αν ο μέσος όρος των εισφορών για τα 20 παράλληλα χρόνια στον ΟΑΕΕ είναι 200 ευρώ, σημαίνει ότι αντιστοιχούν σε μισθό 1.000 ευρώ.

Τα 1.000 ευρώ είναι οι συντάξιμες αποδοχές για τα 20 παράλληλα χρόνια του ΟΑΕΕ και η προσαύξηση 30% σημαίνει ότι ο συνταξιούχος θα πάρει 300 ευρώ τον μήνα επιπλέον στη σύνταξη του ΙΚΑ. Αν βγήκε το 2017, έχει ήδη μια 5ετία με αναδρομικά προσαύξησης 18.000 ευρώ.

2. Από 1ης/1/2017 ο παράλληλος χρόνος υπολογίζεται ως ενιαίος στον ΕΦΚΑ και δεν δίδεται προσαύξηση, παρά μόνον αυτή που αντιστοιχεί στα παράλληλα χρόνια μέχρι το 2016. Με την παράλληλη ασφάλιση όμως από το 2017 και μετά, ο συνταξιούχος μπορεί να πάρει μεγαλύτερη σύνταξη!

Για παράδειγμα, ασφαλισμένος σε ΙΚΑ και ΟΑΕΕ έως το 2016 που συνεχίζει και το 2017 με εισφορές ως μισθωτός και ως ελεύθερος επαγγελματίας. Εστω ότι έχει 25 παράλληλα χρόνια ΙΚΑ και ΟΑΕΕ έως το 2016.

Για τα χρόνια αυτά θα πάρει προσαύξηση επιλέγοντας από ΟΑΕΕ, ενώ από το 2017 και μετά μπορεί τα χρόνια του ΟΑΕΕ να τα προσθέσει στο ΙΚΑ. Αν έχει, για παράδειγμα, 30 χρόνια στο ΙΚΑ μέχρι το 2021, μπορεί να προσθέσει τα 5 παράλληλα του ΟΑΕΕ (από 2017 έως και 2021) και να πάρει σύνταξη με 35 έτη και διατάξεις ΙΚΑ.

Επίσης μπορεί να κάνει το αντίστροφο, δηλαδή να βγει με 35 χρόνια ασφάλισης στον ΟΑΕΕ (30+5 ΙΚΑ από 2017 και μετά) εφόσον οι συντάξιμες αποδοχές με τα χρόνια ΟΑΕΕ είναι υψηλότερες από του ΙΚΑ. Σε αυτή την περίπτωση η προσαύξηση έως το 2016 θα είναι για τα 25 χρόνια παράλληλης ασφάλισης στο ΙΚΑ.

3. Ο παράλληλος χρόνος μπορεί να αξιοποιηθεί και για δεύτερη ανταποδοτική σύνταξη, δηλαδή ο ασφαλισμένος να πάρει μία ανταποδοτική από το Ταμείο με τα πιο πολλά χρόνια και μία δεύτερη ανταποδοτική από το δευτερεύον Ταμείο. Για παράδειγμα, ασφαλισμένος με 35 έτη Δημόσιο και 30 έτη παράλληλα στο ΤΣΜΕΔΕ, μπορεί να ζητήσει ανταποδοτική σύνταξη από το ΤΣΜΕΔΕ.

Η επιλογή αυτή δίνει κατά κανόνα μικρότερα ποσά σε σχέση με την προσαύξηση. Για παράδειγμα, τα 30 χρόνια ΤΣΜΕΔΕ με συντάξιμο μισθό 1.000 ευρώ δίνουν ανταποδοτική σύνταξη 265 ευρώ. Ενώ με την προσαύξηση ο ασφαλισμένος θα πάρει 450 ευρώ.