Το who is who του ενδιαφέροντος για την Αττική Οδό

Ζεσταίνεται το ενδιαφέρον μεγάλων διεθνών παικτών για τη νέα παραχώρηση της Αττικής Οδού. Περισσότεροι από 12 μεγάλοι χρηματοοικονομικοί παίκτες, funds και operators υποδομών «φλερτάρουν» με τον διαγωνισμό που έχει προκηρύξει το ΤΑΙΠΕΔ βάζοντας και πάλι την Ελλάδα στο διεθνές ραντάρ. Μάλιστα, αρκετοί από τους μνηστήρες που διερευνούν το asset έρχονται για πρώτη φορά στη χώρα μας, επιβεβαιώνοντας τις εκτιμήσεις της αγοράς ότι ο κερδοφόρος άξονας θα δώσει νέα διάσταση στο πρόγραμμα των αποκρατικοποιήσεων, με τίμημα που πολλοί αναμένουν ότι θα είναι ρεκόρ προσεγγίζοντας τα 2 δισ. ευρώ.

Εξάλλου, πρόκειται για έναν διαγωνισμό που στήθηκε από το ΤΑΙΠΕΔ για να προσελκύσει μεγάλα πορτοφόλια και διεθνές ενδιαφέρον. Το αντικείμενο αφορά κατ’ εξοχήν υπηρεσίες διαχείρισης του αυτοκινητόδρομου, χωρίς να περιλαμβάνει μεγάλο κατασκευαστικό αντικείμενο. Αν και υπήρξαν σκέψεις να ενταχθούν στον διαγωνισμό οι λεγόμενες επεκτάσεις του αυτοκινητόδρομου, τελικά αυτό αποκλείστηκε, καθώς κρίθηκε ότι η προσθήκη κατασκευαστικών έργων που δεν είναι ώριμα θα έφερνε καθυστερήσεις, εκτοξεύοντας το ρίσκο για τους ενδιαφερόμενους επενδυτές.

Οι πρωτοεμφανιζόμενοι και οι ελληνικές συμμαχίες

Μεταξύ των ενδιαφερομένων, όπως αποκαλύπτει σήμερα το «Βήμα της Κυριακής», είναι η ισπανική Abertis, που κυριαρχεί διεθνώς στον τομέα της διαχείρισης αυτοκινητόδρομων με διόδια. Η εταιρεία, που έκλεισε το 2021 με έσοδα 4,8 δισ. ευρώ, δραστηριοποιείται σε 16 χώρες στην Ευρώπη, την Αμερική και την Ασία και διαχειρίζεται συνολικά 8.361 χλμ. αυτοκινητόδρομων με διόδια. Μάλιστα, κατέγραψε συνολική αύξηση της κίνησης σε ποσοστό 21% και τα έσοδα αυξήθηκαν κατά 20% αντίστοιχα. Η Γαλλία και η Ισπανία είναι οι χώρες όπου καταγράφονται οι καλύτερες επιδόσεις.

Επίσης, η πορτογαλική Brisa, που διαχειρίζεται 1.628 χλμ. παραχωρήσεων. Η εταιρεία παρά τη μείωση της κυκλοφορίας το 2020 λόγω των περιοριστικών μέτρων εξαιτίας της πανδημίας, επέδειξε ανθεκτικότητα, καταγράφοντας έσοδα 624,1 εκατ. και EBITDA 434,2 εκατ. ευρώ. Επίσης, η γαλλική Vinci, με σταθερή παρουσία στην ελληνική αγορά, αφού συμμετέχει ήδη σε μεγάλες παραχωρήσεις, όπως η Ολυμπία Οδός, η Γέφυρα Ρίο-Αντίρριο και η Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου.

Στη λίστα των ενδιαφερομένων συγκαταλέγεται, σύμφωνα με πληροφορίες, η ιταλική Autostrade με τα 3.000 χλμ. αυτοκινητόδρομων στο χαρτοφυλάκιό της, που ήταν η πρωτοπόρος στα ηλεκτρονικά συστήματα διοδίων διεθνώς. Στη χώρα μας, είχε κατέβει στον ακυρωθέντα διαγωνισμό των ηλεκτρονικών διοδίων σε κοινοπραξία με τις Άκτωρ – Ιντρακάτ – Intrasoft.

Στον κύκλο ενδιαφερομένων βρίσκεται και το αμερικανικό DIG Capital Partners. Παράλληλα, τον φάκελο της Αττικής Οδού μελετούν και συνταξιοδοτικά – ασφαλιστικά funds, όπως η Roadis της καναδικής PSP Investments, που διαχειρίζεται ένα από τα μεγαλύτερα συνταξιοδοτικά ταμεία του κόσμου. Μεταξύ άλλων, ελέγχει την AviAlliance που έχει παρουσία στη χώρα μας, συμμετέχοντας με περίπου 40% στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών. Αντίστοιχα, διερευνά τις προοπτικές του διαγωνισμού και η γερμανική Allianz. Όπως λένε παράγοντες κοντά στη διαδικασία, αναζητούν σε πολλές περιπτώσεις εταίρους για να χτίσουν κοινοπραξίες.

Βεβαίως οι Έλληνες κατασκευαστές αναμένεται να δώσουν σύσσωμοι το ενδιαφέρον τους. Οι ελληνικοί όμιλοι αναμένεται να προχωρήσουν σε ισχυρές συμμαχίες με ισχυρούς ξένους παίκτες για να «κλειδώσουν» μια καλή θέση στη μάχη για τη νέα παραχώηση. Ο Όμιλος Ελλάκτωρ από κοινού με την Avax και τη γαλλική Egis που είναι οι υφιστάμενοι παραχωρησιούχοι θεωρείται δεδομένο ότι θα διεκδικήσουν τη διατήρηση του asset, ο Όμιλος Κοπελούζου αναμένεται να μετέχει σε κοινοπραξία με την αυστραλιανή Macquarie, που πρόσφατα απέκτησε το 49% των μετοχών του ΔΕΔΔΗΕ, καθώς και οι ΓΕΚ Τέρνα, Intraκat και Όμιλος Μυτιληναίος, οι οποίοι διερευνούν τις επιλογές τους για ισχυρές στρατηγικές συμμαχίες.

Σημαντικό ζητούμενο, μέσα από τις επαφές με αυτούς τους διεθνείς επενδυτές και τη συμμετοχή τους στο διαγωνισμό, είναι και η εισαγωγή της τεχνογνωσία τους στην ανάπτυξη και διαχείριση σημαντικών υποδομών. Εμπειρία που μπορεί να αξιοποιηθεί και σε άλλα περιουσιακά στοιχεία.

Το προφίλ του αυτοκινητόδρομου

Η Αττική Οδός είναι ένας σύγχρονος αυτοκινητόδρομος μήκους περίπου 70 χλμ., που κατασκευάστηκε τη δεκαετία του 1990 με τη μέθοδο της παραχώρησης. Αποτελεί τον περιφερειακό της ευρύτερης μητροπολιτικής περιοχής της Αθήνας και τμήμα της σπονδυλικής στήλης του οδικού δικτύου του Νομού Αττικής. Πρόκειται για ένα προαστιακό οδικό δίκτυο και αυτοκινητόδρομο, με δύο ή τρεις λωρίδες κυκλοφορίας και μία λωρίδα έκτακτης ανάγκης (ΛΕΑ), ανά κατεύθυνση. Σε ορισμένα τμήματα στο μέσον του αυτοκινητόδρομου, σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο, κινείται ο προαστιακός σιδηρόδρομος, που δεν αποτελεί μέρος της σύμβασης παραχώρησης της Αττικής Οδού.

Περαιτέρω, ο αυτοκινητόδρομος της Αττικής Οδού αποτελεί τον συνδετικό κρίκο του οδικού άξονα ΠΑΘΕ (Πάτρα – Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Εύζωνοι), αφού συνδέει την Εθνική Οδό Αθηνών – Λαμίας με την Εθνική Οδό Αθηνών – Κορίνθου, παρακάμπτοντας το κέντρο της Αθήνας. Ο αυτοκινητόδρομος έχει ελεγχόμενες προσβάσεις και αποτελείται από δύο κάθετα, διασταυρούμενα μεταξύ τους, τμήματα, την Ελεύθερη Λεωφόρο Ελευσίνας – Σταυρού – Σπάτων, μήκους περίπου 52 χλμ., και τη Δυτική Περιφερειακή Λεωφόρο Υμηττού, μήκους περίπου 13 χλμ. Στην Αττική Οδό εντάσσεται και τμήμα της Δυτικής Περιφερειακής Λεωφόρου Αιγάλεω, μήκους περίπου 5 χλμ.

Πρόκειται για τον πιο κερδοφόρο παραχωρημένο αυτοκινητόδρομο της χώρας, έχοντας καταγράψει έσοδα από διόδια που προσεγγίζουν τα 3 δισ. ευρώ κατά την τελευταία δεκαπενταετία, ενώ τα καθαρά κέρδη μετά από φόρους έφτασαν τα 701,7 εκατ. Ακόμα και το 2020, που η κυκλοφορία μειώθηκε κατά 23,85% εξαιτίας των lockdowns, οι εισπράξεις ανήλθαν σε 151,56 εκατ. ευρώ. Προ κρίσης, από το 2006 ως το 2011, οι εισπράξεις υπερέβαιναν ετησίως τα 200 εκατ. Η καλύτερη επίδοση επετεύχθη το 2009 με έσοδα 248,5 εκατ. Οι μέτοχοι έχουν λάβει, κατά την τελευταία εξαετία, μερίσματα και επιστροφή κεφαλαίου που ανέρχονται συνολικά σε 485,3 εκατ. ευρώ.

Η διαγωνιστική διαδικασία του ΤΑΙΠΕΔ για την παραχώρηση της Αττικής Οδού θα διεξαχθεί σε δύο φάσεις: τη φάση προεπιλογής (Ά φάση) και τη φάση υποβολής δεσμευτικών προσφορών (Β’ φάση). Οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές καλούνται να υποβάλουν φάκελο εκδήλωσης ενδιαφέροντος έως την 20η Απριλίου 2022.

Το Ταμείο όρισε τις «Lazard» και «Τράπεζα Πειραιώς A.E.» ως χρηματοοικονομικούς συμβούλους, τη δικηγορική εταιρεία «ΛΑΜΠΑΔΑΡΙΟΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ – ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ» ως νομικό σύμβουλο, καθώς και τις εταιρείες «AVARIS», «Tolplan» και «Infrata» ως τεχνικούς συμβούλους σε σχέση με τον Διαγωνισμό́ και τη Συναλλαγή.

Η προθεσμία εκδήλωσης ενδιαφέροντος για τον διεθνή διαγωνισμό για τη νέα 25ετή παραχώρηση του αυτοκινητόδρομου έχει ορισθεί στις 20 Απριλίου 2022.