Ρωσικό αέριο: Οι ήξεις – αφήξεις οδηγίες της ΕΕ και οι πληρωμές σε ρούβλια

Οι μισοί από τους 54 πελάτες της ρωσικής εταιρείας φυσικού αερίου Gazprom έχουν ήδη ανοίξει λογαριασμούς στη Gazprombank, δήλωσε την Πέμπτη ο Ρώσος αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Αλεξάντερ Νόβακ, καθώς οι ευρωπαϊκές εταιρείες αγωνίζονται να τηρήσουν τις επικείμενες προθεσμίες πληρωμών χωρίς να παραβιάσουν τις κυρώσεις της ΕΕ.

«Οι πληρωμές φυσικού αερίου στο πλαίσιο των βασικών συμβάσεων αναμένονται… και υπάρχουν πληροφορίες ότι ορισμένες μεγάλες εταιρείες έχουν ήδη ανοίξει λογαριασμούς, έχουν πληρώσει (λογαριασμούς φυσικού αερίου) και είναι έτοιμες να πληρώσουν στην ώρα τους», είπε ο Νόβακ σε ένα φόρουμ. «Τις επόμενες δύο ημέρες θα δούμε μια τελική λίστα με το ποιοι πλήρωσαν σε ρούβλια και ποιοι αρνήθηκαν».

Κενά σημεία

Εταιρείες στην Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθούν εδώ και εβδομάδες να διακριβώσουν πώς μπορούν να αγοράσουν νόμιμα ρωσικό αέριο, αφού η Μόσχα ζήτησε από τους ξένους αγοραστές να αρχίσουν να πληρώνουν σε ρούβλια.

Υπενθυμίζεται ότι η Ρωσία ζήτησε από τις ξένες εταιρείες να ανοίξουν δύο λογαριασμούς για να συμμορφωθούν με τον νέο μηχανισμό πληρωμών της – έναν για ξένο νόμισμα και έναν για ρούβλια – και οι ευρωπαϊκές εταιρείες πρέπει να ολοκληρώσουν οποιαδήποτε μετατροπή νομίσματος εντός 48 ωρών.

Οι δύο οδηγίες

Κατόπιν αυτού η ΕΕ μοιράστηκε με τις χώρες μέλη δύο γραπτές οδηγίες, αλλά σε καμία δεν γίνεται ρητή αναφορά το άνοιγμα λογαριασμών σε ρούβλια θα παραβίαζε τις κυρώσεις της ΕΕ κατά της Μόσχας για την εισβολή της στην Ουκρανία.

Κι αυτό προκάλεσε έντονο προβληματισμό και ασάφεια, με αρκετές εταιρείες να δυσκολεύονται να καταλάβουν εάν μπορούν τελεικά να ανοίξουν αυτούς τους λογαριασμούς για να αγοράσουν φυσικό αέριο.

Σχεδόν όλες οι συμβάσεις προμηθειών που έχουν οι εταιρείες της ΕΕ με την Gazprom είναι σε ευρώ ή σε δολάρια και ορισμένες κορυφαίες δυτικές εταιρείες έχουν ήδη ανοίξει λογαριασμούς στη Gazprombank.

Οι εταιρείες έχουν προθεσμίες πληρωμής για τις παραδόσεις φυσικού αερίου Απριλίου από τις 20 Μαΐου.

Ήξεις, αφήξεις

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει συμβουλεύσει τις εταιρείες να μην ανοίξουν τραπεζικό λογαριασμό σε ρούβλια στη Gazprombank για να πληρώσουν για το φυσικό αέριο, όπως ζητήθηκε από το Κρεμλίνο. Ωστόσο σύμφωνα με αξιωματούχους που επικαλείται το πρακτορείο Reuters, στη γραπτή της καθοδόγηση προς τις κυβερνήσεις, δεν αναφέρει ρητώς αν κάτι τέτοιο θα παραβίαζε τις κυρώσεις.

Αστάθεια στις τιμές

Οι ευρωπαϊκές τιμές του φυσικού αερίου ήταν ασταθείς όλη την εβδομάδα λόγω των ανησυχιών σχετικά με το πώς οι ευρωπαϊκές εταιρείες μπορούν να πληρώσουν νόμιμα για τις προμήθειες ρωσικού φυσικού αερίου.

«Αφού εμφανίστηκαν ανάμεικτα μηνύματα και από τις δύο πλευρές νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, η κατάσταση φαίνεται ξεκάθαρη σαν λάσπη», δήλωσε ο Wei Xiong, ανώτερος αναλυτής στην εταιρεία συμβούλων Rystad Energy.

Ορισμένοι αγοραστές φυσικού αερίου στην Ευρώπη έχουν λάβει διαφορετικές θέσεις. Τελικά, οι χώρες της ΕΕ είναι υπεύθυνες για τη συμμόρφωση με τις κυρώσεις του μπλοκ – οι οποίες εγκρίθηκαν ομόφωνα από τα 27 κράτη μέλη. Οι Βρυξέλλες θα μπορούσαν να κινήσουν νομικά μέτρα εναντίον μιας κυβέρνησης που δεν κατάφερε να τις εφαρμόσει.

Ποιες εταιρείες πληρώνουν ήδη

Ο ιταλικός ενεργειακός όμιλος Eni δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι έχει ξεκινήσει διαδικασίες για το άνοιγμα δύο λογαριασμών, ο ένας σε ευρώ και ο άλλος σε ρούβλια, για την πληρωμή του ρωσικού φυσικού αερίου.

Η κρατικά ελεγχόμενη Eni είπε ότι η απόφασή της ελήφθη σε συμφωνία με την ιταλική κυβέρνηση και σε συμμόρφωση με το πλαίσιο των κυρώσεων.

Η Uniper , ο μεγαλύτερος εισαγωγέας ρωσικού φυσικού αερίου της Γερμανίας, δήλωσε ότι μεταφέρει ευρώ σε λογαριασμό στη Gazprombank για να συμμορφωθεί με τον μηχανισμό πληρωμών.

Η γαλλική εταιρεία ενέργειας Engie δήλωσε ότι θα πραγματοποιήσει την επόμενη πληρωμή στον ρωσικό γίγαντα φυσικού αερίου σε ευρώ πριν από το τέλος του μήνα, καθώς και οι δύο εταιρείες έχουν συμφωνήσει σε μια λύση σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές κυρώσεις.

Ο κρατικός πάροχος ενέργειας της Φινλανδίας Gasum αρνήθηκε να μεταβεί στο νέο σύστημα και δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι θα παραπέμψει τη διαφωνία του για τις πληρωμές του ρουβλίου με τη ρωσική Gazprom Export σε διαδικασία διαιτησίας

Τελικά τι επιτρέπει και τι όχι η ΕΕ

Η Κομισιόν είπε στα κράτη μέλη αυτή την εβδομάδα ότι μπορούν να συνεχίσουν να αγοράζουν ρωσικό αέριο χωρίς να παραβιάζουν τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία μετά την εισβολή της στην Ουκρανία, δήλωσαν αξιωματούχοι της ΕΕ.

Η Επιτροπή συμβούλεψε τις εταιρείες να μην ανοίξουν τραπεζικό λογαριασμό σε ρούβλια στη Gazprombank για να το κάνουν αυτό, όπως ζήτησε το Κρεμλίνο, αλλά δεν είπε ρητά ότι κάτι τέτοιο θα παραβίαζε τις κυρώσεις στις επίσημες γραπτές οδηγίες της προς τις κυβερνήσεις για το θέμα.

Και σύμφωνα με τις πληροφορίες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε τη συμβουλή σε μια συνεδρίαση κεκλεισμένων των θυρών την Τετάρτη.

Στη συνάντηση των απεσταλμένων της ΕΕ, η Επιτροπή επανέλαβε τη θέση της ότι οι εταιρείες μπορούν να συνεχίσουν να αγοράζουν ρωσικό αέριο χωρίς να παραβιάζουν τις κυρώσεις, εάν πληρώσουν στο νόμισμα των υφιστάμενων συμβολαίων τους και δηλώσουν ότι εκπληρώνουν τις συμβατικές τους υποχρεώσεις, ανέφεραν οι αξιωματούχοι της ΕΕ.

Οι ίδιοι αξιωματούχοι είπαν ότι η Επιτροπή υποστήριξη ότι δεν είχε μια πιο οριστική θέση σχετικά με το εάν οι εταιρείες μπορούν να ανοίξουν λογαριασμούς σε ρούβλια στην Gazprombank για να το κάνουν αυτό, αλλά τους συμβούλεψε να μην το κάνουν.

Με δεδομένο ότι οι συμβουλές δεν έχουν νομική βαρύτητα, επί της ουσίας μπορούν να αγνοηθούν από τις εταιρείες.