Επιστρεπτέα προκαταβολή: Ποιοι και γιατί θα κληθούν να επιστρέψουν στο κράτος το 100% της ενίσχυσης

Η ώρα του λογαριασμού της επιστρεπτέας προκαταβολής πλησιάζει για 700.000 επαγγελματίες και επιχειρήσεις. Οι  κοινές υπουργικές αποφάσεις που ξεκαθαρίζουν τον τοπίο για τις προϋποθέσεις, τα κριτήρια και τους δικαιούχους για το «κούρεμα» έως και 75% της οφειλής άρχισαν να δημοσιεύονται στο ΦΕΚ και η ΑΑΔΕ ξεκινά τώρα να «τρέχει» την εκκαθάριση της οφειλής για κάθε δικαιούχο και για κάθε κύκλο επιστρεπτέας προκαταβολής.

Οι φορολογούμενοι αναμένεται να δουν τα εκκαθαριστικά έως τις 15 Ιουνίου ενώ η ΑΑΔΕ δρομολογεί εκτεταμένους ελέγχους και διασταυρώσεις για τον εντοπισμό περιπτώσεων παράνομης είσπραξης των ενισχύσεων είτε λόγω μη τήρησης των όρων είτε λόγω αλλοίωσης των στοιχείων με την υποβολή ψευδών δηλώσεων. Οι παραβάτες θα κληθούν να επιστρέψουν το 100% των ποσών που έλαβαν και μάλιστα εντόκως από την ημερομηνία καταβολής τους.

Τα «κλειδιά» για τη διαγραφή έως και 75% των ποσών της επιστρεπτέας προκαταβολής είναι το ποσοστό μείωσης του τζίρου, η διατήρηση των θέσεων απασχόλησης καθώς και η έγκαιρη υποβολή όλων των αναγκαίων στοιχείων και παραστατικών.

Οι ΚΥΑ

Με τις αποφάσεις που υπογράφουν οι Χρήστος Σταϊκούρας, Θόδωρος Σκυλακάκης, Απόστολος Βεσυρόπουλος, Άδωνης Γεωργιάδης προκύπτουν τα εξής:

1.        Οι δόσεις: Το επιστρεπτέο ποσό της ενίσχυσης, είναι πληρωτέο σε 96 ισόποσες άτοκες μηνιαίες δόσεις με την πρώτη δόση να καταβάλλεται έως την 29η Ιουλίου 202 και τις επόμενες την τελευταία εργάσιμη ημέρα κάθε μήνα που ακολουθεί. Δεν επιτρέπεται η υπαγωγή της οφειλής σε άλλη ρύθμιση αποπληρωμής οφειλών βάσει νόμου, δικαστικής απόφασης, συμφωνίας ή απόφασης διοικητικού οργάνου.  Σε περίπτωση καθυστέρησης πληρωμής της δόσης τα ποσά επιβαρύνονται με τόκους εκπρόθεσμης καταβολής.

2.       Εφάπαξ  εξόφληση: Στην περίπτωση εφάπαξ επιστροφής του ποσού και εφόσον αυτή πραγματοποιηθεί μέχρι και την 29η Ιουλίου 2022 παρέχεται έκπτωση 15% επί της συνολικής οφειλής η οποία προσαυξάνει το μη επιστρεπτέο ποσό της ενίσχυσης. Το ποσό της έκπτωσης 15% είναι αφορολόγητο.

3.       Το «κούρεμα» της οφειλής. Προϋπόθεση για την διαγραφή μέρους του ποσού  είναι το ύψος των εσόδων από πωλήσεις αγαθών και παροχή υπηρεσιών που προκύπτει από τον κωδικό 500 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (Ε3) φορολογικού έτους 2019 και 2020, αντίστοιχα, όπως έχουν υποβληθεί μέχρι την 31η.03.2022. Ανάλογα με το τζίρο  και το χρόνο έναρξης της δραστηριότητας παρέχεται δυνατότητα επιστροφής μέρους της ενίσχυσης ως εξής:

–  Για επιχειρήσεις που έχουν κάνει έναρξη εργασιών πριν την 1η Ιανουαρίου 2019, δεν άνοιξαν υποκατάστημα από την 1η Απριλίου 2019 έως την 31η Δεκεμβρίου 2020 και έχουν θετικά ακαθάριστα έσοδα το 2019:

*  Επιστροφή ποσοστού 25% της ενίσχυσης, εφόσον η μείωση των εσόδων από πωλήσεις αγαθών και παροχή υπηρεσιών του φορολογικού έτους 2020 της επιχείρησης ξεπερνάει το 70% σε σχέση με τα έσοδα από πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών του φορολογικού έτους 2019 και η επιχείρηση παρουσιάζει ζημίες προ φόρων το φορολογικό έτος 2020 και εφόσον τηρήθηκε η υποχρέωση της παρ. 1 του άρθρου 10. Ειδικά οι εταιρείες Κ.Τ.Ε.Λ. Α.Ε. και Κ.Τ.Ε.Λ. δεν απαιτείται να πληρούν το κριτήριο της ζημίας προ φόρων.

*  Επιστροφή ποσοστού 33,3% της ενίσχυσης, εφόσον η μείωση των εσόδων από πωλήσεις αγαθών και παροχή υπηρεσιών του φορολογικού έτους 2020 της επιχείρησης ανέρχεται τουλάχιστον σε 30% και ως 70% σε σχέση με τα έσοδα από πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών του φορολογικού έτους 2019 και καταγράφει ζημίες προ φόρων το φορολογικό έτος 2020 και εφόσον τηρήθηκε η υποχρέωση της παρ. 1 του άρθρου 10. Ειδικά οι εταιρείες Κ.Τ.Ε.Λ. Α.Ε. και Κ.Τ.Ε.Λ. δεν απαιτείται να πληρούν το κριτήριο της ζημίας προ φόρων.

* Επιστροφή ποσοστού 50% της ενίσχυσης, για όλες τις λοιπές επιχειρήσεις

–  Για επιχειρήσεις που έχουν κάνει έναρξη εργασιών μετά την 1η Ιανουαρίου 2019 ή άνοιξαν υποκατάστημα από την 1η Απριλίου 2019 έως την 31η Δεκεμβρίου 2020, όπως αυτό προκύπτει κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης για τη χορήγηση της επιστρεπτέας προκαταβολής ή έχουν μηδενικά ακαθάριστα έσοδα το 2019:

* Επιστροφή ποσοστού 25% της ενίσχυσης, εφόσον η μείωση των εσόδων από πωλήσεις αγαθών και παροχή υπηρεσιών του φορολογικού έτους 2020 της επιχείρησης ξεπερνάει το 30% σε σχέση με τα έσοδα από πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών του φορολογικού έτους 2019 και η επιχείρηση παρουσιάζει ζημίες προ φόρων το φορολογικό έτος 2020

*  Επιστροφή ποσοστού 33,3% της ενίσχυσης για όλες τις λοιπές επιχειρήσεις

Σημειώνεται ότι ο έλεγχος των προϋποθέσεων για την πλήρωση του κριτηρίου του τζίρου διενεργείται αυτοματοποιημένα από την ΑΑΔΕ.

4.        Η  ρήτρα απασχόλησης.  Απαραίτητη προϋπόθεση για το «κούρεμα» της οφειλής είναι η  διατήρηση του απαιτούμενου επίπεδου απασχόλησης στις διάφορες περιόδους που αναφέρονται στα πλαίσια των επιστρεπτέων προκαταβολών. Ειδικά οι επιχειρήσεις που έλαβαν ενισχύσεις από την επιστρεπτέα προκαταβολή 3 υποχρεούνται να διατηρήσουν από την 1η Αυγούστου 2020 έως την 31η Δεκεμβρίου 2020 τον αριθμό των εργαζομένων που απασχολούσαν κατά την 1η Αυγούστου 2020, βάσει των στοιχείων του συστήματος ΕΡΓΑΝΗ. Για τον υπολογισμό του  αριθμού των εργαζομένων προστίθεται για τον μήνα Αύγουστο 2020 και για κάθε έναν από τους επόμενους μήνες έως και τον μήνα Δεκέμβριο 2020, σωρευτικά, ο αριθμός των αναγγελιών πρόσληψης (έντυπο Ε3 ΕΡΓΑΝΗ) και αφαιρείται ο αριθμός καταγγελιών σύμβασης εργασίας (έντυπο Ε6 ΕΡΓΑΝΗ).  Για την επιστρεπτέα προκαταβολή 4 η επιχείρηση υποχρεούται να διατηρήσει από την 1η Σεπτεμβρίου 2020 έως την 31η Δεκεμβρίου 2020 το επίπεδο απασχόλησης που είχε κατά την 1η Σεπτεμβρίου 2020, βάσει των στοιχείων του συστήματος ΕΡΓΑΝΗ. Για τον υπολογισμό, στον αριθμό των εργαζομένων αναφοράς προστίθεται για τον μήνα Σεπτέμβριο 2020 και για κάθε έναν από τους επόμενους μήνες έως και τον μήνα Δεκέμβριο 2020, σωρευτικά, ο αριθμός των αναγγελιών πρόσληψης (έντυπο Ε3 ΕΡΓΑΝΗ) και αφαιρείται ο αριθμός καταγγελιών σύμβασης εργασίας (έντυπο Ε6 ΕΡΓΑΝΗ).

5.       Τα εκκαθαριστικά:  Η ΑΑΔΕ υπολογίζει με βάση τα διαθέσιμα σε αυτή στοιχεία το επιστρεπτέο ποσό και συντάσσει λίστα με τα στοιχεία ταυτοποίησης του υπόχρεου της επιστροφής (φυσικού ή νομικού προσώπου) και κατ’ ελάχιστον ονοματεπώνυμο και πατρώνυμο ή επωνυμία, κατά περίπτωση, διεύθυνση έδρας και ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, Α.Φ.Μ., Δ.Ο.Υ. φορολογίας εισοδήματος και το επιστρεπτέο ποσό, ολογράφως και αριθμητικώς.  Στη συνέχεια εκδίδει ατομική ειδοποίηση, την οποία αναρτά στο πληροφοριακό σύστημα της ΑΑΔΕ myAADE, στην επιλογή Μητρώο και Επικοινωνία/e- Κοινοποιήσεις και αποστέλλει μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στη δηλωθείσα από τον υπόχρεο ηλεκτρονική διεύθυνση. Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η κοινοποίηση η ατομική ειδοποίηση αποστέλλεται ταχυδρομικά. Η οφειλή από το επιστρεπτέο ποσό της ενίσχυσης εμφανίζεται στο πληροφοριακό σύστημα της ΑΑΔΕ («myAADE»).

6.       Οι έλεγχοι και οι κυρώσεις:  Σε περίπτωση που κατά τον έλεγχο της επιχείρησης από τη φορολογική διοίκηση ή άλλο αρμόδιο όργανο ελέγχου διαπιστωθεί μη τήρηση των όρων η  υπέρβαση του ανώτατου ορίου ενίσχυσης ή υποβολή ψευδών στοιχείων τότε είναι άμεσα απαιτητό:

– το σύνολο της ενίσχυσης στην περίπτωση που η επιχείρηση δεν είναι δικαιούχος ή δεν τήρησε τους όρους της παρούσας ή

– το υπερβάλλον ποσό της ενίσχυσης στην περίπτωση που η επιχείρηση είναι δικαιούχος μικρότερου ποσού από το χορηγηθέν, εντόκως από την ημερομηνία χορήγησης της ενίσχυσης, με το επιτόκιο ανάκτησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Τα ανωτέρω ισχύουν και για την επιστροφή του συνόλου της  ενίσχυσης, σε περίπτωση που δεν υποβληθούν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, σύμφωνα με τα όρια μεγέθους που δηλώθηκαν στην αίτηση χορήγησης της επιστρεπτέας προκαταβολής, εντός της προθεσμίας

Στην περίπτωση που έχει εκδοθεί ο νόμιμος τίτλος είσπραξης του επιστρεπτέου ποσού και η σχετική ταυτότητα οφειλής και από τον έλεγχο προκύψει ότι:

α) Η επιχείρηση δεν ήταν δικαιούχος της ενίσχυσης το επιστρεπτέο ποσό που βεβαιώθηκε διαγράφεται με την έκδοση Ατομικού Φύλλου Έκπτωσης (ΑΦΕΚ) και ταυτόχρονα εκδίδεται νέος νόμιμος τίτλος είσπραξης για την άμεση επιστροφή του συνόλου της ενίσχυσης εντόκως, ως αχρεωστήτως καταβληθέν ποσό. Ποσά που τυχόν καταβλήθηκαν βάσει του αρχικού τίτλου είσπραξης δεν επιστρέφονται αλλά πιστώνονται στην οφειλή που προκύπτει από το νέο τίτλο είσπραξης.

β) Η επιχείρηση είναι δικαιούχος μικρότερου ποσού ενίσχυσης, υπολογίζεται από την ΑΑΔΕ το αχρεωστήτως καταβληθέν ποσό που έλαβε ο δικαιούχος. Για το μέρος του αχρεωστήτως καταβληθέντος ποσού εκδίδεται Ατομικό Φύλλο Έκπτωσης (ΑΦΕΚ) για την μείωση της αρχικής βεβαίωσης επιστρεπτέου ποσού, διατηρώντας τον αριθμό των υπολειπόμενων δόσεων, και ταυτόχρονα εκδίδεται νέος νόμιμος τίτλος είσπραξης για την άμεση επιστροφή του εντόκως. Σε περίπτωση που από την εκκαθάριση του ΑΦΕΚ προκύπτει εξόφληση του αρχικού τίτλου είσπραξης, το υπερβάλλον ποσό που τυχόν καταβλήθηκε έναντι του αρχικού τίτλου είσπραξης δεν επιστρέφεται αλλά πιστώνεται στην οφειλή που προκύπτει από τον νέο τίτλο είσπραξης.