Φυσικό Αέριο: Τι εναλλακτικές έχει η Ευρώπη για προμήθεια φυσικού αερίου

Αναστέλλεται από σήμερα 11 Ιουλίου και για δέκα ημέρες λόγω προγραμματισμένων εργασιών συντήρησης –σύμφωνα με τα επισήμως ανακοινωθέντα- η ροή φυσικού αερίου από τη Ρωσία στη Γερμανία μέσω του Nord Stream 1, ο οποίος διαπερνά τη Βαλτική Θάλασσα και θεωρείται ο σημαντικότερος για τη ροή του καυσίμου προς τη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομία.

Η εξέλιξη αυτή έχει θέσει σε συναγερμό τις χώρες τις ευρωπαϊκές χώρες με κυβερνητικούς αξιωματούχους να εκφράζουν ανοιχτά ανησυχία πως η ροή μπορεί να μην αποκατασταθεί, ως απάντηση στις κυρώσεις που έχει επιβάλει η Δύση στη Μόσχα.

Διαβάστε επίσης: Χάμπεκ: Πολιτικός εφιάλτης η ανεπάρκεια φυσικού αερίου

Ήδη οι ροές έχουν μειωθεί κατά 40%, ενώ η Ουκρανία διέκοψε επίσης μια διαδρομή μεταφοράς φυσικού αερίου προς την Ευρώπη τον Μάιο, κατηγορώντας τις κατοχικές ρωσικές δυνάμεις, ενώ πολλές ευρωπαϊκές χώρες αποκόπηκαν από την παροχή ρωσικού ρωσικού φυσικού αερίου μετά τη μη συμμόρφωσή τους με την απαίτηση της Μόσχας να πληρώνουν σε ρούβλια.

Διαβάστε επίσης: Φυσικό αέριο: Για διακοπή της ροής από τη Ρωσία προετοιμάζεται η Γαλλία

Ο χάρτης των διαδρομών φυσικού αερίου προς την Ευρώπη

Η Ρωσία προμηθεύει περίπου το 40% του φυσικού αερίου της Ευρώπης, κυρίως μέσω αγωγών. Οι παραδόσεις πέρυσι ανήλθαν σε περίπου 155 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm).

Οι εναλλακτικές διαδρομές προς την Ευρώπη που δεν περνούν μέσω της Ουκρανίας περιλαμβάνουν τον αγωγό Yamal-Europe, που διασχίζει τη Λευκορωσία και την Πολωνία προς τη Γερμανία, και τον Nord Stream 1, ο οποίος διέρχεται τη Βαλτική Θάλασσα προς τη Γερμανία.

Ο αγωγός Yamal-Europe έχει χωρητικότητα 33 δισ. κυβικών μέτρων (bcm), περίπου το ένα έκτο των εξαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Το αέριο ρέει ανατολικά μέσω του αγωγού από τη Γερμανία στην Πολωνία από την αρχή του τρέχοντος έτους.

Η Μόσχα επέβαλε κυρώσεις στην ιδιοκτήτρια του πολωνικού τμήματος του αγωγού Yamal-Europe που μεταφέρει ρωσικό αέριο στην Ευρώπη.

Η Αυστρία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Σλοβακία και η Τσεχική Δημοκρατία έχουν παραλάβει χαμηλότερους όγκους μέσω του Nord Stream 1.

Το Κρεμλίνο ισχυρίστηκε ότι οι μειωμένες προμήθειες μέσω του Nord Stream 1 δεν ήταν προμελετημένες, κατηγορώντας τις δυτικές κυρώσεις για καθυστέρηση στην επιστροφή του εξοπλισμού που στάλθηκε για συντήρηση στον Καναδά.

Πού μπορεί να στραφεί η Ευρώπη

Ορισμένες χώρες έχουν εναλλακτικές επιλογές προμήθειας, επισημαίνει το Reuters, και το δίκτυο φυσικού αερίου της Ευρώπης είναι συνδεδεμένο, ώστε οι προμήθειες να μπορούν να μοιράζονται, αν και η παγκόσμια αγορά φυσικού αερίου ήταν σφιχτή ακόμη και πριν από την κρίση στην Ουκρανία.

Η Γερμανία, ο μεγαλύτερος καταναλωτής ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη, έχει τη δυνατότητα να εισάγει αέριο από τη Βρετανία, τη Δανία, τη Νορβηγία και την Ολλανδία.

Η Νορβηγία, ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας προς την Ευρώπη μετά τη Ρωσία, πιέζει την παραγωγή για να συμβάλει στην επιδιωκόμενη απεξάρτηση της ΕΕ από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα.

Η βρετανική Centrica, από την πλευρά της, υπέγραψε συμφωνία με τη νορβηγική Equinor για επιπλέον προμήθειες φυσικού αερίου στο Ηνωμένο Βασίλειο για τους επόμενους τρεις χειμώνες. Η Βρετανία δεν βασίζεται στο ρωσικό αέριο και μπορεί επίσης να εξάγει στην Ευρώπη μέσω αγωγών.

Η Νότια Ευρώπη μπορεί να λάβει αζερικό αέριο μέσω του αγωγού Trans Adriatic Pipeline προς την Ιταλία και του Trans-Atolian Natural Gas Pipeline μέσω Τουρκίας.

Οι ΗΠΑ, από την άλλη, δήλωσαν ότι μπορούν να προμηθεύσουν 15 bcm υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην ΕΕ φέτος.

Ωστόσο, τα τερματικά LNG της Ευρώπης έχουν περιορισμένη χωρητικότητα για επιπλέον εισαγωγές, αν και ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες αναζητούν τρόπους για να επεκτείνουν τις εισαγωγές και την αποθήκευση και η Γερμανία είναι μία από αυτές.

Η Πολωνία, η οποία εισάγει από τη Ρωσία περίπου το 50% των αναγκών της σε φυσικό αέριο ήτοι 10 bcm, έχει δηλώσει ότι μπορεί να προμηθεύεται φυσικό αέριο μέσω δύο συνδέσεων με τη Γερμανία.

Τον Οκτώβριο, θα ανοίξει ένας αγωγός που θα επιτρέπει τη ροή έως και 10 bcm φυσικού αερίου ετησίως μεταξύ Πολωνίας και Νορβηγίας.

Υπάρχουν εναλλακτικές;

Αρκετές χώρες μπορούν να στραφούν στις εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας από τους γείτονές τους ή ενισχύοντας την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από πυρηνική ενέργεια, ΑΠΕ και υδροηλεκτρική ενέργεια ή άνθρακα.

Την ίδια στιγμή, η διαθεσιμότητα πυρηνικής ενέργειας μειώνεται στο Βέλγιο, τη Βρετανία, τη Γαλλία και τη Γερμανία, καθώς τα εργοστάσια είναι γηρασμένα ή σταδιακά καταργούνται.

Από την άλλη, η Ευρώπη προσπαθεί να απομακρυνθεί από τον άνθρακα για να επιτύχει τους κλιματικούς στόχους, όμως, από τα μέσα του 2021 τέθηκαν εκ νέου σε λειτουργία κάποιες μονάδες άνθρακα λόγω των αυξανόμενων τιμών του φυσικού αερίου.

Η Γερμανία έχει περιέλθει σε τέτοια κατάσταση ώστε έχει ενεργοποιήσει το δεύτερο από τα τρία στάδια του σχεδίου έκτακτης ανάγκης για το φυσικό αέριο. Ο υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ προειδοποίησε ότι η χώρα του οδεύει προς έλλειψη φυσικού αερίου εάν οι ρωσικές προμήθειες παρέμεναν τόσο χαμηλές όσο τώρα και ορισμένες βιομηχανίες θα οδηγηθούν σε κλείσιμο τον επόμενο χειμώνα.

Ο Ολλανδός υπουργός Ενέργειας είπε ότι το κοίτασμα το Γκρόνινγκεν θα μπορούσε να επιστρατευτεί για να βοηθήσει τις γειτονικές χώρες σε περίπτωση πλήρους διακοπής του εφοδιασμού από τη Ρωσία, αλλά η αύξηση της παραγωγής θα μπορούσε να προκαλέσει σεισμούς.