Νέα Διαδικασία Προσέγγισης Πελατών στην Υπεύθυνη Επένδυση

Η κοινωνικά υπεύθυνη επένδυση αφορά τις επενδύσεις σε επιχειρήσεις με βάση όχι μόνο χρηματοοικονομικά κριτήρια, αλλά και περιβαλλοντικά, κοινωνικά και κριτήρια διακυβέρνησης (ESG, βλ. Κ. Ζοπουνίδης, Μ. Εσκαντάρ, Κοινωνικά υπεύθυνη επένδυση: μέθοδοι και κριτήρια ESG, εκδ. Κλειδάριθμος, 2022).

Σύμφωνα με τη νέα διαδικασία προσέγγισης πελατών, οι επαγγελματίες του χρηματοοικονομικού και τραπεζικού κλάδου καλούνται να κάνουν συνέντευξη στους πελάτες τους για να καθορίσουν το προφίλ κινδύνου τους, το οποίο βασίζεται στο ποσό των περιουσιακών στοιχείων τους, τη γνώση των χρηματοοικονομικών προϊόντων, τον επενδυτικό ορίζοντα, την ανοχή κινδύνου, κλπ.

Αυτή η νέα διαδικασία αποτελεί μέρος της ευρωπαϊκής ατζέντας με στόχο τον αναπροσανατολισμό της αποταμίευσης προς υπεύθυνα προϊόντα (βλ. Κ. Ζοπουνίδης, Μ. Εσκαντάρ, Α. Γαλαριώτης, ηθικές ή συμφέρουσες επενδύσεις; Πολυτεχνείο Κρήτης, 10.11.2021). Και ως εκ τούτου, κατευθύνουν τα κεφάλαια προς πράσινες δραστηριότητες, οι οποίες συμβάλλουν στην κλιματική ουδετερότητα που αποφάσισε η Ευρώπη.

Α priori, οι αποταμιευτές θα πρέπει να είναι ευνοϊκοί για επενδυτικά προϊόντα που ενσωματώνουν μη χρηματοοικονομικά κριτήρια, περιβαλλοντικά, κοινωνικά και κριτήρια χρηστής διακυβέρνησης (ESG, βλ. Κ. Ζοπουνίδης, το επάγγελμα του αναλυτή της κοινωνικά υπεύθυνης επένδυσης, Οικονομικός Ταχυδρόμος, 03.08.2021). Σύμφωνα με την τελευταία έκδοση του βαρόμετρου υπεύθυνης επένδυσης CPRAM (CPR Asset Management), το 64% των αποταμιευτών τοποθετούν το μη χρηματοοικονομικό αντίκτυπο των επενδύσεών τους τουλάχιστον στο ίδιο επίπεδο με τις επιδόσεις τους αυτές κάθε αυτές.

Νέα διαδικασία

Οι σύμβουλοι πρέπει να σας ρωτήσουν για τρία καλά καθορισμένα σημεία, από το πιο συγκεκριμένο έως το λιγότερο συγκεκριμένο. Αρχικά, θα πρέπει να σας ρωτήσουν ποιο ελάχιστο μερίδιο των επενδύσεών σας θέλετε να ευθυγραμμιστεί με την ευρωπαϊκή ταξινόμηση. Η ευρωπαϊκή ταξινόμηση είναι ένα σύστημα το οποίο δημιουργεί ένα κατάλογο περιβαλλοντικών βιώσιμων οικονομικών δραστηριοτήτων. Θα μπορούσε να παίξει σημαντικό ρόλο βοηθώντας την ΕΕ να αυξήσει τις βιώσιμες επενδύσεις και να εφαρμόσει την ευρωπαϊκή πράσινη συμφωνία. Η ταξινόμηση της ΕΕ θα παρέχει στις επιχειρήσεις, τους επενδυτές και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής κατάλληλους ορισμούς για τους οποίους οι οικονομικές δραστηριότητες μπορούν να θεωρηθούν περιβαλλοντικά βιώσιμες. Με αυτόν τον τρόπο, θα πρέπει να δημιουργήσει ασφάλεια για τους επενδυτές, να προστατεύει τους ιδιώτες επενδυτές από το greenwashing, να βοηθήσει τις επιχειρήσεις να γίνουν πιο φιλικές προς το κλίμα, να μετριάσει τον κατακερματισμό της αγοράς και να βοηθήσει να μετακινηθούν οι επενδύσεις εκεί που χρειάζονται περισσότερο. Αυτή η προσέγγιση είναι πολύ αυστηρή διότι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι δραστηριότητες αυτές αντιπροσωπεύουν μόνο το 1 έως 2% του κύκλου εργασιών των εισηγμένων εταιρειών επί του παρόντος.

Το δεύτερο ερώτημα είναι ευρύτερο και αφορά το ποσοστό των βιώσιμων επενδύσεων που επιθυμούμε. Ο ορισμός είναι πολύ λιγότερο ακριβής αυτή τη φορά, αφού δεν περιλαμβάνει μόνο την περιβαλλοντική διάσταση, αλλά και την κοινωνική (απασχόληση, ισότητα μεταξύ ανδρών – γυναικών, σεβασμός στους εργαζόμενους, κλπ.).

Κάθε εταιρεία διαχείρισης πρέπει να υποδεικνύει και να αιτιολογεί το μερίδιο αυτών των επενδύσεων στα προϊόντα που προσφέρει, σύμφωνα με μια μεθοδολογία που δεν έχει ακόμη καθοριστεί. Ο κίνδυνος; Με τον καιρό, θα δούμε μια ομογενοποίηση του ορισμού της βιώσιμης επένδυσης.

Τέλος, οι σύμβουλοι επενδύσεων ρωτούν τους πελάτες τους για την επιθυμία τους να μην επενδύσουν σε επιχειρήσεις των οποίων η δραστηριότητα έχει αρνητικό αντίκτυπο στο περιβάλλον. Πράγματι, μέχρι το τέλος του έτους, οι εταιρείες επενδύσεων θα πρέπει να αναφέρουν ορισμένους δείκτες προκειμένου να μετρήσουν τις συνέπειες της δραστηριότητάς τους στην υπερθέρμανση του πλανήτη την απώλεια της βιοποικιλότητας, …

Οι διαχειριστές κεφαλαίων θα πρέπει να αποδείξουν ότι ευνοούν τις επιχειρήσεις που είναι καλύτερες σε αυτά τα σημεία. Στο μέλλον, κάθε αποταμιευτής θα μπορεί να χρησιμοποιεί τα κριτήρια που είναι τα πιο σημαντικά για αυτόν. Σε μια πρόσφατη μελέτη μας για τα πιο σημαντικά κριτήρια ESG με βάση ένα νέο πολυκριτήριο μοντέλο, τα αποτελέσματα ήταν τα εξής:

Περιβάλλον

– Policy environmental supply chain: 6,4%

– CO2 Equivalent emission total/Revenues: 5,9%

– ISO14000 or EMS: 5,3%

Κοινωνία

– Training and development policy: 6,4%

– Policy human rights: 5,5%

– Policy employee health and safety: 4,8%

Διακυβέρνηση

– Audit committee independence: 6,8%

– Audit committee non-executive members: 4,4%

– CSR sustainability external audit: 4,4%

Η ίδια μελέτη έδειξε ότι ο πυλώνας κοινωνία είναι ο πιο σημαντικός από τους άλλους δύο (δείγμα μελέτης: S: 39,4%, E: 32,9%, G: 27,7%), (δείγμα ελέγχου: S: 39,8%, E: 32,7%, G: 27,5%, βλ. Μ. Εσκαντάρ, Μ. Δούμπος, Κ. Ζοπουνίδης, δείκτης ESG: ένα μοντέλο πολυκριτήριας ανάλυσης αποφάσεων, Οικονομικός Ταχυδρόμος, 04.05.2022).

Συμπερασματικά, η σωστή εφαρμογή αυτής της νέας, σχετικά πολύπλοκης διαδικασίας απαιτεί μεγάλη εκπαίδευση με τους αποταμιευτές. Οι εταιρείες διαχείρισης εργάζονται για τη δημιουργία νέων προϊόντων για να ανταποκριθούν καλύτερα στις απαιτήσεις που θα αποκαλυφθούν από αυτή τη νέα διαδικασία. Αναμένεται αύξηση στις απαιτήσεις των πελατών τα επόμενα χρόνια (βλ. Κ. Ζοπουνίδης, Μ. Εσκαντάρ, νέα προοπτική για τους επενδυτές: η χρηματοοικονομική με αντίκτυπο, Οικονομικός Ταχυδρόμος, 26.03.2022).

*Καθηγητής Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης, Ακαδημαϊκός, Βασιλική Ακαδημία Οικονομικών & Χρηματοοικονομικών, Βασιλική Ευρωπαϊκή Ακαδημία των Διδακτόρων, Επίτιμος Δρ. ΑΠΘ, Πολυτεχνείο Κρήτης & Audencia Business School, France CIHEAM – International Center for Advanced Mediterranean Agronomic Studies, France, Greece

*Yποψήφια Δρ. Μαριάννα Εσκαντάρ, Μέλος του Εργαστηρίου Financial Engineering Πολυτεχνείο Κρήτης