ΕΚΤ: Παρά την επιβράδυνση των οικονομιών, η αύξηση των επιτοκίων θα επαναφέρει την κερδοφορία στις τράπεζες

Η Γερμανία και οι γερμανικές τράπεζες ειδικότερα σχημάτιζαν την πιο ισχυρή φωνή διαμαρτυρίας για την πολύ χαλαρή νομισματική πολιτική που ακολουθούσε επί μακρόν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα καθυστερώντας να ακολουθήσει τις έτερες μεγάλες κεντρικές τράπεζες, όπως η Federal Reserve και η Τράπεζα της Αγγλίας, στην έναρξη του ανοδικού κύκλου των επιτοκίων.

Τώρα στους κόλπους των γερμανικών τραπεζών και όχι μόνο έχουν επιστρέψει τα χαμόγελα, καθώς ο ευρωπαϊκός τραπεζικός κλάδος ευρύτερα προσβλέπει σε άλμα της κερδοφορίας από τα αυξημένα επιτόκια που θα τον βοηθήσει να αντιμετωπίσει καλύτερα την θύελλα του πολέμου, της οικονομικής και ενεργειακής κρίσης.

Δεν είναι τυχαίο πως σε ανάλυση της, η Μαγκταλένα Στοκλόζα της Morgan Stanley, κάνει λόγο για ένα παράγοντα που θα αλλάξει ριζικά τα δεδομένα στον τραπεζικό κλάδο (game changer).

Διαβάστε επίσης: Η απόφαση της ΕΚΤ και οι συνέπειες στα δάνεια των Ελλήνων 

Επιστροφή σε κέρδη

Κατά την σημερινή παρουσίαση των οικονομικών αποτελεσμάτων της Commerzbank για το δεύτερο τρίμηνο του έτους, η διοίκηση έκανε ειδική μνεία στην ώθηση που της έδωσε η αύξηση των επιτοκίων, που άλλωστε είναι βέβαιο πως θα συνεχιστεί και τους επόμενους μήνες.

Για το τρίμηνο, ο γερμανικός όμιλος παρουσίασε καλύτερα από τα αναμενόμενα καθαρά κέρδη στα 470 εκατ. ευρώ, αντί των ζημιών ύψους 527 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Μάλιστα, αναβαθμίζοντας τις εκτιμήσεις της για τις προοπτικές της χρονιάς, υποστήριξε πως τα καθαρά της έσοδα θα ξεπεράσουν το 1 δισ. ευρώ.

Τα έσοδα της από καθαρό εισόδημα τόκων αυξήθηκαν κατά 26%, με τον CEO Μάνφρεντ Κνοφ να σχολιάζει πως παρά τα πολλαπλά ρίσκα στον ορίζοντα, η αύξηση των επιτοκίων είναι «το μοναδικό φωτεινό σημείο».

Συνολικά για τη χρονιά η Commerzbank εκτιμά πως τα κέρδη της θα αυγατίσουν κατά τουλάχιστον 300 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση από τα αυξημένα έσοδα που θα προκύψουν από την άνοδο των επιτοκίων και δεδομένου πως ο ανοδικός κύκλος των επιτοκίων θα συνεχιστεί, τα οφέλη θα συνεχιστούν και τα επόμενα χρόνια. Για το 2024, το κέρδος από τα αυξημένα επιτόκια υπολογίζεται στα 800 εκατ. ευρώ!

Νέα δεδομένα 

Η γερμανική τράπεζα δεν είναι βέβαια η μοναδική. Επί χρόνια τα στελέχη των τραπεζών «θρηνούσαν» για τις απώλειες που τους κόστιζε η συνεχιζόμενη πολύ χαλαρή πολιτική της ΕΚΤ και την ανάγκη να καταλήγουν ακόμη και να χρεώνουν τους καταθέτες για τις αποταμιεύσεις τους. Ειδικά στη Γερμανία οι χρεώσεις αυτές είχαν οδηγήσει σε μια μαζική έξοδο των Γερμανών προς τις θυρίδες, αντί των τραπεζικών λογαριασμών, με αποτέλεσμα να υπάρξει έλλειψη σε θυρίδες.

Το τοπίο αυτό αλλάζει πλέον άρδην με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να εισέρχεται σε μια σταθερή τροχιά αύξησης των επιτοκίων. Βέβαια υπάρχουν και σενάρια που θέλουν την ΕΚΤ να αναγκάζεται να κατεβάσει ταχύτητα, λόγω των υφεσιακών πιέσεων που δέχεται η Ευρωζώνη, όμως σε κάθε περίπτωση η εποχή των πολύ χαμηλών επιτοκίων έχει τελειώσει. Κι αυτό το ξέρουν και οι καταναλωτές και οι τράπεζες.

Οι τραπεζικοί όμιλοι από την Ισπανία έως τη Γερμανία μόλις τώρα αρχίζουν να απολαμβάνουν τα οφέλη που θα τους φέρουν τα νέα δεδομένα στο μέτωπο της νομισματικής πολιτικής και η διαφορά μεταξύ του τι χρεώνουν στους δανειολήπτες και τι καταβάλουν για στους καταθέτες. Ουσιαστικά οι πρώτοι θα πληρώσουν τον λογαριασμό της αύξησης των επιτοκίων, φέρνοντας περισσότερα κέρδη στα ταμεία των τραπεζών, την ώρα που οι τελευταίες δεν πρόκειται να καταβάλουν τίποτε περισσότερο στους καταθέτες.

Κερδισμένος ο Νότος 

«Τα υψηλά επιτόκια θα ωφελήσουν πάρα πολύ όλες τις ευρωπαϊκές τράπεζες και την γενικότερη κερδοφορία τους, αν και η θετική επιρροή θα είναι σταδιακή και θα ποικίλει ανάμεσα στις χώρες» σχολίασε χαρακτηριστικά πρόσφατη έκθεση της Moody’s. H έκθεση υποστήριξε πως ειδικά οι τράπεζες του Νότου, μεταξύ τους και οι ελληνικές, θα είναι οι μεγαλύτερες ωφελημένες.

Δεν είναι τυχαίο πως οι θετικές προοπτικές για τον κλάδο οδηγούν την μία μετά την άλλη τις τράπεζες σε επί τα βελτίω αναθεωρήσεις των προοπτικών τους, την ίδια ώρα που σε μακροοικονομικό επίπεδο οι αξιωματούχοι της Ευρωζώνης εκδίδουν προειδοποιήσεις για επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης και διατήρηση του υψηλού πληθωρισμού.

Στην Ισπανία, η Bankinter όπως και η Banco Sabadell αναθεώρησαν το guidance για τα καθαρά τους κέρδη, ανεβάζοντας τους εκτιμώμενους ρυθμούς ανάπτυξης για τη χρονιά. Την επιστροφή τους σε κερδοφορία γιόρτασαν επίσης οι ιταλικές Intesa Sanpaolo και UniCredit, με τα αυξημένα επιτόκια να αναβαθμίζουν και τις προοπτικές τους. Όμως, οι γερμανικές τράπεζες ξεχωρίζουν κυρίως επειδή ήταν αυτές που δέχονταν την μεγαλύτερη πίεση την περίοδο των πολύ χαμηλών επιτοκίων, οπότε θα δουν τώρα και την μεγαλύτερη διαφορά.

Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της PricewaterhouseCoopers, οι γερμανικές τράπεζες μπορούν να προσβλέπουν σε μια αύξηση των εσόδων τους έως και κατά 11 δισ. ευρώ μέσα στο 2023, λόγω της αύξησης των επιτοκίων.

Η Bank of America, σε ανάλογη έκθεση της, υποστήριξε πως με βάση την προβλεπόμενη τροχιά αύξησης των επιτοκίων, μέσα στον επόμενο χρόνο, οι ευρωπαϊκές τράπεζες θα βάζουν στα ταμεία τους έως και 17 δισ. ευρώ σε καθαρό εισόδημα από τόκους (NII), κάθε τρίμηνο!

Σημείο κινδύνου 

Πάντως, οι αναλυτές προειδοποιούν πως η επιστροφή των τραπεζών στην κερδοφορία (και δη, σε υψηλή κερδοφορία) μπορεί και πάλι να τις καταστίσει στόχους της κοινωνικής και κατ’ επέκταση πολιτικής οργής. Ειδικά σε μια περίοδο που η οικονομία επιβραδύνεται και τα νοικοκυριά πιέζονται να καλύψουν τις δαπάνες τους.

Ενδεικτικό παράδειγμα είναι το έκτακτο τέλος που δρομολογεί η Ισπανία για την στήριξη της κοινωνίας από την ενεργειακή κρίση, το οποίο δεν θα έχει στόχο μόνο τις ενεργειακές εταιρείες, αλλά και τις τράπεζες. Οι τράπεζες θα επιβαρυνθούν με έναν έκτακτο φόρο ύψους 4,8% στα κέρδη τους από χρεώσεις και τόκους, στο πλαίσιο ενός μέτρου που είναι σχεδόν φωτογραφικό προς τα οφέλη που θα έχει ο κλάδος από την άνοδο των επιτοκίων. Για το λόγο αυτό αρκετές τράπεζες έχουν δηλώσει πως μελετούν την πιθανότητα να στραφούν στα δικαστήρια για την ακύρωση της συγκεκριμένης επιβάρυνσης.