Η COP27 είναι μια ευλογία με καλή… μεταμφίεση

Το κορυφαίο φόρουμ στον κόσμο για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής ολοκληρώθηκε στο Σαρμ ελ Σέιχ της Αιγύπτου την Κυριακή με μια ανεπαρκή συμφωνία για τη μείωση των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Ένας βασικός παράγοντας είναι που απέτρεψε την COP27 από μια συνολική αποτυχία.

Ενώ ο πόλεμος και μια κρίση ενεργειακής ασφάλειας έχουν αποδυναμώσει την πολιτική προσοχή, το τελικό κείμενο της Κυριακής ήταν αδύναμο. Στην COP26 της Γλασκώβης πριν από ένα χρόνο, σχεδόν 200 έθνη του κόσμου υποσχέθηκαν να ενημερώσουν τα σχέδιά τους για την απαλλαγή από τις εκπομπές άνθρακα το 2022.

Διαβάστε επίσης – «Εύθραυστη» συμφωνία στην COP27 – Γιατί «έφυγαν» από την ατζέντα τα ορυκτά καύσιμα

Η πρόοδος έκτοτε ήταν αργή . Σε μια προσπάθεια να αναζωογονηθεί η διαδικασία, εκπρόσωποι όπως ο Alok Sharma, υπεύθυνος του Ηνωμένου Βασιλείου για την COP26, ήθελαν η συμφωνία COP27 να επιβάλλει την κορύφωση των παγκόσμιων εκπομπών έως το 2025, να εδραιώσει το τέλος του άνθρακα και ένα δρόμο προς τη σταδιακή κατάργηση του πετρελαίου και αερίου. Κανένα από αυτά δεν επιτεύχθηκε.

ΦΑΚΕΛΟΣ COP27: Mπορεί να σωθεί ο πλανήτης;

Έτσι, η διάσκεψη σημείωσε σχεδόν μηδενική πρόοδο στην κύρια αποστολή της: να μειώσει στο μισό τις εκπομπές έως το 2030, ώστε η υπερθέρμανση του πλανήτη να παραμείνει διαχειρίσιμη κατά 1,5 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα. Η αναφορά στο τελικό κείμενο του COP27 σε πηγές ενέργειας «χαμηλών εκπομπών», που θα μπορούσαν να ενισχύσουν την αυξανόμενη χρήση αερίου που εκπέμπει μεθάνιο, μπορεί ακόμη και να αποτελεί ένα βήμα πίσω.

Ωστόσο, ένα πράγμα στο τελικό κείμενο ήταν μια νίκη. Οι αναφορές σε ένα ταμείο «απώλειας και ζημίας» αποτελεί νίκη για τον αναπτυσσόμενο κόσμο , καθώς αναγνωρίζει ότι οι πλούσιες χώρες που είναι υπεύθυνες για τις περισσότερες από τις ιστορικές εκπομπές του κόσμου θα πρέπει να πληρώσουν για να καθαρίσουν τις πραγματικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής που συμβαίνει αυτή τη στιγμή. Η Κίνα και η Ινδία υπερασπίστηκαν την αλλαγή για λογαριασμό των φτωχότερων χωρών. Φοβούμενοι νομικές επιπτώσεις, οι Ηνωμένες Πολιτείες πάντα αντιστέκονταν σε τέτοιες κινήσεις. Στην COP27, αυτό άλλαξε.

Οι απαισιόδοξοι θα τονίσουν με ακρίβεια ότι ένα πρόσφατα συμφωνημένο ταμείο ζημιών και απωλειών για την εξόφληση των πληγέντων χωρών είναι απλώς ένας άδειος κουβάς – οι λεπτομέρειες θα καθοριστούν αργότερα.

Αυτές οι διαπραγματεύσεις θα είναι δύσκολες. Οι επικές πλημμύρες στο Πακιστάν φέτος βύθισαν εκτάσεις της χώρας και εξαφάνισαν μεγάλο μέρος της γεωργίας και των υποδομών της, προκαλώντας πλήγμα περίπου 40 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Ορισμένες μελέτες υπολογίζουν ότι οι απώλειες και οι ζημιές θα κοστίσουν στις αναπτυσσόμενες χώρες 580 δισεκατομμύρια δολάρια το 2030.

Ωστόσο, η κύρια αύξηση των εκπομπών τις επόμενες δύο δεκαετίες σημειώνεται σε περιοχές εκτός της Ευρώπης, των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας. Στην COP26 ήταν προφανές ότι η αντιληπτή έλλειψη γενναιοδωρίας από τα πλουσιότερα έθνη εμπόδιζε τις προσπάθειες για μετριασμό και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.

Ως εκ τούτου, ακόμη και μια μέτρια επίδειξη καλής θέλησης από πλουσιότερες χώρες μπορεί να δώσει κίνητρα στους φτωχότερους ομολόγους τους να θέσουν πιο σκληρούς στόχους.

Αν υπολογιστούν και οι καινοτομίες όπως τα μετρητά των 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων της Ινδονησίας στο εξωτερικό για να βοηθήσει την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές, τότε η COP27 μπορεί με τον καιρό να μοιάζει λιγότερο με «Sharmageddon» από ό,τι τώρα.