Επενδύσεις, καθετοποίηση δραστηριοτήτων και συλλογικές λύσεις το κλειδί για τη βιωσιμότητα της αγοράς ενέργειας και την προστασία των καταναλωτών

Βρισκόμαστε στο τέλος μιας χρονιάς κατά την οποία η οικονομία, παγκοσμίως, βρέθηκε αντιμέτωπη με τη γεωπολιτική και ενεργειακή κρίση που έχει συμπαρασύρει τον πληθωρισμό, πέρα από το ενεργειακό κόστος, καταδεικνύοντας με τον πλέον εμφατικό τρόπο την ανάγκη σταδιακής απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο και την εξεύρεση άμεσων αλλά και μακροπρόθεσμων συλλογικών λύσεων.

Η ενεργειακή κρίση, που κλιμακώθηκε λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και τη συνακόλουθη μείωση της προμήθειας από τη Ρωσία, ευνόησε κερδοσκοπικά φαινόμενα τα οποία «άνθισαν» στο πρόσφορο έδαφος που δημιουργήθηκε λόγω καθυστερήσεων ή και αναστολής σημαντικών επενδύσεων τόσο στα ορυκτά καύσιμα όσο και στις ΑΠΕ. Το μίγμα έγινε «εκρηκτικό»  σε συνδυασμό με τα δομικά ζητήματα λειτουργίας των αγορών (TTF), ιδίως όσον αφορά στα παράγωγα και τις συναλλαγές χωρίς φυσική παράδοση.

Προσφάτως τα κράτη-μέλη της Ε.Ε., έστω και με καθυστέρηση, κατάφεραν να καταλήξουν σε συμφωνία και να βάλουν φρένο στα κερδοσκοπικά παιχνίδια και στις ακραίες διακυμάνσεις, ψηφίζοντας τον μηχανισμό διόρθωσης τιμών και ορίζοντας το πλαφόν στα €180/MwH. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι πρόκειται για έναν μηχανισμό προστασίας και όχι μείωσης των τιμών, που αν και έχουν υποχωρήσει παραμένουν σε υψηλά επίπεδα.

Αποφασιστικό ρόλο στην ασφάλεια εφοδιασμού θα διαδραματίσουν και οι κοινές προμήθειες, ισχυροποιώντας τη θέση της Ευρώπης στην παγκόσμια αγορά φυσικού αερίου και  εξασφαλίζοντας καλύτερες τιμές, τόσο στο άμεσο μέλλον όσο και μετά την Άνοιξη του 2023. Εκείνη την περίοδο η Ε.Ε. θα κληθεί να ξαναγεμίσει τις αποθήκες της-που αυτή τη στιγμή είναι κατά 83% γεμάτες – σύμφωνα με τα στοιχεία της Gas Infrastructure Europe- με LNG και ακόμα χαμηλότερη συμμετοχή του ρωσικού αερίου. Σε αυτό, αποφασιστικός παράγοντας είναι και η συμμετοχή των ιδιωτικών εταιρειών που καλύπτουν ένα υψηλό ποσοστό της συνολικής δυναμικότητας αποθήκευσης.

Ένα από τα βασικότερα διδάγματα της ενεργειακής κρίσης είναι η ανάγκη ολοκλήρωσης της διαδικασίας της ενεργειακής μετάβασης που, πέρα από την ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής, θα δώσει  οριστικές λύσεις σε θέματα ενεργειακής αυτονομίας με όχημα το φυσικό αέριο ως καύσιμο-γέφυρα. Δεδομένου και του εξαιρετικά ασταθούς διεθνούς περιβάλλοντος και των επισφαλειών που αυτό δημιουργεί, οφείλουμε να είμαστε προετοιμασμένοι. Έτσι, η ΔΕΠΑ Εμπορίας αναλαμβάνει πρωτοβουλίες, συνάπτει στρατηγικές συμμαχίες, συμμετέχει στα ενεργειακά τεκταινόμενα σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, επενδύει σε κρίσιμες υποδομές που θα επιφέρουν άμεσα αποτελέσματα και θα θωρακίζουν το ενεργειακό μέλλον της χώρας αλλά και της ευρύτερης περιοχής. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η συμφωνία της ΔΕΠΑ με την TotalEnergies για την προμήθεια δύο φορτίων LNG ύψους 10 TWh τον μήνα, μέχρι τον Μάρτιο του 2023, που εξασφαλίζουν τη χώρα μας ακόμα και στο ενδεχόμενο πλήρους διακοπής της προμήθειας φυσικού αερίου από τη Ρωσία. Ανάλογες συμφωνίες διαπραγματευόμαστε και με άλλους προμηθευτές.

Στην παρούσα συγκυρία, ο ρόλος του φυσικού αερίου εν γένει αλλά και του LNG ειδικότερα για την ενεργειακή επάρκεια είναι καθοριστικός, και στόχος είναι να αξιοποιηθεί κάθε ευκαιρία αύξησης της ποσότητας LNG που προμηθευόμαστε.  Πέραν αυτού, με δεδομένο ότι η καθετοποίηση και η διαφοροποίηση του χαρτοφυλακίου είναι προαπαιτούμενα για την ανθεκτικότητα και την ανάπτυξη μιας ενεργειακής εταιρείας στις ιδιαίτερα ανταγωνιστικές συνθήκες της απελευθερωμένης αγοράς, η  ΔΕΠΑ Εμπορίας έχει διαμορφώσει αναλόγως και τον στρατηγικό της σχεδιασμό.

Τα παραπάνω δικαιώνουν τη στρατηγική επιλογή της ΔΕΠΑ να συμμετέχει τόσο στο στρατηγικής σημασίας έργο του νέου Τερματικού Σταθμού LNG στην Αλεξανδρούπολη (FSRU) και στον Διασυνδετήριο Αγωγό Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB), με τον οποίο θα λειτουργούν συμπληρωματικά, και αναδεικνύουν την Ελλάδα κόμβο μεταφοράς φυσικού αερίου στα Βαλκάνια μέσω του ελληνικού συστήματος. Το 2023, θεωρητικά, θα είναι η τελευταία χρονιά κρίσης στις τιμές του φυσικού αερίου, αφού από το 2024 νέες επενδύσεις θα μπουν στο σύστημα και θα λειτουργεί το FSRU διπλασιάζοντας τη δυναμικότητα αεριοποίησης LNG, παράλληλα με τις προμήθειες μέσω TAP. Τα έργα αυτά, άλλωστε, θα διαμορφώσουν το αυριανό ενεργειακό τοπίο καθώς είναι σχεδιασμένα ώστε να μπορούν  να αξιοποιηθούν στο μέλλον και για καθαρές μορφές ενέργειας, όπως το υδρογόνο και το βιομεθάνιο. Ιδιαίτερη βαρύτητα έχει δοθεί επίσης, και στη δημιουργία ενός «πράσινου» χαρτοφυλακίου φωτοβολταϊκών ισχύος 732 MW, μέσω της North Solar και της πρόσφατης απόκτησης της  NEW SPES CONCEPT, με άμεσο στόχο να ξεπεράσουμε το 1 GW.

Μόλις προ ημερών, ανακοινώσαμε τη συμμετοχή της ΔΕΠΑ Εμπορίας με 29% στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας «Ηλεκτροπαραγωγή Αλεξανδρούπολης Μονοπρόσωπη Α.Ε.», που  σχεδιάζει την κατασκευή και εκμετάλλευση μιας σύγχρονης Μονάδας Συνδυασμένου Κύκλου με καύσιμο το φυσικό αέριο, ισχύος 840 MW, στην περιοχή της Αλεξανδρούπολης, η οποία αναμένεται να είναι έτοιμη μέχρι το τέλος του 2025. Η συμφωνία αυτή σηματοδοτεί τη δυναμική είσοδο της ΔΕΠΑ στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής, γεγονός που αυξάνει την ανταγωνιστικότητά της, αλλά και τη δυνατότητα της εταιρείας να παρέχει οικονομική και περιβαλλοντικά φιλική ενέργεια για τους πελάτες της θυγατρικής της – Φυσικό Αέριο Ελληνική Εταιρεία ενέργειας, εδραιώνοντας περαιτέρω και τη θέση της στη λιανική αγορά ηλεκτρισμού.  

Η ΔΕΠΑ Εμπορίας έχοντας ρυθμιστικό ρόλο στην αγορά ενέργειας, δεν επαναπαύεται. Επενδύει διαρκώς σε συνεργασίες και καινοτόμες τεχνολογίες θέτοντας γερά θεμέλια για την επόμενη μέρα. Στρατηγική μας επιδίωξη αποτελεί η δημιουργία του πλαισίου και των προϋποθέσεων που θα μας επιτρέψει να ανταποκρινόμαστε στις διαρκώς μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς και της οικονομίας, δημιουργώντας προστιθέμενη αξία για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, τη χώρα, την οικονομία, τους μετόχους και τους καταναλωτές.

Κωνσταντίνος Ξιφαράς, Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΠΑ Εμπορίας