Εκλογές 2023: Γιατί ο Μητσοτάκης νίκησε τον Τσίπρα

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δεν διέψευσε απλώς τους δημοσκόπους με τη σαρωτική εκλογική του νίκη στην Ελλάδα την Κυριακή. Έσπασε επίσης τους φραγμούς που προσπάθησε να του θέσει ο βασικός του πολιτικός αντίπαλος, σύμφωνα με ανάλυση του Bloomberg για τις εκλογές που διεξήχθησαν στην Ελλάδα.

Οι επενδυτές «βλέπουν» μια καθαρή νίκη του 55χρονου Μητσοτάκη στη δεύτερη εκλογική αναμέτρηση που αναμένεται στις 25 Ιουνίου και η οποία θα πρέπει να αποφέρει απόλυτη πλειοψηφία και σαφή εντολή για τη συνέχιση του προγράμματός του για οικονομικές μεταρρυθμίσεις.

Με τον τρόπο αυτό, ο Μητσοτάκης νίκησε τον αριστερό αντίπαλό του Αλέξη Τσίπρα την Κυριακή, αλλά ξεπέρασε και την πολύ ισχυρότερη εκδοχή του κόμματος ΣΥΡΙΖΑ του Τσίπρα από το 2015. Τότε, ο ΣΥΡΙΖΑ έφερε την Ελλάδα κοντά στο να εκδιωχθεί από το ευρώ και ένα χρόνο αργότερα άλλαξε τον εκλογικό νόμο προκειμένου να αποτρέψει κόμματα όπως η Νέα Δημοκρατία του Μητσοτάκη να κερδίσουν πλειοψηφίες.

Ο γενικός δείκτης αναφοράς του Χρηματιστηρίου Αθηνών σημείωσε άλμα στο υψηλότερο επίπεδο σχεδόν μιας δεκαετίας, ενώ η απόδοση των 10ετών ομολόγων της Ελλάδας μειώθηκε κατά 14 μονάδες βάσης στο 3,877%. Αυτό ήταν το χαμηλότερο επίπεδο από τον Δεκέμβριο και υπογράμμισε την απόσταση μεταξύ της Ελλάδας και της Ιταλίας, ένα άλλο αδύναμο σημείο κατά τη διάρκεια της κρίσης του ευρώ την προηγούμενη δεκαετία.

Η απλή αναλογική

Ο Τσίπρας είχε υποστηρίξει ότι ένα αναλογικό σύστημα που ωθούσε τα κόμματα σε συνασπισμούς ήταν πιο δημοκρατικό. Αλλά με 41% των ψήφων έναντι περίπου 20% για τον ΣΥΡΙΖΑ, ο Μητσοτάκης έχει σηματοδοτήσει ότι δεν ενδιαφέρεται για μια εκλογική συμφωνία και αντ’ αυτού θα επιδιώξει να εκμεταλλευτεί το πλεονέκτημά του σε μια νέα ψηφοφορία.

“Οι νέες εκλογές πρέπει να διεξαχθούν το συντομότερο δυνατό”, δήλωσε τη Δευτέρα, προβάλλοντας την 25η Ιουνίου ως πιθανή ημερομηνία.Πριν από την ψηφοφορία, η Νέα Δημοκρατία είχε δημοσκοπικά ποσοστά κοντά στο 35%.

Οι εκλογές της Κυριακής ήταν οι πρώτες και μοναδικές που διεξήχθησαν με το σύστημα που εισήγαγε ο Τσίπρας, το οποίο ουσιαστικά σήμαινε ότι ένας υποψήφιος χρειαζόταν περίπου το 48% των ψήφων για να σχηματίσει πλειοψηφία. Η δεύτερη ψηφοφορία δίνει ένα μπόνους έως και 50 εδρών στον νικητή, μειώνοντας το όριο για την πλειοψηφία σε περίπου 38% υπό ορισμένες προϋποθέσεις.

Προοπτική

Η προοπτική του Μητσοτάκη να διεκδικήσει μια ισχυρή εντολή για τη δεύτερη θητεία του, τον διαφοροποιεί από τους αντιπάλους του, οι οποίοι είδαν τις συμμαχίες τους να κατακερματίζονται κατά τη διάρκεια μιας δεκαετίας που περιελάμβανε μια οικονομική κρίση, μια παγκόσμια πανδημία και την επιστροφή του πολέμου στην Ευρώπη.

Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ ηγείται ενός συνασπισμού μειοψηφίας που εξαρτάται από ad hoc συμμαχίες προκειμένου να προχωρά σε νομοθετικό έργο. Η Τζόρτζια Μελόνι χρειάστηκε έναν τρικομματικό συνασπισμό για να διεκδικήσει την εξουσία στην Ιταλία, αφού αναδύθηκε από το πολιτικό περιθώριο. Ακόμη και στη Γερμανία, όπου η δημιουργία συνασπισμών αποτελεί μέρος του πολιτικού ιστού, ο Όλαφ Σολτς ηγείται της πρώτης τρικομματικής κυβέρνησης εδώ και περισσότερο από μισό αιώνα.

Το προεδρικό εκλογικό σύστημα της Γαλλίας καθιστά τον Εμανουέλ Μακρόν κάτι σαν εξαίρεση μεταξύ των μεγαλύτερων οικονομιών της Ευρώπης, αν και ακόμη και αυτός έχασε την κοινοβουλευτική του πλειοψηφία στην αρχή της δεύτερης θητείας του.

Οικονομικός μετασχηματισμός

“Η Νέα Δημοκρατία είναι το μεγαλύτερο κεντροδεξιό κόμμα στην Ευρώπη”, δήλωσε ο Μητσοτάκης αμέσως μετά τη νίκη του την Κυριακή.

Οι ψηφοφόροι επικεντρώθηκαν ιδιαίτερα στον οικονομικό μετασχηματισμό της Ελλάδας, ο οποίος είδε το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν να ανακάμπτει ακριβώς εκεί που βρισκόταν όταν η Ελλάδα έχασε την ικανότητά της να αποπληρώσει το χρέος της το 2010. Η ανεργία έχει μειωθεί περισσότερο από το μισό από το μέγιστο ποσοστό του 28% και οι μετοχές και τα ομόλογα της χώρας έχουν εκτοξευθεί.

Οι εκλογές δείχνουν ότι πολλοί άνθρωποι θέλουν απλώς να συνεχιστεί αυτό.

Θέλουν μια κυβέρνηση που μπορεί να παραμείνει στη βιώσιμη δημοσιονομική πορεία που είχε ακολουθήσει η Ελλάδα πριν από την πανδημία και να συνεχίσει να εκμεταλλεύεται πλήρως τα κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης που συμβάλλουν στην τόνωση της ανάπτυξης.