Τουρκία: Έφτασε η ώρα για κρίσιμες αποφάσεις για τη λίρα [γράφημα]

Η ώρα των κρίσιμων αποφάσεων για την οικονομία και ειδικά για το εθνικό νόμισμα της Τουρκίας, έφτασε για τον Ταγίπ Ερντογάν. Μετά τη νέα μεγάλη νίκη στις εκλογές και την παρατεταμένη εκλογική περίοδο, ο πρόεδρος μιας από τις μεγαλύτερες αναδυόμενες οικονομίες στον κόσμο με ΑΕΠ 800 δισ. δολ καλείται να λάβει άμεσα τουλάχιστον δύο σημαντικές και αλληλοσυνδεόμενες αποφάσεις: Ποια πολιτική θα ακολουθήσει για τα επιτόκια και πώς θα αντιμετωπίσει τη βουτιά της λίρας Τουρκίας η οποία έχει χάσει το 77% της αξίας της έναντι του δολαρίου κατά τη διάρκεια της προηγούμενης πενταετούς θητείας του. Μόνο φέτος έχει χάσει 7%.

Τουρκία: Ποιος θα αναλάβει το υπουργείο Οικονομικών

Τα μάτια όλων είναι πλέον στραμμένα στις αποφάσεις του Ερντογάν, ιδιαίτερα όσον αφορά το νέο οικονομικό επιτελείο που θα επιλέξει, περιλαμβανομένου και του «τσάρου» της οικονομίας της Τουρκίας και άλλων υπουργών και επικεφαλής θεσμών.

Η συμβατική οικονομική λογική που επικαλούνται διεθνείς οικονομολόγοι και αναλυτές λέει ότι η πολιτική χαμηλών επιτοκίων από την Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας τη στιγμή που ο πληθωρισμός καλπάζει με 44% και οι συνεχείς παρεμβάσεις για στήριξη της λίρας με συναλλαγματικά αποθέματα δεν μπορούν να συνεχιστούν για πολύ ακόμη.

Ήδη το νόμισμα μετά το αποτέλεσμα και του δεύτερου γύρου των εκλογών υποχώρησε σε νέα ιστορικά χαμηλά έναντι του αμερικανικού δολαρίου, σπάζοντας και το φράγμα των 20 λιρών.

Τα συναλλαγματικά αποθέματα της Τουρκίας υπολογίζεται ότι έχουν μειωθεί κατά περίπου 27 δισ. δολάρια φέτος, καθώς η χώρα προσπάθησε να στηρίξει τη λίρα και να χρηματοδοτήσει το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών που διαμορφώνεται ξανά σχεδόν σε επίπεδα ρεκόρ. Τα επίσημα στοιχεία από την Άγκυρα ανεβάζουν τα αποθέματα, συμπεριλαμβανομένων ξένου νομίσματος και χρυσού, λίγο πάνω από 101 δισ. δολάρια. Ωστόσο, τα καθαρά αποθεματικά, που υπολογίζονται μετά την αφαίρεση υποχρεώσεων πληρωμών, είναι στην πραγματικότητα μηδενικά. Είναι επίσης αρνητικά εάν εξαιρεθούν από τους υπολογισμούς δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε χρήματα σε δανεισμό από το τοπικό τραπεζικό σύστημα, σύμφωνα με στοιχεία της JPMorgan που επικαλούνται οι Financial Times.

Μαύρα σενάρια για τη λίρα Τουρκίας

Με βάση τα πιο δυσοίωνα σενάρια, η λίρα μπορεί να υποχωρήσει έως και 30% περαιτέρω, εάν ο Ερντογάν δεν αλλάξει νομισματική πολιτική και δεν αυξήσει τα επιτόκια από το 8,5% που έχουν υποχωρήσει σήμερα. Τις προβλέψεις αυτές τις κάνει η Morgan Stanley και άλλοι οίκοι. Αυτές κάνουν λόγο για υποχώρηση της ισοτιμίας προς τις 26 λίρες ανά δολάριο μέσα στο επόμενο διάστημα και για υποχώρηση πιο κοντά στις 28 λίρες ανά δολάριο προς τα τέλη του έτους –εάν δεν αλλάξει πολιτική η Άγκυρα.

Βασικός παράγοντας πίσω από τη μέχρι τώρα βουτιά είναι η λεγόμενη αντισυμβατική προσέγγιση του Ερντογάν όσον αφορά τα επιτόκια δανεισμού και οι παρεμβάσεις του στις αποφάσεις της κεντρική τράπεζας. Ο τούρκος ηγέτης πιστεύει ότι τα χαμηλότερα επιτόκια οδηγούν σε χαμηλότερο πληθωρισμό, σε αντίθεση με τις κοινά αποδεκτές πρακτικές από οικονομολόγους και λοιπούς κεντρικούς τραπεζίτες. Επίσης στα πλαίσια χάραξης της νομισματικής πολιτικής  έχει αφήσει τις αγορές να επηρεάζονται από συνεχείς αλλαγές κανονισμών και από παρεμβάσεις στην αγορά χρήματος. Όλα αυτά εκτός από τις πιέσεις προς τη λίρα έκαναν επίσης ξένους επενδυτές να τραπούν σε φυγή, με τις συνολικές ξένες επενδύσεις σε μετοχές και ομόλογα να μειώνονται κατά περίπου 85%, ή σχεδόν 130 δισεκατομμύρια δολάρια από το 2013 μέχρι πρόσφατα όπως δείχνουν στοιχεία του Bloomberg.

«Χωρίς αλλαγή στο πλαίσιο μακροοικονομικής πολιτικής για να δοθεί προτεραιότητα στον αποπληθωρισμό και να υιοθετηθούν φιλικές προς την αγορά πολιτικές, οι υψηλές ανάγκες εξωτερικής χρηματοδότησης της Τουρκίας πιθανότατα θα διατηρήσουν ζωντανούς τους μακροοικονομικούς κινδύνους, αυξάνοντας την ευαισθησία σε παγκόσμιους κραδασμούς (τιμές εμπορευμάτων, επιτόκια FED) καθώς και στη διαθεσιμότητα συναλλάγματος μέσω εισροών από περιφερειακούς εταίρους», έγραψαν οι αναλυτές της Morgan Stanley σύμφωνα με το ειδησεογραφικό πρακτορείο.