![Πολιτική Συνοχής: Κατανομή των κονδυλίων ανά κράτος μέλος [Γράφημα]](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/06/photo_2023-05-24_21-40-36-1.jpg)
Η προαγωγή της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής, δηλ. η μείωση των οικονομικών αντιθέσεων μεταξύ των κρατών μελών και των διαφόρων περιφερειών στο εσωτερικό τους, είναι από τους κεντρικούς στόχους της ΕΕ. Την περίοδο 2021-2027 οι πόροι που θα διατεθούν στην πολιτική συνοχής των ευρωπαϊκών διαρθρωτικών και επενδυτικών ταμείων ανέρχονται σε 392 δις ευρώ. Μαζί με την εθνική συγχρηματοδότηση, περίπου μισό τρις ευρώ θα είναι διαθέσιμα για τη χρηματοδότηση προγραμμάτων συνοχής στις περιφέρειες της ΕΕ.
Από τα μέσα του 1980, το ειδικό βάρος της πολιτικής συνοχής στον προϋπολογισμό της ΕΕ είναι αυξημένο. Ιστορικά, ο λόγος για αυτό ήταν η πεποίθηση ότι η ενίσχυση των πιο αδύναμων περιφερειών μπορεί να αντισταθμίσει τις συνέπειες της εσωτερικής αγοράς.
Κοινή Γεωργική Πολιτική: Πώς κατανέμονται οι ενισχύσεις στα κράτη μέλη [Γράφημα]
Δύο σημεία χρήζουν προσοχής. Πρώτον, η πολιτική συνοχής δεν είναι προνοιακή: οι πόροι κατευθύνονται σε έργα υποδομής και προγράμματα αναβάθμισης του ανθρώπινου κεφαλαίου με στόχο την ανάπτυξη των περιφερειακών οικονομιών. Για παράδειγμα, οι πολιτικές συνοχής την περίοδο 2021-2027 θα καθοδηγούνται από πέντε κύριους στόχους που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων δράσεις για το κλίμα, τα στρατηγικά δίκτυα, την καινοτομία και την ψηφιοποίηση, την ποιοτική απασχόληση, την εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη, και τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη. Δεύτερον, οι πολικές συνοχής δεν ωφελούν μόνο τα φτωχότερα κράτη μέλη: η πολιτική συνοχής είναι περιφερειακή, άρα σε κάθε κράτος μέλος υπάρχουν περιφέρειες που μπορεί να έχουν πρόσβαση στα σχετικά κονδύλια που προέρχονται από κάποιο από τα διαφορετικά διαθρωτικά ταμεία. Συγκεκριμένα, τα κονδύλια από Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Ταμείο+ και από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής ανάπτυξης κατανέμονται σε τρεις κατηγορίες περιφερειών (λιγότερο ανεπτυγμένες, πιο ανεπτυγμένες, σε μεταβατικό στάδιο), ενώ μόνο ορισμένες χώρες επωφελούνται από το Ταμείο Συνοχής, και ορισμένες περιφέρειες με συγκεκριμένες ανάγκες λαμβάνουν ειδική χρηματοδότηση (πχ αραιοκατοικημένες). Τέλος, όλες οι χώρες επωφελούνται από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης.
Το 2001, οι μεγαλύτεροι ωφελημένοι από τα διαρθρωτικά ταμεία σε απόλυτα μεγέθη ήταν η Ισπανία (7 δις), η Γερμανία (3,5 δις), και η Ελλάδα (2,9 δις). Ως ποσοστό του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος, στην πρώτη θέση ήταν η Ελλάδα (1,9%), ενώ η Πορτογαλία (1,5%), η Ισπανία (1%) και η Ιρλανδία (0,6% του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος), οι άλλες «χώρες συνοχής», ακολουθούσαν σε κάποια απόσταση.
Η διεύρυνση του 2004 επέφερε μεγάλες αλλαγές στην κατάταξη. Στο εξής, ένας στους τρεις πολίτες της ΕΕ θα ζούσε πλέον στις φτωχότερες περιφέρειες σύγκλισης. Όπως αναμενόταν, έκτοτε το μερίδιο των τεσσάρων παραδοσιακών «χωρών συνοχής» μειώνεται συνεχώς, ενώ αντίθετα αυξάνεται το μερίδιο των νέων κρατών μελών. Το 2021, στις πρώτες θέσεις των ωφελημένων ήταν η Ουγγαρία (2,6% του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος), η Πολωνία (2,4%), η Λιθουανία (2,2%), και η Σλοβακία (2,2%). Η Ελλάδα ήταν στην 12η θέση (1,3% του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος). Στην τελευταία θέση, η Ολλανδία εισέπραττε κονδύλια συνοχής που αντιστοιχούσαν σε μόνο 0,02% του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος.
Ο βαθμός στον οποίο οι πολικές συνοχής έχουν μειώσει τις κοινωνικές και οικονομικές διάφορες στην Ένωση δεν είναι βέβαιος. Η Ελλάδα, από το 1981 που προσχώρησε στην τότε ΕΟΚ, υπήρξε ιδιαίτερα ευνοημένη από τη λειτουργία των Διαρθρωτικών Ταμείων και της πολιτικής συνοχής. Είναι χαρακτηριστικό, ότι σήμερα, παρά την ένταξη των νέων κρατών μελών στην ΕΕ, και εξαιτίας της μεγάλης μείωσης των δημοσίων επενδύσεων μετά το 2010, 80% των δημοσίων επενδύσεων στην Ελλάδα είναι συγχρηματοδοτούμενο.
Η Χρύσα Παπαλεξάτου είναι Υπότροφος της Ερευνητικής Έδρας Α. Γ. Λεβέντη στο Παρατηρητήριο Ελληνικής & Ευρωπαϊκής Οικονομίας του ΕΛΙΑΜΕΠ
Ο Μάνος Ματσαγγάνης είναι Κύριος Ερευνητής, Επικεφαλής του Παρατηρητηρίου Ελληνικής & Ευρωπαϊκής Οικονομίας του ΕΛΙΑΜΕΠ, Υπότροφος της Έδρας «Σταύρος Κωστόπουλος», και Καθηγητής Δημόσιας Οικονομικής στο Πολυτεχνείο Μιλάνου
![ot.gr](/wp-content/themes/whsk_otgr/common/imgs/fav.ico/favicon-32x32.png)
![ot.gr](/wp-content/themes/whsk_otgr/common/imgs/fav.ico/favicon-32x32.png)
Latest News
![Κίνα: οι δύο όψεις της ζήτησης](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/03/china-flags-600x498.jpg)
Κίνα: οι δύο όψεις της ζήτησης
Η Κίνα πρέπει να στραφεί σε ένα μοντέλο ανάπτυξης που να υποστηρίζει την ανάπτυξη του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών
![Μακροοικονομική διαχείριση και αναπτυξιακή εμπλοκή στην Ευρώπη, το έτος 2024](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/10/ot_eu_economy1-600x352.png)
Μακροοικονομική διαχείριση και αναπτυξιακή εμπλοκή στην Ευρώπη, το έτος 2024
Δεν είναι υπερβολή να θεωρήσουμε ότι το 1992 καθορίστηκαν οι βασικές κατευθυντήριες γραμμές για τη διαχείριση της μακροοικονομικής πολιτικής των κρατών μελών της ΕΕ για τις επόμενες δεκαετίες
![Αντιφάσεις και αδιέξοδα των μνημονιακών μειώσεων των συντάξεων στην Ελλάδα](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2021/10/ImgSrc-2-1-600x400.jpg)
Αντιφάσεις και αδιέξοδα των μνημονιακών μειώσεων των συντάξεων στην Ελλάδα
Η μείωση των συντάξεων, της συνταξιοδοτικής δαπάνης σωρευτικά την περίοδο 2010 -2022 ήταν 90 δις ευρώ ως απώλεια εισοδήματος των συνταξιούχων
![Τι σημαίνει η κίνηση Μπάιντεν](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/05/biden-e1706815158927-600x434.jpg)
Τι σημαίνει η κίνηση Μπάιντεν
Η αποχώρηση του Μπάιντεν και η επακόλουθη προώθηση της Κάμαλα Χάρις την αφήνουν σε καλή θέση για να πάρει το χρίσμα για την υποψηφιότητα
![Άδειες που δικαιούται ο εργαζόμενος γονέας](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/06/vacation.work_-600x361.webp)
Άδειες που δικαιούται ο εργαζόμενος γονέας
Ο εργαζόμενος γονέας πρέπει να έχει συμπληρώσει ένα έτος συνεχόμενης ή με διαδοχικές συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου στον ίδιο εργοδότη
![Πώς θα προσδιοριστεί το ελάχιστο φορολογητέο εισόδημα των ατομικών επιχειρήσεων (Ε’ Μέρος)](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/06/forologia-2-600x400-1.jpg)
Πώς θα προσδιοριστεί το ελάχιστο φορολογητέο εισόδημα των ατομικών επιχειρήσεων
Όσα πρέπει να γνωρίζουν οι επιχειρήσεις
![Κριτήρια ESG και Επιβίωση των Επιχειρήσεων](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2022/06/ESG_CORRECT-1024x666-1-600x390.jpg)
Κριτήρια ESG και Επιβίωση των Επιχειρήσεων
Υπάρχει ένα χρόνιο έλλειμμα διδασκαλίας και επιμόρφωσης στα κριτήρια ESG και τη βιώσιμη ανάπτυξ
![Αναταράξεις στην πορεία μείωσης του πληθωρισμού](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/11/ot_inflation_WORLD-600x352.png)
Αναταράξεις στην πορεία μείωσης του πληθωρισμού
Τα δημοσιονομικά ελλείμματα σε ΗΠΑ ή και στη Γαλλία, συνεχίζουν να προβληματίζουν όσον αφορά την περαιτέρω αποκλιμάκωση του πληθωρισμού.
![Το νέο Ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο των Εκθέσεων Εταιρικής Βιωσιμότητας (Sustainability Reporting Directive, CSRD)](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/10/business-e1677578242434-600x330.jpg)
Το νέο Ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο των Εκθέσεων Εταιρικής Βιωσιμότητας (Sustainability Reporting Directive, CSRD)
Το ενδιαφέρον της ΕΕ για τον τομέα της βιωσιμότητας χρονολογείται από τις αρχές αυτού του 21ου αιώνα με την «Πράσινη Βίβλο»
![Ρύθμιση χρεών στο δημόσιο – Οδηγίες για την υποβολή της αίτησης](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/01/EFORIA-DORO-2048x1365-1-600x400.jpg)
Ρύθμιση χρεών στο δημόσιο – Οδηγίες για την υποβολή της αίτησης
Πως υποβάλουμε την αίτηση ρύθμισης – Πληρωμή πρώτης δόσης – Δεύτερη ευκαιρία – Επιβαρύνσεις – Απώλεια της ρύθμισης και συνέπιες