Χρέη: Ο υπερδανεισμός απειλεί τους πολυεθνικούς εταιρικούς γίγαντες

Στο ιλιγγιώδες ύψος των 8,802 τρισ. δολαρίων, που είναι επίπεδο-ρεκόρ, έφθασε το πρώτο εξάμηνο του έτους το συνολικό χρέος της ομάδας των 933 μεγαλύτερων πολυεθνικών επιχειρήσεων του πλανήτη που δραστηριοποιούνται σε όλους τους κλάδους πλην του χρηματοοικονομικού και των ακινήτων. Πρόκειται για αύξηση των χρεών κατά 6,2% σε ένα 12μηνο (σε σταθερές συναλλαγματικές ισοτιμίες), σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Janus Henderson που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη.

Η τάση υπερχρέωσης, ωστόσο, πρόκειται να αντιστραφεί το επόμενο χρονικό διάστημα κατά τις εκτιμήσεις του αμερικανοβρετανικού ομίλου διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων. Κι αυτό λόγω της μεγάλης αύξησης του κόστους δανεισμού. Εξυπακούεται ότι η υπερχρέωση μοιραία αυξάνει και τον κίνδυνο χρεοκοπίας, δεδομένης μάλιστα της άρσης των μέτρων στήριξης των επιχειρήσεων που είχαν λάβει κατά την περίοδο της παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης οι κυβερνήσεις.

Σε ύψη ρεκόρ το δημόσιο χρέος – Ο πλανήτης χρωστά 92 τρισ. δολ.

Στο κόκκινο οι τηλεπικοινωνίες

Ο κλάδος των τηλεπικοινωνιών εμφανίζεται ως ο πλέον χρεωμένος, σύμφωνα με τη μελέτη. Είναι χαρακτηριστικό ότι η εταιρεία με το υψηλότερο χρέος είναι η αμερικανική Verizon, που χρωστά 172 δισ. δολάρια. Στην τέταρτη θέση της συνολικής κατάταξης βρίσκεται επίσης η αμερικανική ΑΤ&Τ με χρέη 154 δισ. δολ., στην πέμπτη η γερμανική Deutsche Telekom με χρέη 153 δισ. δολ. και στην έκτη η αμερικανική Comcast με χρέη 102 δισ. δολαρίων.

Ωστόσο, ο τομέας των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας είναι ο μεγαλύτερος συντελεστής στην αύξηση του χρέους λόγω των «μεγάλων κεφαλαιουχικών δαπανών και μερισμάτων», σύμφωνα με την έκθεση της Janus Henderson.

Στους αντίποδες, τα κολοσσιαία κέρδη που αποκόμισαν οι πετρελαϊκές εταιρείες λόγω της ενεργειακής κρίσης τούς επέτρεψαν να μειώσουν το χρέος τους στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 10 ετών σχεδόν. Η Janus Henderson αναμένει περαιτέρω αποκλιμάκωση του συνολικού χρέους του κλάδου των ορυκτών καυσίμων, αλλά και γενικώς όλων των μεγάλων πολυεθνικών του πλανήτη.

«Η αύξηση του κόστους δανεισμού και η επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας θα πρέπει να ωθήσουν τις εταιρείες να επιδιώξουν να αποπληρώσουν μέρος του χρέους τους», κατά τους ειδικούς. Για την ώρα, πάντως, η αύξηση των επιτοκίων από τις Κεντρικές Τράπεζες στην προσπάθειά τους να θέσουν υπό έλεγχο των πληθωρισμό φαίνεται πως έχει περιορισμένο αντίκτυπο στο δανεισμό και στα χρέη των μεγάλων υπερεθνικών επιχειρηματικών ομίλων.

«Με τις αυξήσεις του επιτοκίου δανεισμού τους περίπου στο 5,3% σε σταθερή συναλλαγματική ισοτιμία, οι πολυεθνικές στην πραγματικότητα δανείζονται στην αγορά ομολόγων με σταθερά επιτόκια, γεγονός που τις προστατεύει μέχρι να αναχρηματοδοτήσουν τα χρέη τους και τις διευκολύνει στην αναχρηματοδότηση εξάλλου», σημειώνει η Janus Henderson.

Αύξηση χρεοκοπιών

Ο υπερδανεισμός και τα υπερβολικά χρέη, όμως, εγκυμονούν υπαρξιακούς κινδύνους για τις επιχειρήσεις. Εγκυμονούν τον κίνδυνο της χρεοκοπίας συγκεκριμένα. Την τελευταία τριετία της πανδημίας η στήριξη του επιχειρηματικού κλάδου από τις κυβερνήσεις ήταν ζωτικής σημασίας για πολλές απ’ αυτές, ανεξαρτήτως μεγέθους, καθώς τα κρατικά κεφάλαια και οι εγγυήσεις τις βοήθησαν να επιβιώσουν.

Καθώς η πανδημική κρίση απομακρύνεται πάντως, τερματίζονται τα μέτρα στήριξης εκ μέρους των κυβερνήσεων. Το αποτέλεσμα είναι να ελλοχεύει πάλι ο κίνδυνος χρεοκοπιών – και ήδη καταγράφεται μια αύξηση σε αρκετές αγορές. Στη Γαλλία, σύμφωνα με στοιχεία που ανακοίνωσε η Κεντρική Τράπεζα της χώρας, τον Ιούνιο οι χρεοκοπίες αυξήθηκαν περαιτέρω και έφθασαν πλέον σε προ-πανδημικά επίπεδα.

Πιο ευάλωτοι οι μεγάλοι

Αίσθηση προκαλεί το γεγονός ότι οι πολύ μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι εμφανίζονται πιο ευάλωτοι οικονομικά και πιστωτικά κι ως εκ τούτου διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο χρεοκοπίας.

Σύμφωνα με στοιχεία που ανακοίνωσε πρόσφατα η Κεντρική Τράπεζα της Γαλλίας, στη γαλλική αγορά την τελευταία χρονιά οι χρεοκοπίες εταιρειών όλων των επιχειρηματικών κλάδων και όλων μεγεθών έφθασαν πέρυσι τις 48.673, ενώ το 2019 (τελευταία προ-πανδημική χρονιά) ήταν 51.145.

Για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις εκείνες δηλαδή που απασχολούν λιγότερους από 10 μισθωτούς εργαζόμενους, οι χρεοκοπίες τον Ιούνιο του 2023 αυξήθηκαν κατά 57% σε ετήσια βάση. Για τις μικρές επιχειρήσεις με 10 έως 49 εργαζόμενους, η αύξηση είναι της τάξεως του 62,8%, ενώ για τις μεσαίες, που απασχολούν από 50 έως 249 εργαζομένους, οι χρεοκοπίες αυξήθηκαν κατά 50,4%. Το ποσοστό αύξησης των χρεοκοπιών για τους μεγαλύτερους επιχειρηματικούς ομίλους εκτινάχθηκε στο 103,8%.