ΕΕ: «Πιέζει» ΗΠΑ και Κίνα για τους κλιματικούς στόχους

Πιέσεις σε άλλες μεγάλες ρυπογόνες χώρες να μειώσουν ταχύτερα τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου ασκεί η Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς αντιμετωπίζει εσωτερική διαμάχη σχετικά με τους κλιματικούς στόχους του μπλοκ.

Ανώτεροι αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες δήλωσαν στους Financial Times ότι επιθυμούν μεγάλες οικονομίες όπως η Κίνα, η Ινδία και οι ΗΠΑ να μοιραστούν το βάρος, καθώς οι Ευρωπαίοι καταναλωτές και η βιομηχανία αρχίζουν να διστάζουν μπροστά στο κόστος της αναγκαίας πράσινης στροφής στο ενεργειακό σύστημα.

Οι μεγαλύτεροι ρυπαντές στον κόσμο είναι σήμερα οι ΗΠΑ, η Κίνα και η Ινδία, ακολουθούμενες από κοντά από την ΕΕ.

Το μερίδιο του μπλοκ στις παγκόσμιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μειώθηκε από 16,8% το 1990 σε 7,3% το 2021, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η ΕΕ μείωσε τις εκπομπές κατά περίπου το ένα τρίτο, κυρίως καθώς μειώθηκε η συμμετοχή του ρυπαρού άνθρακα στο μείγμα ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ το μερίδιο της Κίνας και της Ινδίας αυξήθηκε καθώς αυξήθηκαν οι ενεργειακές ανάγκες.

Ο πλανήτης χάνει τους υψηλούς στόχους για το κλίμα – Ώρα για λίγο ρεαλισμό

Οι εσωτερικές συζητήσεις

Ωστόσο, η ΕΕ αγωνίζεται τώρα με εσωτερικές συζητήσεις σχετικά με τον καθορισμό ενός στόχου για τη μείωση των εκπομπών το 2040.

Οι γεωπολιτικές εντάσεις σχετικά με τις πολιτικές για το κλίμα αυξάνονται, καθώς οι κυβερνήσεις παλεύουν με τους υπερβολικά εκτεταμένους προϋπολογισμούς, την ίδια στιγμή που τα ακραία καιρικά φαινόμενα αυξάνουν τους φόβους για την υπερθέρμανση του πλανήτη.

Οι παγκόσμιες εκπομπές πρέπει να μειωθούν κατά 43% έως το 2030 για να διατηρηθεί ζωντανός ο στόχος του Παρισιού για τον περιορισμό της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας στον 1,5 °C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα.

Ο κόσμος παραμένει σε τροχιά αύξησης της θερμοκρασίας μεταξύ 2,4 °C και 2,6 °C έως το 2100, σύμφωνα με το Πρόγραμμα Περιβάλλοντος του ΟΗΕ.

Η αποστολή των ΗΠΑ

Ο απεσταλμένος των ΗΠΑ για το κλίμα Τζον Κέρι ξεκινά εκ νέου τις συνομιλίες για το κλίμα στην Κίνα αυτή την εβδομάδα, αφού οι υπουργοί Περιβάλλοντος των χωρών της G20, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, συναντήθηκαν στις Βρυξέλλες την Πέμπτη και την Παρασκευή για να καθορίσουν την ατζέντα της συνόδου κορυφής COP28 του ΟΗΕ στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, όπου θα γίνει ένας “παγκόσμιος απολογισμός”.

Η ΕΕ έχει δεσμευτεί να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% το 2030 και να επιτύχει καθαρό μηδενισμό έως το 2050, με τον στόχο του 2040 να προορίζεται ως ορόσημο.

Το σχέδιο κειμένου που ετοιμάζουν οι χώρες της ΕΕ ενόψει της COP28, το οποίο περιήλθε σε γνώση των FT, δείχνει ότι ένα τμήμα που δεσμεύει το μπλοκ να επικαιροποιήσει τη συνεισφορά του από 55% σε 57% είναι σε παρένθεση, πράγμα που σημαίνει ότι θα μπορούσε να αλλάξει πριν από τη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ τον Δεκέμβριο.

Το κύριο επιστημονικό γνωμοδοτικό συμβούλιο της ΕΕ πρότεινε ότι η συνεισφορά θα πρέπει να ανέλθει στο 95%.

Ωστόσο, οι αξιωματούχοι αμφισβητούν κατά πόσον θα είναι πολιτικά δυνατό να αυξηθεί ο ρυθμός των εξελίξεων ενόψει των εκλογών σε επίπεδο ΕΕ τον προσεχή Ιούνιο.

Δύσκολες συζητήσεις

Διπλωμάτες της ΕΕ δήλωσαν ότι υπάρχουν “δύσκολες συζητήσεις” σχετικά με τον στόχο, με την Πολωνία και τη Ρουμανία να συγκαταλέγονται μεταξύ των χωρών του μπλοκ που αντιτίθενται στην αύξηση.

Άλλοι προτιμούν ταχύτερη δράση. Η Τζένιφερ Μόργκαν, ειδική απεσταλμένη της Γερμανίας για την πολιτική για το κλίμα, δήλωσε ότι ο στόχος δεν πρέπει να είναι “απλώς ένας αριθμός – πρέπει να αποτελέσει παράγοντα εκσυγχρονισμού και ανθεκτικότητας των εταιρειών και των κοινοτήτων μας”.

Οι νομοθέτες ανησυχούν ότι η αντίδραση κατά της πράσινης μετάβασης θα μπορούσε να αυξηθεί, καθώς η βιομηχανία της ΕΕ συμπιέζεται από τους ανταγωνιστές των ΗΠΑ με χαμηλότερο ενεργειακό κόστος και επιδοτήσεις στο πλαίσιο του νόμου για τη μείωση του πληθωρισμού, καθώς και από την κυριαρχία της Κίνας στην αλυσίδα εφοδιασμού για τις πράσινες τεχνολογίες.

“Αν καταφέρουμε να πείσουμε την Κίνα να δεσμευτεί για υψηλούς στόχους μείωσης των εκπομπών, αυτό δίνει χώρο στην ΕΕ”, δήλωσε ένας αξιωματούχος της ΕΕ.

Η Επιτροπή προειδοποίησε πρόσφατα ότι χωρίς έναν υψηλό στόχο “η ΕΕ θα κινδυνεύσει να χάσει τον εγχώριο κλιματικό της στόχο για το 2050 και ενδεχομένως να υπονομεύσει την ικανότητά της να ενθαρρύνει τη δράση για το κλίμα σε διεθνές επίπεδο”.