ΕΚΤ: Προειδοποιεί για τους κινδύνους σταθερότητας από τις αυξήσεις των επιτοκίων

Tους κινδύνους για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα που δημιουργούν τα υψηλότερα επιτόκια, απειλεί να ενισχύσει η υποτονική ανάπτυξη της οικονομίας της ευρωζώνης, προειδοποίησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Καθώς ο αντίκτυπος της ιστορικής εκστρατείας νομισματικής σύσφιξης της ΕΚΤ συνεχίζει να ξεδιπλώνεται, σύμφωνα με το Bloomberg, τα εισοδήματα των νοικοκυριών, τα έσοδα των επιχειρήσεων και τα δημόσια οικονομικά θα μπορούσαν να νιώσουν μια πρόσθετη πίεση αν η οικονομία συνεχίσει να τους απογοητεύει, προειδοποίησε η κεντρική τράπεζα στην εξαμηνιαία επισκόπησή της για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.

Τράπεζες: Ο ρόλος της ΕΚΤ για την κερδοφορία του 2024

Σε εγρήγορση

«Οι αδύναμες οικονομικές προοπτικές μαζί με τις συνέπειες του υψηλού πληθωρισμού επιβαρύνουν την ικανότητα των ανθρώπων, των επιχειρήσεων και των κυβερνήσεων να εξυπηρετούν το χρέος τους», ανέφερε ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ Λουίς ντε Γκίντος στο Bloomberg. «Είναι κρίσιμο να παραμείνουμε σε εγρήγορση καθώς η οικονομία μεταβαίνει σε ένα περιβάλλον υψηλότερων επιτοκίων σε συνδυασμό με αυξανόμενες αβεβαιότητες και γεωπολιτικές εντάσεις».

Οι προοπτικές για την ευρωζώνη των 20 χωρών έχουν επιδεινωθεί το τελευταίο διάστημα, κάνοντας πιθανή μια ύφεση μετά τη συρρίκνωση της παραγωγής κατά 0,1% το τρίτο τρίμηνο. Η δραστηριότητα αναμένεται να ανακάμψει ελαφρώς μόνο το επόμενο έτος, ενώ οι καθοδικοί κίνδυνοι, όπως ο αβέβαιος αντίκτυπος των αυξήσεων των επιτοκίων, και η γεωπολιτική, θεωρήθηκαν κρίσιμοι παράγοντες κατά τη συνεδρίαση των φορέων χάραξης πολιτικής τον Οκτώβριο.

Ήπια προσγείωση

Παρόλα αυτά, οι χρηματοπιστωτικές αγορές αναμένουν επί του παρόντος μια «ήπια προσγείωση», όπου ο πληθωρισμός θα μετριάζεται χωρίς να καταφέρει σημαντικό πλήγμα στην ανάπτυξη, σύμφωνα με την έκθεση. Τα ιστορικά στοιχεία δείχνουν ότι ένα τέτοιο σενάριο είναι «δύσκολο – αν και όχι αδύνατο – να επιτευχθεί στην πράξη, ιδίως δεδομένου του μεγέθους των αυξήσεων των επιτοκίων σε σύντομο χρονικό διάστημα», αναφέρεται, προσθέτοντας ότι οι αρνητικές εκπλήξεις στην ανάπτυξη ενέχουν τον κίνδυνο μιας «άτακτης διόρθωσης».

Η ΕΚΤ έχει αυξήσει τα επιτόκια 10 φορές από τα μέσα του 2022, αλλά τα διατήρησε στα ίδια επίπεδα τον περασμένο μήνα. Ενώ η επίδραση αυτής της κίνησης γίνεται όλο και περισσότερο αισθητή σε τομείς όπως τα ακίνητα, το κόστος δανεισμού για τα νοικοκυριά, τις εταιρείες και τις κυβερνήσεις μετατοπίζεται μόνο σταδιακά προς τα πάνω.

Οι εταιρικές αφερεγγυότητες, ωστόσο, έχουν αρχίσει να αυξάνονται και θα μπορούσαν να αυξηθούν περαιτέρω, καθώς η οικονομική ύφεση γίνεται πιο ευρεία και το πιστωτικό κόστος αυξάνεται, δήλωσε η ΕΚΤ.

«Θα μπορούσαν να υπάρξουν περισσότερες αθετήσεις πληρωμών στο μέλλον, με πιθανές επιπτώσεις στους τραπεζικούς ισολογισμούς, στους μη τραπεζικούς επενδυτές σε εταιρικό χρέος και στις προοπτικές απασχόλησης των νοικοκυριών», ανέφερε.

Οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι προειδοποίησαν επίσης ότι το περιβάλλον γίνεται όλο και πιο σκληρό για τις τράπεζες, οι οποίες μέχρι στιγμής έχουν επωφεληθεί από την αύξηση των επιτοκίων. Οι δανειστές αντιμετωπίζουν πλέον υψηλότερες προβλέψεις κινδύνου, καθώς περισσότεροι δανειολήπτες δυσκολεύονται να αποπληρώσουν τα δάνεια.

Το κόστος χρηματοδότησης των τραπεζών θα αυξηθεί επίσης, καθώς ο ανταγωνισμός για τις καταθέσεις εντείνεται, περισσότεροι πελάτες μεταφέρουν τα μετρητά τους σε προθεσμιακές καταθέσεις υψηλότερης απόδοσης και οι υποχρεώσεις που λήγουν πρέπει να αναχρηματοδοτηθούν.

Κρατικό χρέος

Για τον περιορισμό των κινδύνων, η ΕΚΤ προέτρεψε τις αρχές να διατηρήσουν τα λεγόμενα μακροπροληπτικά κεφάλαια ασφαλείας, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε περίπτωση επιδείνωσης των συνθηκών στον χρηματοπιστωτικό τομέα. Τα τρέχοντα επίπεδα τραπεζικής κερδοφορίας θα μπορούσαν ακόμη και να επιτρέψουν την αύξησή τους σε ορισμένες χώρες, ανέφερε.

Όσον αφορά τα δημοσιονομικά θέματα, η ΕΚΤ προειδοποίησε ότι «κίνδυνοι δημοσιονομικού εκτροχιασμού» θα μπορούσαν να επανεμφανιστούν, παρά το γεγονός ότι η πιστοληπτική αξιολόγηση της Ιταλίας -το κορυφαίο επίκεντρο της ανησυχίας των επενδυτών- αναβαθμίστηκε  από την Moody’s Investors Service.

Είπε ότι οι διαπραγματεύσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες «προκαλούν σημαντική αβεβαιότητα» και ότι η επίτευξη συμφωνίας «είναι κρίσιμης σημασίας προκειμένου να εδραιωθούν οι προσδοκίες για τη βιωσιμότητα του χρέους και τη βιώσιμη, χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη».