Εμπορικά ακίνητα: Τριγμοί σε Ευρώπη και ΗΠΑ – Δύσκολη η αποπληρωμή των δανείων

Αυξάνεται ο «λογαριασμός» για τις επενδύσεις που έχουν γίνει σε εμπορικά ακίνητα, κυρίως σε κτίρια γραφείων, από την Ευρώπη μέχρι τις ΗΠΑ. Η άνοδος των επιτοκίων και η μειωμένη ζήτηση κάνουν πιο δύσκολη την αποπληρωμή δανείων αξίας εκατοντάδων δισεκατομμυρίων, προκαλώντας τριγμούς στην αγορά όπως φαίνεται και σε ισολογισμούς εταιρειών διαχείρισης και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.

Τα στοιχεία είναι ενδεικτικά για το μέγεθος της πρόκλησης. Μόνο μέσα στο 2023 χρειάστηκε να αποπληρωθούν χρέη ύψους 541 δισ. δολαρίων με εγγύηση κτίρια γραφείων, ξενοδοχεία, ή άλλα εμπορικά ακίνητα. Η ωρίμανση χρεών που σχετίζονται με εμπορικά ακίνητα αναμένεται να φτάσει τα 2,2 τρισ. δολάρια από φέτος μέχρι και το 2027.

Εμπορικά ακίνητα: Αναταράξεις από τις τραπεζικές απώλειες

Μάλιστα μόνο μέχρι το τέλος του 2025 τα ποσά αυτά των δανείων που λήγουν εκτιμώνται σε 540 δισ. δολάρια σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας Trepp που επικαλούνται Wall Street Journal και Bloomberg. Ήδη, πολλές εταιρείες που είχαν δυσκολίες στην αποπληρωμή αποφάσισαν το 2022 και το 2023 να παρατείνουν τις εξοφλήσεις κατά ένα ή δύο χρόνια.

Κοινός παρονομαστής σε όλες αυτές τις εξελίξεις είναι πως τράπεζες έχουν δανείσει σε εταιρείες ανάπτυξης ακινήτων οι οποίες δέχονται πλήγματα από τα προβλήματα της οικονομίας και ειδικά από γραφειακούς χώρους που παραμένουν άδειοι στην περίοδο μετά την πανδημία. Η χαμηλότερη αυτή ζήτηση ρίχνει και τις τιμές εμπορικών ακινήτων που είναι εγγύηση για τη χορήγηση δανείων.

Οι προκλήσεις είναι μεγαλύτερες για μικρότερες σε μέγεθος αυτές τράπεζες επειδή συνήθως δεν έχουν τμήματα επενδυτικής τραπεζικής για να τις στηρίξουν απορροφώντας κάποιες απώλειες. Είναι ενδεικτικό πως σύμφωνα με στοιχεία της JPMorgan Chase & Co. που είχαν δημοσιοποιηθεί την περασμένη άνοιξη, τα δάνεια για εμπορικά ακίνητα αναλογούν σχεδόν στο 29% των στοιχείων ενεργητικού μικρών τραπεζών στις ΗΠΑ. Το ποσοστό αυτό για τις μεγαλύτερες τράπεζες είναι πολύ χαμηλότερο και διαμορφώνεται περίπου στο 6,5%.

Την ίδια στιγμή το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου (ESRB) προειδοποιεί σε έκθεσή του και για τρωτά σημεία στους τομείς των οικιστικών ακινήτων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ανησυχία στις ΗΠΑ

Στις ΗΠΑ την περασμένη εβδομάδα προκλήθηκαν νέοι τριγμοί με τη βουτιά των τιμών των μετοχών της περιφερειακής τράπεζας New York Community Bancorp. Το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα είχε ανακοινώσει προβλήματα με τα δάνεια σε εμπορικά ακίνητα και έκανε προβλέψεις για πιθανές ζημιές ύψους πολλών εκατομμυρίων δολαρίων.

Η περίπτωση της Ευρώπης

Στην Ελβετία η Julius Baer ανακοίνωσε ότι ο διευθύνων σύμβουλος Φίλιπ Ρικενμπάχερ αποχωρεί παραιτούμενος, επειδή η τράπεζα δέχτηκε πλήγμα της τάξης των 700 εκατ δολαρίων σε προβλέψεις για δάνεια που είχε δώσει στην αυστριακή εταιρεία ανάπτυξης ακινήτων Signa Group. Επίσης η ελβετική τράπεζα κλείνει το τμήμα που χορήγησε τα δάνεια αυτά. Ανησυχίες για εταιρείες διαχείρισης και ανάπτυξης ακινήτων υπάρχουν και στη Γερμανία.

Τα μάτια και σε Ιαπωνία

Στην Ιαπωνία η Aozora Bank με έδρα το Τόκιο είδε τις μετοχές της να υποχωρούν σημαντικά μετά από ανακοίνωσή της πως απώλειες σε χαρτοφυλάκια δανείων για γραφειακούς χώρους που έχουν χορηγηθεί στις ΗΠΑ, μπορεί να την οδηγήσουν βαθιά στο κόκκινο για το οικονομικό έτος που ολοκληρώνεται το Μάρτιο.

Οι προκλήσεις για κτίρια γραφείων

Ανάμεσα στις προκλήσεις για τους παίκτες της αγοράς είναι η συνεχιζόμενη τάση να ζητούν και να χρησιμοποιούν οι εταιρείες λιγότερους γραφειακούς χώρους σε σύγκριση με την περίοδο πριν την πανδημία. Η αβεβαιότητα που υπάρχει στην αγορά κάνει την ίδια στιγμή πιο δύσκολες τις αναχρηματοδοτήσεις. Στελέχη της αμερικανικής αγοράς ανέφεραν στο Bloomberg ότι μόνο στις ΗΠΑ η αγορά κτιρίων γραφείων οδεύει προς απώλειες της τάξης του 1 τρις δολαρίων.