Γαλλία: Ο Λεμέρ κατεβάζει τον πήχη της ανάπτυξης και κηρύσσει λιτότητα

Η ώρα της αλήθειας σήμανε (και) για τη γαλλική οικονομία. Λίγες ημέρες μετά την αναθεώρηση της πρόβλεψης για την ανάπτυξη στη Γερμανία στο εύθραυστο 0,2% για την χρονιά που διανύουμε, η γαλλική κυβέρνηση αναθεώρησε επίσης την πρόβλεψή της στο «ασφαλέστερο» 1% από 1,4% που ήταν η προηγούμενη εκτίμηση. «Όσο γρηγορότερα γίνουμε ειλικρινείς τόσο το καλύτερο», είπε ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών Μπρουνό Λεμέρ μιλώντας την Κυριακή στο δελτίο ειδήσεων της TF1 και προανήγγειλε μείωση των κρατικών δαπανών κατά 10 δισ. ευρώ το 2024.

Ο Λεμέρ μίλησε για ειλικρίνεια διότι η πρόβλεψη της κυβέρνησής του (του επιτελείου του ακριβέστερα) για ανάπτυξη 1,4% ήταν αδύνατον να «σταθεί» ως αξιόπιστο οικονομικό αφήγημα, δεδομένου ότι τρεις διεθνείς θεσμοί είχαν τις τελευταίες εβδομάδες αναθεωρήσει τις προβλέψεις τους για την πορεία ανάπτυξης της γαλλικής οικονομίας.

ΔΝΤ: «Καμπανάκι» για τη γαλλική οικονομία

Πρώτο το ΔΝΤ αναθεώρησε την πρόβλεψή του από το 1,3% στο 1%. Την περασμένη εβδομάδα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναθεώρησε τη δική της πρόβλεψη επίσης κατά 0,3%, από το 1,2% στο 0,9%. Απαισιοδοξότερος όλων ο ΟΟΣΑ προβλέπει για το 2024 αύξηση του γαλλικού ΑΕΠ μόλις κατά 0,6%.

Στόχος να συγκρατηθεί το έλλειμμα

Το δεύτερο εξάμηνο του 2023 η οικονομική δραστηριότητα στη Γαλλία φρενάρισε απότομα, ωστόσο ο Μπρουνό Λεμέρ διαβεβαίωσε τους Γάλλους τηλεθεατές ότι «η γαλλική οικονομία ανθίσταται πιο αποτελεσματικά στη γενικευμένη τάση επιβράδυνσης συγκριτικά με άλλες αναπτυγμένες χώρες». Ο υπουργός μιλησε για ένα «νέο γεωπολιτικό περιβάλλον», για μια «επιβράδυνση της ανάπτυξης παντού στον κόσμο» και για «μεγάλες αναθεωρήσεις των προβλέψεων στη Βρετανία, στη Γερμανία, ακόμα και στην Κίνα».

«Μικρότερη ανάπτυξη σημαίνει και μικρότερα δημοσιονομικά περιθώρια», τόνισε εξάλλου ο γάλλος υπουργός, θέτοντας ως πρωταρχικό στόχο της κυβέρνησης του Παρισιού να συγκρατηθεί εφέτος το δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας στο 4,4% που έφθασε πέρυσι. Πρόκειται για ένα στόχο ουδόλως προφανή και εύκολο για να επιτευχθεί, δεδομένου ότι η γαλλική κυβέρνηση δέχεται ισχυρές πιέσεις από τα εργατικά συνδικάτα και τις επαγγελματικές ενώσεις για περισσότερες παροχές προς τους εργαζομένους – οι κινητοποιήσεις των αγροτών είναι μαχητικότατες τις μέρες αυτές (και) στη Γαλλία.

Ο Λεμέρ, ωστόσο, ξεκαθάρισε χθες από τηλεοράσεως ότι για να συνεχίσει η χώρα να βρίσκεται στο δρόμο της ανάπτυξης και για να μην εκτροχιαστεί η οικονομία θα πρέπει να εφαρμόσει ένα πρόγραμμα μείωσης των κρατικών δαπανών κατά 10 δισ. ευρώ την χρονιά αυτή – πρόκειται για ένα σχέδιο λιτότητας που είχε προαναγγείλει ο Λεμέρ στις αρχές Φεβρουαρίου σε συνέντευξή του στην οικονομική εφημερίδα «Les Echos».

«Η μείωση των δαπανών είναι ο γενναίος και υπεύθυνος δρόμος για να διατηρηθεί η δημοσιονομική ισορροπία, οι αυξήσεις στη φορολογία είναι ο εύκολος δρόμος για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο, ένας δρόμος που η κυβέρνηση απορρίπτει», είπε χαρακτηριστικά ο γάλλος υπουργός.

 Ο Μπρουνό Λεμέρ

Πού θα βρεθούν τα λεφτά

Ο Μπρουνό Λεμέρ διευκρίνισε ότι οι οικονομίες των 10 δισ. ευρώ θα γίνουν με δύο διατάγματα που θα προτείνει τις επόμενες ημέρες το υπουργείο Οικονομικών και τα οποία θα προβλέπουν το ένα την ακύρωση πιστώσεων ύψους 5 δισ. ευρώ που προορίζονταν από τον κρατικό προϋπολογισμό για τα υπουργεία και το άλλο τη μείωση πιστώσεων σε άλλους κρατικούς οργανισμούς.

Μεταξύ άλλων θα εξοικονομηθούν 1 δισ. ευρώ από διάφορες δημόσιες υπηρεσίες, όπως είναι η France Compétence (για την ανταγωνιστικότητα), η Business France (για την προώθηση των εξαγωγών), η Εθνική Υπηρεσία Συνοχής των Εδαφών (για τις υπεράκτιες κτήσεις) ή το Εθνικό Κέντρο Διαστημικών Ερευνών, που είχε ιδρύσει το 1961 ο Σαρλ Ντε Γκωλ.

Επίσης, κατά 800 εκατ. ευρώ θα μειωθεί η προϋπολογισθείσα κρατική βοήθεια για την ανάπτυξη, ενώ τα κεφάλαια που θα εκταμιευθούν για το εθνικό πρόγραμμα ανακαίνισης των οικιών και των κτιρίων εν γένει για τη βελτίωση της ενεργειακής τους απόδοσης θα αυξηθούν εφέτος από τα 3,5 στα 4 δισ. ευρώ και όχι στα 5 δισ. ευρώ, όπως είχε αρχικά προϋπολογιστεί. Θα εξοικονομηθεί δηλαδή και από εκεί 1 δισ. ευρώ.

Το πολιτικό κόστος

«Το στοίχημα δεν είναι εύκολο να κερδηθεί», εκτιμά σε δημοσίευμά της τη Δευτέρα η «Le Figaro». Η εφημερίδα αναφέρει ότι από τη μια πλευρά ο Λεμέρ πρέπει να βιαστεί να ξεκινήσει την εφαρμογή του προγράμματος περικοπών των δημοσίων δαπανών για να προλάβει την κρίση των οίκων αξιολόγησης για τη βιωσιμότητα του γαλλικού χρέους, μια κρίση που μοιάζει να έρχεται την άνοιξη όλο και πιο απειλητική για την πιστοληπτική αξιολόγηση της χώρας.

Από την άλλη πλευρά, σημειώνει ο «Figaro», οι εξοικονομήσεις κονδυλίων ενόψει των ευρωεκλογών στα τέλη της άνοιξης προϋποθέτουν την ανάληψη πολιτικού κόστους από τη γαλλική κυβέρνηση. Υπενθυμίζεται ότι τα κόμματα του «δημοκρατικού τόξου» πείθουν όλο και λιγότερο τη γαλλική κοινή γνώμη και τους ψηφοφόρους, ενώ αντίθετα θάλλει η λαϊκιστική ακροδεξιά της Μαρίν Λεπέν.

Κάποιοι πολιτικοί αναλυτές θεωρούν ότι ο Λεμέρ έχει να λύσει ένα πραγματικό Γόρδιο Δεσμό, δεδομένου ότι η ακροδεξιά Εθνική Συσπείρωση μοιάζει να βρίσκεται σε μια κατάσταση win-win. Εκτιμούν δηλαδή ότι η Λεπέν θα αντλήσει εκλογικά οφέλη και αν η κυβέρνηση περικόψει τις δαπάνες της και αν δεν τις περικόψει και υποβαθμίσουν οι οίκοι αξιολόγησης το αξιόχρεο της χώρας.

Ασφαλώς η υποβάθμιση μπορεί να έρθει κι αν οι οίκοι κρίνουν ανεπαρκή τα μέτρα λιτότητας που θα εφαρμόσει η γαλλική κυβέρνηση, προοπτική για την οποία «το υπουργείο Οικονομικών προετοιμάζει την κοινή γνώμη», όπως εκτιμούν οι ρεπόρτερ του «Figaro». Η εφημερίδα αναφέρει μάλιστα δήλωση που έκανε off the record Γάλλος υπουργός ότι «μετά την πανδημία, την αποκατάσταση της οικονομικής δραστηριότητας, την αντιμετώπιση του πληθωρισμού, ο στόχος μας τώρα είναι να επιστρέψουμε σε μια βιώσιμη δημοσιονομικά κατάσταση, διαφορετικά πάμε κατευθείαν στον τοίχο… Τα δύσκολα είναι μπροστά μας».

Το καλοκαίρι έρχονται τα δύσκολα

Η εφημερίδα σημειώνει ότι η κυβέρνηση έπειτα από αλλεπάλληλες συσκέψεις κορυφής που είχε τις τελευταίες ημέρες στο προεδρικό μέγαρο ο Εμανουέλ Μακρόν με τον νεοδιορισμένο πρωθυπουργό Γκαμπριέλ Ατάλ και τον Μπρουνό Λεμέρ, η πολιτική που φαίνεται να έχει επιλεγεί προς το παρόν για τη λήψη ουσιαστικών οικονομικών αποφάσεων είναι αυτή της αναμονής.

Διότι η εξοικονόμηση 10 δισ. ευρώ από ένα εθνικό προϋπολογισμό που αγγίζει τα 300 δισεκατομμύρια δεν σώζει την κατάσταση, παρά μόνο τα προσχήματα – το Παρίσι σταυρώνει τα δάχτυλα να επηρεάσει θετικά και τους οίκους. Η ουσιαστική αντιμετώπιση μιας δημοσιονομικής εκτροπής μέσω της εφαρμογής πολιτικών οικονομικής λιτότητας αναβάλλεται λόγω ευρωεκλογών.

Ο ίδιος ο Λεμέρ προανήγγειλε εμμέσως συμπληρωματικό προϋπολογισμό για το καλοκαίρι – κάτι που ίσως είναι και πρακτικά απαραίτητο, διότι η κυβέρνησή του εφαρμόζει έναν οικονομικό νόμο με αναγνωρισμένα ανέφικτους πλέον στόχους και έσοδα.

«Επιφυλάσσομαι για τη δυνατότητα κατάθεσης ενός διορθωτικού οικονομικού νόμου το επόμενο καλοκαίρι ανάλογα με τη συγκυρία και την εξέλιξη σε ό,τι αφορά το ύψος των επιτοκίων», είπε ο γάλλος υπουργός.

Όντως θα είναι τριπλά αποκαλυπτικό το εφετινό καλοκαίρι για το τι μέλλει γενέσθαι σε ό,τι αφορά την οικονομία όχι μόνο της Γαλλίας αλλά όλων των ευρωπαϊκών χωρών. Πρώτον επειδή θα έχουν ολοκληρωθεί οι ευρωεκλογές και οι κυβερνήσεις θα έχουν απαλλαγεί από τον προεκλογικό κορσέ. Δεύτερον επειδή θα φανούν οι προθέσεις της Λαγκάρντ και των άλλων ευρωτραπεζιτών σε ό,τι αφορά το ρυθμό αποκλιμάκωσης των επιτοκίων του ευρώ. Τρίτον επειδή τα καλοκαίρια οι Ευρωπαίοι φεύγουν για διακοπές και τα συνδικάτα είναι πρακτικά αδύνατο να τους κινητοποιήσουν.