Ποιες εταιρείες κερδίζουν από την αμυντική ανάκαμψη της Ευρώπης [πίνακες]

Δεκαετίες χαμηλών επενδύσεων αφήνει πίσω της αμυντική βιομηχανία της Ευρώπης που «βλέπει» τις δουλειές της να ανθίζουν δύο χρόνια μετά τον πόλεμο της Ρωσίας με την Ουκρανία.

Οι συγκρούσεις αλλά και οι αύξηση των γεωπολιτικών εντάσεων κι σε άλλες περιοχές, όπως η Μέση Ανατολή, έχουν  αυξήσει τις παραγγελίες αμυντικών υλικών, οχημάτων και οπλικών συστημάτων, σύμφωνα με έρευνα των Financial Times.

Ευρώπη: Η μάχη με το χρόνο για την άμυνά της [πίνακες]

Οι παγκόσμιες αμυντικές δαπάνες έφτασαν πέρυσι στο ρεκόρ των 2,2 τρισ. δολαρίων, ενώ στην Ευρώπη αυξήθηκαν στα 388 δισ. δολάρια, επίπεδα που είχαν παρατηρηθεί κατά την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, σύμφωνα με το Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών.

Το ενδιαφέρον για τις ευρωπαϊκές εταιρείες

Άμεσα ωφελημένες οι ευρωπαϊκές αμυντικές εταιρείες, με το συνολικό ανεκτέλεστο υπόλοιπο των επτά κορυφαίων εταιρειών της περιοχής στον τομέα, συμπεριλαμβανομένων των BAE Systems, Leonardo και Saab, να έχει φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ που ξεπερνούν τα 300 δισ. δολάρια.

Ο χερσαίος πόλεμος στην Ουκρανία εξάντλησε απροσδόκητα τα εθνικά αποθέματα πυρομαχικών αυξάνοντας τις παραγγελίες  όχι μόνο στη γερμανική Rheinmetall και στη σκανδιναβική Nammo, αλλά και σε μικρότερους προμηθευτές.

Επιπλέον η ΕΕ αυξάνει τις στρατιωτικές δαπάνες της, καθώς βιώνει τη μεγαλύτερη σύγκρουση στο έδαφός της από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, στρέφοντας το ενδιαφέρον των επενδυτών στις μετοχές των ευρωπαϊκών εταιρειών του αμυντικού κλάδου, ο οποίος υπεραποδίδει έναντι του αμερικανικού.

Η Ουκρανία ανάγκασε τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να αντιμετωπίσουν κάτι που οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις  δεν είχαν ποτέ συμπεριλάβει στον σχεδιασμό τους, ακόμη και κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου, υποστηρίζει ο Trevor Taylor από το Royal United Services Institute: «Έναν διαρκή, συμβατικό πόλεμο στην ξηρά».

Η ΕΕ δεσμεύτηκε να παραδώσει 1 εκατ. βλήματα πυροβολικού στην Ουκρανία μέχρι το τέλος του Μαρτίου, στόχος που παραδέχθηκε ότι δεν θα επιτευχθεί. Μεγάλο μέρος του αμυντικού τομέα δυσκολεύεται να αυξήσει την παραγωγή του αρκετά γρήγορα μετά από δεκαετίες υποεπενδύσεων.

Η τεράστια αύξηση της ζήτησης έχει στρέψει τα φώτα της δημοσιότητας στους τέσσερις κύριους παραγωγούς πυρομαχικών της Ευρώπης. Πρόκειται για την γερμανική Rheinmetall, την βρετανική BAE Systems, την γαλλική Nexter και την Nammo, που ανήκει στις κυβερνήσεις της Φινλανδίας και της Νορβηγίας.

Οι προμηθευτές εκρηκτικών και προωθητικών υλών, συμπεριλαμβανομένης της βρετανικής Chemring και της γαλλικής Eurenco καταγράφουν κέρδη.

Από μαύρο πρόβατο πρωταγωνίστρια

Από τους κυριότερους κατασκευαστές, η Rheinmetall είναι η εταιρεία που οι προοπτικές της κατέγραψαν στροφή 180 μοιρών. Μέχρι σχετικά πρόσφατα ήταν το μαύρο πρόβατο ενώ σήμερα πρωταγωνιστεί στην αμυντική εποχής της χώρας.

«Πριν από μερικούς μήνες, οι άνθρωποι ήθελαν να μας απαγορεύσουν, να πουν ότι αυτή η βιομηχανία είναι μια πολύ κακή βιομηχανία, είναι μια επιβλαβής βιομηχανία» εξηγεί ο διευθύνων σύμβουλος Armin Papperger στους Financial Times λίγο μετά την ανακοίνωση της Γερμανίας το 2022 ότι θα διοχετεύσει 100 δισ. ευρώ στην άμυνα ως απάντηση στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. «Είναι ένας εντελώς διαφορετικός κόσμος τώρα».

Οι μετοχές της Rheinmetall έχουν τετραπλασιαστεί σε αξία κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Έχει δεσμευτεί να ενισχύσει την παραγωγή βλημάτων πυροβολικού και προβλέπει ότι οι συνολικές πωλήσεις θα διπλασιαστούν μέχρι το 2026 σε σύγκριση με πέρυσι.

Η Nexter, εν τω μεταξύ, έχει αυξήσει την παραγωγή του οβιδοβόλου Caesar – ενός εκτοξευτή πυροβολικού μεγάλου βεληνεκούς – που έχει αποδειχθεί πολύτιμος για την Ουκρανία στο πεδίο της μάχης. Η τύχη των μικρότερων κατασκευαστών έχει επίσης ενισχυθεί. Η William Cook, μια οικογενειακή βρετανική κατασκευάστρια εταιρεία, είδε τα έσοδά της στον τομέα της άμυνας να σημειώνουν άλμα 20% από το 2022 έως το 2023 χάρη στην σύμβαση της βρετανικής κυβέρνησης για την προμήθεια στην Ουκρανία ερπυστριών αντικατάστασης των τεθωρακισμένων της σοβιετικής εποχής. Ένας από τους δύο μόνο ευρωπαίους παραγωγούς ερπυστριοφόρων αρμάτων, αναμένει περαιτέρω αύξηση κατά 40% φέτος.

«Όποτε και όπως και αν τελειώσει, ο πόλεμος στην Ουκρανία υπενθύμισε στο ΝΑΤΟ και στους συμμάχους του ότι η εποχή του τεθωρακισμένου πολέμου στην Ευρώπη δεν έχει τελειώσει και πρέπει να εξοπλίσουν και να εκπαιδεύσουν τους στρατούς τους ανάλογα», δήλωσε ο William Cook, εμπορικός διευθυντής του ομίλου.

H ζήτηση για συστήματα αεροπορικής και πυραυλικής άμυνας

Ενώ η έλλειψη πυρομαχικών έφερε στο προσκήνιο τους εθνικούς κατασκευαστές όπλων, το ανανεωμένο ενδιαφέρον των ευρωπαϊκών κρατών για τις δυνατότητες αεράμυνας και πυραυλικής άμυνας δίνει σημαντική ώθηση για τις ευρωπαϊκές εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε αυτό τον τομέα.

Η Saab, ο πρωταθλητής της άμυνας της Σουηδίας, μπορεί να είναι περισσότερο γνωστή ως κατασκευάστρια του μαχητικού αεροσκάφους Gripen, αλλά, σύμφωνα με τον Sash Tusa της εταιρείας ερευνών Agency Partners στο Λονδίνο, τα άλλα όπλα της έχουν «πραγματικά αποκτήσει τεράστια ζήτηση λόγω της Ουκρανίας».

Μεταξύ των προϊόντων της Saab, ξεχώρισε ο αντιαρματικός πύραυλος NLAW, ο οποίος είχε σταλεί στην Ουκρανία από το Ηνωμένο Βασίλειο, είπε ο Tusa.

Αφού εξασφάλισε παραγγελίες αξίας 9 δισ. ευρώ το 2022, η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή εταιρεία κατασκευής πυραύλων MBDA, η οποία ανήκει στην BAE Systems, την Airbus και την ιταλική Leonardo, υπέγραψε πέρυσι συμβάσεις ύψους 6 δισ. λιρών για εξοπλισμό αεράμυνας με την Πολωνία, καθώς και συμβάσεις με τη Γερμανία και τη Γαλλία για την αναβάθμιση της παραγωγής πυραύλων.

«Βλέπουμε μια ραγδαία εξέλιξη των απειλών στο πεδίο της μάχης που η βιομηχανία πρέπει να προσαρμοστεί για να αντιμετωπίσει. Ο εξοπλισμός αεράμυνας έχει μεγάλη ζήτηση» σημειώνει ο Éric Béranger, διευθύνων σύμβουλος της MBDA.

Η γερμανική Hensoldt, η οποία παράγει ραντάρ αεράμυνας καθώς και αισθητήρες, είδε επίσης τη ζήτηση για τα προϊόντα της να αυξάνεται.

Άλλοι ωφελημένοι είναι ο όμιλος αμυντικών ηλεκτρονικών Thales με έδρα το Παρίσι. Προμηθεύει εξαρτήματα για το αεροσκάφος Rafale της Dassault Aviation, καθώς και εξοπλισμό επικοινωνιών για τους στρατούς και ραντάρ για πυραύλους εδάφους-αέρος, και συναρμολογεί το NLAW για το Ηνωμένο Βασίλειο στο εργοστάσιό της στο Μπέλφαστ.

Πώς η Ουκρανία εξελίσσει την αμυντική τεχνολογία

Η Ουκρανία έχει αποδειχθεί πεδίο δοκιμών για καινοτόμες τεχνολογίες, όπως αισθητήρες, ρομποτική και μη επανδρωμένα συστήματα. Ορισμένες από αυτές έχουν αναπτυχθεί από μικρότερες, τεχνολογικά καθοδηγούμενες εταιρείες.

Ο Gundbert Scherf, συνδιευθύνων σύμβουλος της ευρωπαϊκής νεοφυούς επιχείρησης αμυντικής τεχνολογίας Helsing εξηγεί  ότι η σύγκρουση στην Ουκρανία έδειξε ότι οι νέοι καινοτόμοι μπορούν να συνεργαστούν με τους παραδοσιακούς κύριους εργολάβους και όχι ως ανταγωνιστές.

Η Helsing, η οποία ιδρύθηκε το 2021, χρησιμοποιεί την τεχνητή νοημοσύνη για την επεξεργασία τεράστιου όγκου δεδομένων και την ανάλυση πληροφοριών για τη δημιουργία εικόνων των πεδίων μάχης σε πραγματικό χρόνο.

Η ταχεία ανάπτυξη των προϊόντων αυτών των μικρότερων εταιρειών στην Ουκρανία υπογραμμίζει τις αλλαγές που σαρώνουν την αμυντική βιομηχανία.

Η Tekever, με δραστηριότητες στην Πορτογαλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, ήταν μεταξύ πολλών μικρών κατασκευαστών μη επανδρωμένων αεροσκαφών που χρησιμοποίησαν τα γεγονότα στην Ουκρανία ως εφαλτήριο. Η εταιρεία έχει αναπτύξει πολιτικά και στρατιωτικά μη επανδρωμένα εναέρια συστήματα