Τουρκία: Σταματά τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου ο σταθμός του Dortyol

Ένας από τους μεσαίου μεγέθους τερματικούς σταθμούς πετρελαίου της Τουρκίας στη Μεσόγειο – ο τερματικός σταθμός Dortyol – ο οποίος βρέθηκε στο προσκήνιο εξαιτίας της «σχέσης» του με τα ρωσικά ενεργειακά προϊόντα, ανακοίνωσε ότι δεν θα δέχεται πλέον ρωσικό πετρέλαιο.

Έτσι λοιπόν, μετά τις αυξημένες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες, και μετά τις εισαγωγές ρεκόρ που κατέγραψε το περασμένο έτος ο σταθμός του Dortyol διακόπτει τους δεσμούς του με τη Μόσχα.

Σημειώνεται ότι η Τουρκία έγινε ένας από τους μεγαλύτερους εισαγωγείς ρωσικού αργού και καυσίμου από το 2022, μετά τις κυρώσεις που επέβαλε η Δύση Μόσχα για την εισβολή στην Ουκρανία. Η Ρωσία απάντησε με αναδρομολόγηση πετρελαίου από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ στην Ασία, την Τουρκία και την Αφρική.

Τουρκία: Στους πορτοκαλεώνες του Dörtyol «ξαναβαπτίζεται» το ρωσικό πετρέλαιο

Η Global Terminal Services (GTS), η οποία διαχειρίζεται τον τερματικό σταθμό στη νοτιοανατολική επαρχία Hatay της Τουρκίας, τόνισε ότι έχει ήδη ενημερώσει τους πελάτες της ότι δεν θα δέχεται κανένα προϊόν από τη Ρωσία.

Σκληρότερα μέτρα

«Η GTS αποφάσισε να διακόψει όλες τις πιθανές συνδέσεις με το ρωσικό πετρέλαιο και δήλωσε αναλόγως στους πελάτες της στα τέλη Φεβρουαρίου 2024 ότι ακόμη και αν δεν υπάρξει παραβίαση οποιουδήποτε νόμου, κανονισμού ή κυρώσεων, δεν θα δεχθεί κανένα προϊόν ρωσικής προέλευσης ή προϊόντα που φορτώνονται από τα ρωσικά λιμάνια ως πρόσθετο μέτρο στους ισχύοντες κανόνες κυρώσεων», ανέφερε η GTS στο Reuters. Και υπογράμμισε ότι όλες οι προηγούμενες δραστηριότητες ήταν σε πλήρη συμμόρφωση με τις κυρώσεις, συμπεριλαμβανομένου του ανώτατου ορίου τιμής της G7.

«Η νέα προσέγγιση της GTS είναι ένα πρόσθετο μέτρο για την εξάλειψη των επιπτώσεων των δραστηριοτήτων που είναι πέρα ​​από την εμβέλεια και τον έλεγχό της παρά τις προσπάθειες συμμόρφωσης με όλες τις ισχύουσες κυρώσεις», πρόσθεσε η GTS.

Η απειλή των ΗΠΑ να χτυπήσει με κυρώσεις τις χρηματοπιστωτικές εταιρείες που συναλλάσσονται με τη Ρωσία έχει ήδη παγώσει το τουρκο-ρωσικό εμπόριο, διακόπτοντας ή επιβραδύνοντας ορισμένες πληρωμές τόσο για το εισαγόμενο πετρέλαιο όσο και για τις τουρκικές εξαγωγές.

Ρεκόρ εισαγωγών

Η GTS Terminal – η οποίο εισάγει, εξάγει και αποθηκεύει καύσιμα και αργό – έλαβε 11,74 εκατομμύρια βαρέλια ρωσικού αργού πετρελαίου και καυσίμων πέρυσι, σύμφωνα με στοιχεία από την εταιρεία ναυτιλιακών αναλύσεων Kpler. Και κατέστη ο έβδομος μεγαλύτερος τερματικός σταθμός εισαγωγών της Τουρκίας σε όγκο, ανερχόμενος από το Νο. 10 το 2021. Οι ρωσικές εισαγωγές αργού και καυσίμων το 2023 ήταν περίπου επτά φορές υψηλότερες από τον συνολικό όγκο που έλαβε από όλες τις προελεύσεις το 2021, τον τελευταίο χρόνο πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Οι εξαγωγές από τον τερματικό σταθμό αυξήθηκαν επίσης το 2023, σχεδόν πενταπλασιάστηκαν από το 2021, σε περίπου 24,7 εκατομμύρια βαρέλια, σύμφωνα με την Kpler. Η Kpler τονίζει επίσης ότι το τελευταίο δεξαμενόπλοιο που εκφόρτωσε στο Dortyol έφτασε στις 19 Φεβρουαρίου, παραδίδοντας φορτίο ντίζελ 511.000 βαρελιών από το ρωσικό λιμάνι της Βαλτικής Primorsk.

Η GTS είπε ότι θα εξακολουθεί να δέχεται ρωσικά φορτία που είχαν οριστεί πριν από την απαγόρευση στα τέλη Φεβρουαρίου.

Όπως αναφέρει το Reuters, οι κοινοί προορισμοί για το πετρέλαιο που εξήχθη από το Dortyol περιελάμβαναν τα ελληνικά λιμάνια της Κορίνθου, της Ελευσίνας και της Θεσσαλονίκης, και τους κόμβους εμπορίας, διύλισης και αποθήκευσης πετρελαίου της Βορειοδυτικής Ευρώπης του Ρότερνταμ και της Αμβέρσας.

Η Άγκυρα αντιτίθεται στις κυρώσεις της Δύσης στη Μόσχα, παρά την κριτική της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία πριν από δύο χρόνια. Κατάφερε να διατηρήσει στενούς δεσμούς τόσο με τη Μόσχα όσο και με το Κίεβο καθ’ όλη τη διάρκεια της σύγκρουσης.

Ρωσικό πετρέλαιο εισέρχεται στην Τουρκία

Σε ορισμένες περιπτώσεις, η Τουρκία μπόρεσε να χρησιμοποιήσει εισαγωγές ρωσικών καυσίμων με έκπτωση, όπως το ντίζελ, για να καλύψει την εγχώρια ζήτηση, ενώ εξάγει ντίζελ που παράγεται σε τουρκικά διυλιστήρια σε αγοραστές στην Ευρώπη.

Σε άλλες περιπτώσεις, όπως στο Dörtyol, τα διυλισμένα καύσιμα από τη Ρωσία φάνηκε να έχουν αποσταλεί στην Ευρώπη χωρίς σημαντική μετατροπή, κατά παράβαση των κυρώσεων της ΕΕ που απαγορεύουν τέτοιες εισαγωγές.

Ο τεράστιος τερματικός σταθμός Dörtyol, που κατασκευάστηκε για πρώτη φορά το 1984, βρίσκεται σε μια θολή ακτογραμμή όπου κυριαρχούν οι επιχειρήσεις ενέργειας και μετάλλων, συμπεριλαμβανομένου του μεγαλύτερου εργοστασίου σιδήρου και χάλυβα της Τουρκίας.

Το 2023, μεταξύ Ιανουαρίου και Νοεμβρίου, προϊόντα ιρακινής προέλευσης αποτελούσαν λίγο περισσότερο από το ήμισυ των 3,2 εκατομμυρίων τόνων πετρελαίου που αποστέλλονται από τον τερματικό σταθμό, δήλωσε η GTS τον Δεκέμβριο σε γραπτή απάντηση σε ερωτήσεις.

Τα υπόλοιπα, περίπου 10,5 εκατομμύρια βαρέλια (περίπου 1,5 εκατομμύρια τόνοι), έφτασαν δια θαλάσσης και 9,2 εκατομμύρια βαρέλια από αυτά, σχεδόν το 90%, προέρχονταν από τη Ρωσία, σύμφωνα με τα ναυτιλιακά στοιχεία της Kpler.

«Ιστορικά το Dörtyol ήταν πάντα ένας τερματικός σταθμός εξαγωγών αργού», δήλωσε ο Viktor Katona, αναλυτής της Kpler.

Αυξημένη κινητικότητα

Όπως είχαν γράψει σε ανάλυσή τους οι Financial Times, το Dörtyol λάμβανε παραδοσιακά μια μικρή ποσότητα πετρελαίου από τη Ρωσία, αλλά οι αποστολές αυξήθηκαν μετά την έναρξη του πολέμου. Το Dörtyol έλαβε 583.870 βαρέλια (περίπου 87.000 τόνους) πετρελαίου ρωσικής προέλευσης δια θαλάσσης το 2021 και 3,7 εκατομμύρια βαρέλια (περίπου 513.000 τόνους) το 2022, που αντιπροσωπεύουν το 38% και το 67% όλων των ετών που είχαν φορτωθεί στο τερματικό σταθμό της θάλασσας, σύμφωνα με τα δεδομένα της Kpler.

Η ασυμφωνία μεταξύ του όγκου του πετρελαίου που φθάνει στο Dörtyol με τάνκερ από τη Ρωσία, που παρακολουθεί η Kpler, και των ρωσικών όγκων που καταγράφονται από την GTS, θα μπορούσε να σημαίνει ότι ορισμένοι από τους πελάτες του τερματικού σταθμού έχουν παράσχει ψευδείς πληροφορίες προέλευσης στην τουρκική τελωνειακή αρχή, δήλωσε ο Katona της Kpler.

Σε μια πρόσφατη επίσκεψη των Financial Times στον τερματικό σταθμό του Dörtyol, ο εμπορικός διευθυντής της GTS, Islam Gümüş, είπε ότι τα τουρκικά τελωνεία είχαν γραφείο στην τοποθεσία και πρόσβαση σε βίντεο και δεδομένα σε πραγματικό χρόνο από την εγκατάσταση. «Τίποτα δεν μπαίνει εδώ και δεν βγαίνει χωρίς να το γνωρίζει το τελωνείο», είπε.

Η ροή στην Ευρώπη

Όπως γράφουν οι FT, δεδομένου ότι δεν υπάρχει απαγόρευση εισαγωγής ρωσικού πετρελαίου στην Τουρκία, οι πληροφορίες προέλευσης είναι σχετικές μόνο λόγω του τι θα συμβεί στη συνέχεια: το μεγαλύτερο μέρος του πετρελαίου αποστέλλεται στην ΕΕ.

Για ορισμένα προϊόντα, όπως το πετρέλαιο εσωτερικής καύσης κενού (VGO) — ένα μερικώς εξευγενισμένο προϊόν που χρησιμοποιείται για την παραγωγή καυσίμων μεταφορών, συμπεριλαμβανομένης της βενζίνης ή του ντίζελ — η ροή από τη Ρωσία στην Ευρώπη μέσω του Dörtyol φαίνεται ακόμη πιο ξεκάθαρη. Το 2023, μεταξύ Ιανουαρίου και Νοεμβρίου, ο τερματικός σταθμός έλαβε 2,7 εκατομμύρια βαρέλια (περίπου 412.000 τόνους) VGO, όλα από τη Ρωσία, και εξήγαγε τουλάχιστον 2,5 εκατομμύρια βαρέλια του προϊόντος, όλα στην Ευρώπη και κυρίως στην Ελλάδα, δείχνουν τα στοιχεία.

«Αν οι Έλληνες το αγοράζουν αυτό, σίγουρα πρέπει να υπάρχει ένα έγγραφο που να μαρτυρεί ότι αυτό δεν είναι ρωσικό. Και αν υπάρχει τέτοιο έγγραφο, ποιος το έγραψε;» διερωτάται ο Katona.

Η GTS επιβεβαίωσε ότι ο τερματικός σταθμός είχε αποστείλει περίπου 400.000 τόνους VGO, αλλά λιγότεροι από τους μισούς προέρχονταν από τη Ρωσία και λιγότεροι από 50.000 τόνοι προορίζονταν για λιμάνια της ΕΕ, ανέφερε, επικαλούμενη τουρκικές τελωνειακές διασαφήσεις.