Ανέφικτη η επιδίωξη ισότητας

Το ζήτημα της επιδίωξης της ισότητας αποτελεί κεντρικό ζήτημα στις προτάσεις πολιτικών παρατάξεων αλλά και πολλών θεωρητικών και αναλυτών των διεθνών εξελίξεων. Κυρίως οικονομολόγοι καταπιάνονται με το ζήτημα, οι μελετητές των κοινωνικών σχέσεων κι αντιπαλοτήτων. Κανένας όμως πέραν των διαπιστώσεων (λ.χ. Pikkety) δεν επιχειρηματολογεί για το ΓΙΑΤΙ αυτή είναι απαραίτητη σε μια κοινωνία ή για το ΠΩΣ ακριβώς μπορεί να επιτευχθεί δίχως να διαταραχθούν άλλες κρίσιμες ισορροπίες (λ.χ. ατομικές ελευθερίες).

Οι γνωστοί ιστορικοί συγγραφείς Will & Ariel Durant, όταν καταπιάστηκαν διεξοδικά με το ζήτημα («Lessons of History», Simon & Schuster, 2010), μελετώντας το από τη βιολογική και ιστορική του πλευρά, κατέληξαν πως η ισότητα είναι εντελώς ανέφικτη. Στη φύση δεν υπάρχει τίποτα ίδιο με κάτι άλλο. Είναι εξωπραγματικό να περιμένει κανείς ίδια αποτελέσματα από ίδιες προσπάθειες ή έστω από κινήσεις των ίδιων όντων. Οπως πετυχημένα λένε σε παρατήρησή τους, που αναφέρει ο Γ. Στούπας στο βιβλίο του «Η επερχόμενη αταξία», Επίκεντρο, 2023 (σελ. 282), «εφόσον η φύση… δεν έχει διαβάσει πολύ προσεκτικά την Αμερικανική Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας ή τη Γαλλική Επαναστατική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, γεννιόμαστε όλοι ανελεύθεροι και άνισοι».

Σύμφωνα με τους ίδιους ιστορικούς: «Η φύση χαμογελά για την ένωση ελευθερίας και ισότητας. Που υπάρχει όμως μόνο στις ουτοπίες που κατασκευάζουμε στο μυαλό μας. Διότι η ελευθερία και η ισότητα είναι ορκισμένοι και παντοτινοί εχθροί κι όταν επικρατεί η μία η άλλη πεθαίνει».

Οπως είπε και ο Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ, η χειρότερη εκδοχή ανισότητας είναι το αποτέλεσμα της προσπάθειας να εξισώσεις άνισα πράγματα! Είναι δυνατόν να οργανώσεις αγώνες δρόμου με στόχο οι αθλητές να τερματίζουν όλοι μαζί; Τέτοιου είδους «κοινωνική μηχανική» παρασκευάζεται από όσους προπαγανδίζουν την εξασφάλιση οικονομικής ισότητας σε μια κοινωνία. Γι’ αυτό όσο πιο εξισωτική γίνεται προσπάθεια να γίνει μια πολιτεία τόσο πιο καταπιεστικη κι ανελεύθερη καταλήγει να γίνει. Χωρίς βέβαια και τελικά να επιτυγχάνεται η ισότητα.

Για τον Will και την Ariel Durant (κεφ 3), «οι νόμοι της βιολογίας αποτελούν τα θεμελιώδη μαθήματα της ιστορίας» κι αυτοί οι νόμοι αφορούν «τον αγώνα για την ύπαρξη και την επιβίωση αυτών που αντέχουν». Τα δε μαθήματα είναι κυρίως 3:

1. Η ζωή είναι ανταγωνισμός.

2. Η ζωή είναι επιλογή.

3. Η ζωή είναι αναπαραγωγή.

Παραγνώριση η περιφρόνηση αυτών των μαθημάτων οδηγεί σε αδιέξοδα, καταστροφές η, τέλος, σε κατάρρευση κι εξαφάνιση ολόκληρων πολιτισμών.

Καταλήγουν στα συμπεράσματά τους: «Ολόκληρη η οικονομική ιστορία είναι το σταθερό χτυποκάρδι ενός κοινωνικού οργανισμού, μια ατέλειωτη συστολή και διαστολή συγκέντρωσης πλούτου και υποχρεωτικής ανακύκλωσής του». Οι Durant αποζητούν την ελευθερία διότι με την ελευθερία έρχεται η ελεύθερη δράση του πνεύματος. Η ελευθερία όμως προκαλεί τη συγκέντρωση πλούτου κι ευημερίας και αναπόφευκτα κάποτε αυτά οδηγούνται στον περιορισμό τους. Κάποιες φορές ειρηνικά. Αλλοτε όμως με χιλιάδες κεφάλια σκορπισμένα στους δρόμους. Στο όνομα της επιδίωξης ισότητας…