Η τιμή του μπρόκολου

Ηταν 17 Μαρτίου του 2021, σε περιβάλλον περιορισμών λόγω Covid, όταν η Ελλάδα βγήκε για πρώτη φορά έπειτα από 16 χρόνια στις αγορές για έκδοση 30ετούς ομολόγου. Τότε είχε όλη η Ελλάδα εντυπωσιαστεί καθώς είχαμε «σηκώσει» 2,5 δισ., οι προσφορές είχαν ξεπεράσει τα 26 δισ. ευρώ και το επιτόκιο έφτανε μόλις το 1,9%. Εκείνα τα χρήματα είχαν συμβάλει στην αποπληρωμή και των τελευταίων δανείων του ΔΝΤ ύψους 3,3 δισ. ευρώ. Τρία χρόνια μετά, ανήμερα (23 Απριλίου 2010) της επετείου του διαγγέλματος Παπανδρέου από το Καστελλόριζο, η χώρα προχωράει στην επόμενη «βαριά» έκδοση 30ετούς διάρκειας με στόχο να συμβάλει στην πρόωρη αποπληρωμή χρέους ύψους 5 δισ. ευρώ από τα δάνεια του πρώτου Μνημονίου. Παιχνίδι της μοίρας, 14 χρόνια μετά. Σημάδι ξεκάθαρο πόσο καλύτερα πατάνε στα πόδια τους τα οικονομικά της χώρας είναι ότι ουδείς ασχολείται ούτε με τη νέα έξοδο στις αγορές και την αποπληρωμή χρέους, ούτε βέβαια θυμάται τη «μαύρη» εκείνη περίοδο της χρεοκοπίας. Δεν «πουλάει» τίποτα από τα παραπάνω. Ούτε καν οι νέοι αυστηροί, ως προς τις δαπάνες δημοσιονομικοί κανόνες, που εγκρίθηκαν χθες από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και πλέον είναι οριστικό ότι θα εφαρμοστούν το 2025.

Η οικονομία κινείται, πλέον, γύρω από την τιμή του μπρόκολου. Ποιος ασχολείται με εκδόσεις και αποπληρωμή χρεών, μόνο οι τιμές στο ράφι μετράνε. Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι η τιμή του περίφημου λαχανικού, μαζί με καμιά δεκαριά άλλα ομοειδή προϊόντα έχει μειωθεί, οι πολίτες αδιαφορούν καθώς ανεβαίνουν οι τιμές σε άλλα προϊόντα. Είναι βέβαιοι ότι αύριο-μεθαύριο θα ξανανέβει η τιμή του μπρόκολου και θα πέσει σε κάποιο άλλο, αλλά ο μέσος όρος θα είναι σίγουρα υψηλότερος από ό,τι ήταν πριν.

Η εδραιωμένη ακρίβεια δεν κάμπτεται με διαπιστώσεις με τη χρήση φύλλων excel. Χρειάζεται δουλειά στο πεδίο. Οι κτηνοτρόφοι αναρωτιούνται πώς πωλούν τα αμνοερίφιά τους στις περσινές τιμές και οι κρεοπώλες δηλώνουν ότι είναι δεμένα τα χέρια στο να πωλούν ακριβότερα κατά 2-3 ευρώ το κιλό. Τους μεσάζοντες κανείς δεν τους ρωτά.

Στα καύσιμα, βλέπει όλη η Ελλάδα τις τιμές της βενζίνης να αυξάνονται στα πρατήρια, τη στιγμή που οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου καταγράφουν μειώσεις διεθνώς. Ουδείς ασχολείται με το γεγονός ότι οι τιμές των καυσίμων βγαίνουν από τις τιμές διυλιστηρίων της Μεσογείου, όπου τα περιθώρια διύλισης (κέρδος) αυξήθηκαν μέσα στην ενεργειακή κρίση και έκτοτε παραμένουν σε πολύ υψηλά επίπεδα. Θα μπορούσαν να το διαπιστώσουν εύκολα, όσοι είναι υπεύθυνοι του ελέγχου της συγκεκριμένης αγοράς, αν πρόσεχαν τα τεράστια κέρδη που ανακοινώνουν τα δύο μεγάλα διυλιστήρια της χώρας. Ακρίβεια στη βενζίνη και κέρδη των διυλιστηρίων αντιμετωπίζονται ως άσχετα μεταξύ τους θέματα.

Αν σας φαίνονται λίγο «ωμά» όλα τα παραπάνω και υπερβολικά απλοποιημένα, δώστε προσοχή σε έναν έμπειρο οικονομολόγο, τον γενικό διευθυντή του ΙΟΒΕ Νίκο Βέττα. Θα υποχωρήσει λέει ο πληθωρισμός, αλλά σε αντίθεση με την υπόλοιπη Ευρώπη όχι κάτω από το 3% το τρέχον έτος, καθώς παρά την υποχώρηση των τιμών της ενέργειας (ρεύμα) η Ελλάδα θα πρέπει να λύσει και τα προβλήματα της ανταγωνιστικότητας της εσωτερικής αγοράς. Μόνο τότε θα δει το επίπεδο τιμών να αποκλιμακώνεται ταχύτερα.