Politico: Γιατί η Βουλγαρία δεν θα ενταχθεί στην Ευρωζώνη το 2025

H Βουλγαρία δεν φαίνεται να πιάνει τον στόχο της ένταξής της στην ευρωζώνη το 2025. Ο υψηλός πληθωρισμός και το αμφιταλαντευόμενο δημόσιο αίσθημα που εν μέρει εκπορεύεται από τη ρωσική προπαγάνδα, όπως γράφει το Politico, φαίνεται πως βάζουν εμπόδια.

Ο προεδρεύων της ομάδας των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης εκφράζει την πεποίθηση ότι η Βουλγαρία θα τα καταφέρει: «Είμαι απόλυτα πεπεισμένος ότι η Βουλγαρία θα ενταχθεί στη ζώνη του ευρώ το 2025», είπε ο Πασκάλ Ντόναχιου. «Το ερώτημα είναι πότε και όχι εάν η χώρα σας θα εισαγάγει το ευρώ ως νόμισμά της», είπε χαρακτηριστικά στην πρόσφατη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό, τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης και τον υπουργό Εξωτερικών της χώρας, που έλαβε χώρα στη Σόφια.

Ελπίδες για ισχυρή ανάκαμψη της Ευρωζώνης στο 2ο εξάμηνο του 2024

Έναν μήνα μετά, η κυβέρνηση συνασπισμού έχει καταρρεύσει και οι τρεις συμμετέχοντες από την πλευρά της Βουλγαρίας στη συνάντηση αυτή έχουν αντικατασταθεί από υπηρεσιακούς, ενώ η χώρα οδεύει προς την 6η εκλογική αναμέτρηση μέσα σε 3 χρόνια.

Η επίσκεψη του Ντόναχιου αποδείχθηκε ότι πραγματοποιήθηκε την ιδανική στιγμή, σε σχέση με την προετοιμασία της για την ένταξη στην ευρωζώνη, σύμφωνα με το Politico: εμπειρογνώμονες και πολιτικοί είναι της άποψης ότι η ημερομηνία στόχος της 1ης Ιανουαρίου 2025 δεν πρόκειται να επιτευχθεί – όχι μόνο λόγω της πολιτικής αναταραχής στο εσωτερικό της χώρας, αλλά και λόγω του επίμονου πληθωρισμού και της ανεπαρκούς λαϊκής υποστήριξης.

«Βρισκόμαστε στη μέση μιας πολιτικής κρίσης», δήλωσε ο βούλγαρος σοσιαλιστής ευρωβουλευτής Πέταρ Βιτάνοφ. Αυτό θα καθιστούσε «αδύνατο» για τη χώρα να ενταχθεί στην ευρωζώνη μέχρι τις αρχές του έτους.

«Πραγματικά δεν ξέρουμε ποια θα είναι η επόμενη κυβέρνηση και αν αυτή θα είναι μία από τις προτεραιότητές της», πρόσθεσε.

Ακόμη και πριν πέσει η κυβέρνηση, τα σημάδια έδειχναν ότι ήταν πιθανό να χαθεί η προθεσμία. Αλλωστε, και ο ίδιος ο τότε πρωθυπουργός Νικολάι Ντένκοφ δήλωσε τον Ιανουάριο ότι ο στόχος δεν ήταν «ιερός».

Η Βουλγαρία αρχικά επεδίωκε να ενταχθεί στο κοινό νόμισμα στις αρχές του 2024, αλλά ο στόχος μετατέθηκε χρονικά για ένα έτος καθώς δεν πληρούσε ακόμη τα κριτήρια ένταξης.

Ο Ιανουάριος του 2026 «το συντομότερο» θα ήταν πιο ρεαλιστικός δεδομένων των τεχνικών προκλήσεων που συνεπάγεται η αλλαγή ενός εθνικού νομίσματος, σύμφωνα με την Cinzia Alcidi, ανώτερη ερευνήτρια στο think tank CEPS με έδρα τις Βρυξέλλες.

Αρκετοί πολιτικοί ηγέτες, συμπεριλαμβανομένου του διοικητή της κεντρικής τράπεζας της χώρας, έχουν αναδείξει την προοπτική μιας εισόδου στα μέσα του 2025, εφόσον δεν μπορεί να ορίσει ημερομηνία εισόδου τον Ιανουάριο, εξ ου και η προσεκτική διατύπωση του Ντόναχιου ότι περιμένει πως θα ενταχθεί «το 2025», γράφει το Politico.

Ωστόσο, αξιωματούχοι και ειδικοί που ασχολούνται με τις τεχνικές πτυχές της ένταξης είπαν ότι η ένταξη στα μέσα του έτους θα ήταν ασυνήθιστη. Οι χώρες συνήθως εντάσσονται στην αρχή του έτους για διαδικαστικούς λόγους.

Ο πληθωρισμός

Τα «κριτήρια σύγκλισης» που πρέπει να πληροί μια χώρα για να για να συζητηθεί η ένταξή της στην ευρωζώνη περιλαμβάνουν τη σταθερή συναλλαγματική ισοτιμία, την επίτευξη στόχων για το δημόσιο έλλειμμα και τον δείκτη χρέους καθώς και την ευθυγράμμιση της εθνικής νομοθεσίας με το δίκαιο της ΕΕ.

Η επόμενη έκθεση της ΕΚΤ για τη Βουλγαρία —η οποία θα καθορίσει εάν είναι έτοιμη- αναμένεται πριν από το καλοκαίρι.

Ο πληθωρισμός ωστόσο παραμένει πρόβλημα. Για να ενταχθεί, η Βουλγαρία χρειάζεται κατά μέσο όρο όχι περισσότερο από 1,5 ποσοστιαία μονάδα πάνω από το ποσοστό των τριών χωρών της ΕΕ με τις «καλύτερες επιδόσεις» — μια ασαφής κατηγορία που δημιουργεί μια γκρίζα ζώνη για το ακριβές ποσοστό πληθωρισμού που απαιτείται.

«Το μόνο εμπόδιο για τη Βουλγαρία είναι το κριτήριο του πληθωρισμού», δήλωσε στο Politico ο Ζολτ Ντάρβας, ανώτερος συνεργάτης της οικονομικής δεξαμενής σκέψης Bruegel που εδρεύει στις Βρυξέλλες. «Βρίσκεται σε καλή δημοσιονομική θέση — χαμηλά δημόσια χρέη, δημοσιονομικά ελλείμματα υπό έλεγχο».

Η τρέχουσα πρόβλεψη της χώρας για ρυθμό πληθωρισμού 2,9% το 2025 «θα σήμαινε ότι η Βουλγαρία μπορεί να ενταχθεί το 2026», είπε ο Ντάρβας.

Ρωσία

Ο λαός δεν φαίνεται ότι είναι εύκολο να πειστεί για τα προνόμια της ένταξης στην ευρωζώνη.

Σε έρευνα του ευρωβαρόμετρου πέρυσι, οι Βούλγαροι ανέφεραν χαμηλότερη από το μέσο όρο υποστήριξη για την ένταξη και υψηλότερες από το μέσο όρο ανησυχίας.

«Εξακολουθώ να πιστεύω ότι η πλειοψηφία των Βούλγαρων θα προτιμούσε να είναι μέρος της ευρωζώνης», δήλωσε ο ευρωβουλευτής Βιτάνοφ. «Δεν κατηγορώ εδώ μόνο τη ρωσική προπαγάνδα. Ναι, υπάρχει. Αλλά γενικά, αυτοί που διαφωνούν  είναι οι Βούλγαροι πολιτικοί».

«Αποκλείεται»

Οι ανησυχίες σχετικά με το χρονοδιάγραμμα ένταξης της Βουλγαρίας δεν εμπόδισαν τους ανώτερους αξιωματούχους της ΕΕ όπως ο Ντόναχιου να εκφράζουν την υποστήριξή τους.

Ωστόσο, παρά την ευρεία δημόσια υποστήριξη της ΕΕ για τον στόχο του Ιανουαρίου 2025, ανώτεροι αξιωματούχοι αναγνωρίζουν σε κεκλεισμένων των θυρών συζητήσεις ότι είναι σχεδόν βέβαιο πως πρόκειται για έναν στόχο που έχει χαθεί ήδη.

Όπως το έθεσε ένας από αυτούς: «Αποκλείεται».