Η τιμή της πατάτας

Οι εγχώριοι πολιτικοί «αναλυτές της ακρίβειας» ας προετοιμάζονται. Τις επόμενες ημέρες ακριβαίνει και η τιμή της πατάτας. Ευκαιρία για νέες καταγγελίες. Το συγκεκριμένο πρόβλημα δεν είναι ελληνικό, αλλά τώρα ποιος ασχολείται. Εμείς μια χαρά παραγωγή πατάτας έχουμε και τη μοσχοπουλάμε. Σύντομα θα γίνει εισαγόμενο όμως και αυτό το πρόβλημα, καθώς οι υψηλές ευρωπαϊκές τιμές θα επηρεάσουν και τον έλληνα καταναλωτή. Θα συμπαρασύρουν και ήδη το κάνουν τις τιμές.

Για να γίνω πιο συγκεκριμένος. Στην Ευρώπη έχουν ξεμείνει από πατάτες και οι τιμές τους ανεβαίνουν με ταχύ ρυθμό. Οι τιμές της αγγλικής λευκής πατάτας αυξήθηκαν σε ιστορικά υψηλά αυτή την εβδομάδα, κατά 81% σε σχέση με πέρυσι. Στις δύο ευρωπαϊκές χώρες της πατάτας, το Βέλγιο και την Ολλανδία, οι τιμές είναι υπερδιπλάσιες σε σχέση με πέρυσι και πρόπερσι. Η ανοιξιάτικη πατάτα λέγεται ότι θα βγει ακόμα πιο ακριβή. Αιτία όλων όχι η ξηρασία όπως στο λάδι, αλλά οι έντονες βροχοπτώσεις, που άφησαν πολύ νερό στα ευρωπαϊκά χωράφια. Και σε πλημμυρισμένα χωράφια δεν παράγεται τίποτα. Μια έκθεση που δημοσιεύτηκε χθες από την υπηρεσία παρακολούθησης κλίματος Copernicus της Ευρωπαϊκής Ενωσης έδειξε ότι η Ευρώπη βίωσε κατά 7% περισσότερες βροχοπτώσεις φέτος σε σχέση με τον μέσο όρο της περιόδου 1991-2020. Η εξέλιξη έχει άμεση επίπτωση στην παραγωγή και συνακόλουθα στις τιμές και στον πληθωρισμό. Μια εταιρεία που μετράει τις ποσότητες οπωροκηπευτικών που διακινούνται, εκτίμησε ότι οι ποσότητες πατάτας που δεν έφτασαν στην αγορά ξεπερνούν τους 650.000 μετρικούς τόνους. Οι ζημιές χτύπησαν και τον σπόρο πατάτας, ο οποίος είναι μειωμένος κατά 20%. Λιγότερος σπόρος, μικρότερη και ακριβότερη παραγωγή και γενικώς πρόβλημα για την οικονομία.

Χωρίς σοκολάτα, χωρίς χυμό πορτοκάλι, άντε και με λιγότερο ελαιόλαδο, μπορούμε να την παλέψουμε οι περισσότεροι. Με λιγότερη και κυρίως πιο ακριβή πατάτα, είναι πιο δύσκολο. Σκεφτείτε ότι οι Ευρωπαίοι καταναλώνουμε κατά κεφαλήν περίπου 90 κιλά πατάτας κατά μέσο όρο ετησίως.

Το παράδειγμα της πατάτας και άλλων προϊόντων που δεν μπορούν να ελεγχθούν από τα εθνικά κράτη οι τιμές τους, δείχνει ότι ακόμα και αν απαλλαγούμε από τα υψηλά ποσοστά του πληθωρισμού, θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με κάποιες επιμέρους μορφές ακρίβειας. Χθες ήταν το ελαιόλαδο, αύριο θα είναι η πατάτα, μεθαύριο κάποιο άλλο προϊόν. Δεν σημαίνει ότι η κάθε αύξηση θα πυροδοτεί και ένα νέο κύμα ακρίβειας, ένα νέο πληθωριστικό επεισόδιο. Απλά θα φέρνει μια νέα αστάθεια, την οποία θα καλούμαστε να διαχειριστούμε. Να μάθουμε να ζούμε με αυτή.

Πώς αντιμετωπίζεται και αυτή η ακρίβεια; Οπως και η προηγούμενη. Με ανάπτυξη. Πότε θα μπορούσε να γίνει επικίνδυνη; Αν συνδυαζόταν με στασιμότητα ή ακόμα χειρότερα με ύφεση. Τότε θα μπλέκαμε με τον στασιμοπληθωρισμό και αυτό δεν θέλει κανείς να το ζήσει. Ούτε καν αυτοί που θα αρχίσουν να καταγγέλλουν τις επόμενες ημέρες την κυβέρνηση για τη νέα ακρίβεια που φέρνει η αυξημένη τιμή της πατάτας.