Πώς το «Μάντσεστερ των Βαλκανίων» ξέμεινε από κλωστοϋφαντουργίες

Περί τους 220 ανέργους και 5 εργοστάσια λιγότερα μετράει η Κεντρική Μακεδονία σε διάστημα ενός μήνα.

Μετά το λουκέτο των δύο βιομηχανικών μονάδων του αμερικανικού κολοσσού Sonoco, σε Θεσσαλονίκη και Κιλκίς, η διοίκηση της εισηγμένης νηματουργίας Βαρβαρέσος με 3 εργοστάσια και έδρα τη Νάουσα ανακοίνωσε στους 130 εναπομείναντες εργαζομένους την απόλυσή τους και την παύση της παραγωγής.

Βαρβαρέσος: Στα 7,03 εκατ. ευρώ ο κύκλος εργασιών το 2022

Η απόσυρση του ενδιαφέροντος του στρατηγικού επενδυτή που φέρεται να είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον να μπει στην εταιρεία ήταν ο λόγος που επικαλέστηκε η διοίκηση για το άδοξο τέλος, όπως υποστηρίζουν οι εργαζόμενοι, οι οποίοι δια μέσου του Σωματείου τους σημειώνουν ότι δεν θα επιτρέψουν να χαθεί κανένα εργασιακό δικαίωμα, τη στιγμή μάλιστα που οι οφειλές από δεδουλευμένα και αποζημιώσεις φθάνουν αθροιστικά τα 7 εκατ. ευρώ.

Τα συσσωρευμένα προβλήματα

Τα προβλήματα της Βαρβαρέσος, εισηγμένης στο Χρηματιστήριο Αθηνών από το 1999, δεν προέκυψαν αιφνιδίως.

Ήδη από το 2019 ο Άδωνις Γεωργιάδης, από τη θέση του υπουργού Ανάπτυξης έκανε λόγο για «μία εκπληκτικής ποιότητας Βιομηχανία που χρειάζεται όμως την μεγαλύτερη ταχύτητα από πλευράς των Τραπεζών. Είναι κρίμα να έχεις πελάτες για εξαγωγές και να μην μπορείς να καλύψεις την ζήτηση λόγω μειωμένης παραγωγής. Είμαστε δίπλα τους».

Τα προβλήματα όμως δεν λύθηκαν. Έτσι εταιρεία κατέθεσε αίτηση λήψης προληπτικών μέτρων τον Φεβρουάριο του 2022, με την προστασία από τους πιστωτές να λήγει τον Ιανουάριο του 2023. Έκτοτε βρέθηκε χωρίς τραπεζική χρηματοδότηση, ενώ παράλληλα αριθμός εργαζομένων προχώρησε σε επίσχεση εργασίας και υπήρξαν καταγγελίες δανείων.

Με βάση τα οικονομικά αποτελέσματα για το πρώτο εξάμηνο του 2023 ο κύκλος εργασιών της σημείωσε κάθετη πτώση στα 1,47 εκατ. ευρώ έναντι 4,46 εκατ. ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2022, με το μεγαλύτερο των πωλήσεων (94,1%) να προέρχονται από το εξωτερικό.

Το καθαρό αποτέλεσμα ήταν αρνητικό κατά 4,54 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 3,47 εκατ. ευρώ στο αντίστοιχο διάστημα της.

Λόγω των συνεχών ζημιογόνων χρήσεων κατά τα τελευταία χρόνια, τόσο τα ίδια κεφάλαια της εισηγμένης (-30,8 εκατ. ευρώ) όσο και το κεφάλαιο κίνησης (-47 εκατ. ευρώ) έχουν καταστεί αρνητικά.

Η εταιρεία κατά την 30η Ιουνίου 2023 απασχολούσε 135 εργαζόμενους έναντι 159 εργαζομένων κατά την 30η Ιουνίου 2022.

Η Βαρβαρέσος Α.Ε. Ευρωπαϊκά Νηματουργεία ιδρύθηκε το 1974, προερχόμενη από την Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης Κλωστήρια – Βαφεία Ναούσης Γρηγόριος Βαρβαρέσος και Σία ΕΠΕ που υπήρχε από το 1964.

Το τέλος της κλωστοϋφαντουργίας

Κάπως έτσι ύστερα από 150 χρόνια αδιάλειπτης βιομηχανικής παραγωγής το «Μάντσεστερ των Βαλκανίων», όπως ονομαζόταν κάποτε η ηρωική πόλη της Νάουσας, έμεινε χωρίς κλωστοϋφαντουργία.

Οι 130 εργαζόμενοι του Βαρβαρέσου, οι οποίοι λίγες ημέρες πριν από το Πάσχα βρέθηκαν στον δρόμο, ήταν οι τελευταίοι από τους 3.500 κλωστοϋφαντουργούς που υπήρχαν πριν 3 δεκαετίες στην πόλη.

Ακριβώς πριν 20 χρόνια, το 2004 είχε προηγηθεί το λουκέτο στο εργοστάσιο ΤΡΙΚΟΛΑΝ της Fanco (θυγατρική του πάλαι ποτέ ομίλου Κλωνατέξ), ενώ το 1994 έκλεισε το εργοστάσιο ΒΕΤΛΑΝΣ, το οποίο ήταν ιδιαιτέρως γνωστό για τις κουβέρτες Κριλόρ που παρήγαγε με πωλήσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό (ποιος δεν έχει κοιμηθεί στις μαλακές ναουσαίικες κουβέρτες;).

Σε αυτή την καθοδική πορεία συνετέλεσε και η «συμφωνία για την Κλωστοϋφαντουργία και την Ένδυση» που υιοθετήθηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου το 1995, η οποία απελευθέρωνε πλήρως τις εισαγωγές και απαγόρευε τους φραγμούς.

Ας σημειωθεί ότι στη Νάουσα ιδρύθηκε και λειτούργησε το πρώτο σύγχρονο εργοστάσιο της Μακεδονίας εν έτει 1875. Επρόκειτο για την πρώτη υδροκίνητη βιομηχανία παραγωγής βαμβακερών υφασμάτων, το περίφημο εργοστάσιο Λόγγου – Κύρτση – Τουρπάλη.

Έπειτα, το 1890, ιδρύθηκε το βαμβακοκλωστήριο Γκούτα – Καράτζια, ενώ έναν χρόνο μετά το βαμβακοκλωοτήριο Μπίλη – Τσίτση και Σία.

Σε αυτό το εργοστάσιο αρχιμηχανικός ήταν ο Κωνσταντίνος Βαρβαρέσος, πατέρας του Γρηγόρη Βαρβαρέσου που το 1964 μαζί με άλλους Ναουσαίους δημιούργησε εταιρεία περιορισμένης ευθύνης – συνεταιρισμό εργατών απ’ όπου προήλθε τελικά η Βαρβαρέσος.

Τις τελευταίες δεκαετίες την τύχη της κλωστοϋφαντουργίας, η οποία διαθέτει υπερσύγχρονο εξοπλισμό και όπως λεγόταν την εμπιστεύονταν εταιρείες σαν τις Emporio Armani, Adidas, ΙΚΕΑ, Calvin Clein, ακόμη και η Lipton για τα φακελάκια τσαγιού, διαχειρίζονταν η Αναστασία (Τασία) Βαρβαρέσου και ο Κωνσταντίνος Βαρβαρέσος παιδιά του Γρηγόρη.

Ο ιδρυτής πάντως ήδη από το 1994 έλεγε πόσο δύσκολος είναι ο ρόλος του σημερινού βιομήχανου. «Πρέπει να παλέψει στον Διεθνή ανταγωνισμό με μεγαθήρια, με βιομηχάνους προηγμένων χωρών όπου οι συνθήκες είναι καλύτερες υπέρ αυτών, γιατί έχουν μικρές πληθωριστικές πιέσεις, χαμηλά χρηματοοικονομικά έξοδα, βρίσκονται μέσα ή κοντά στα μεγάλα καταναλωτικά κέντρα και ακόμη βρίσκονται σε αμεσότατη επαφή με την πληροφόρηση.»