Χρηματιστήριο Αθηνών: Οι 2+1 ενστάσεις για τον νέο κανονισμό – Τι λένε παράγοντες της αγοράς

Ως ένα πρώτο θετικό βήμα προς το «νοικοκύρεμα» του ελληνικού χρηματιστηριακού ταμπλό χαρακτηρίζουν οι περισσότεροι εγχώριοι αναλυτές τις αλλαγές που ανακοίνωσε η ΕΧΑΕ, αλλά ακόμη υπάρχουν «κομμάτια» που λείπουν και θα πρέπει να προστεθούν προκειμένου να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα της αγοράς.

Αυτό επισημαίνουν χρηματιστηριακές πηγές στον «ΟΤ», καθώς οι αλλαγές που έφερε η ΕΧΑΕ ήταν λίγο έως πολύ αναμενόμενες και προ μηνών προαναγγελθείσες. Τα όρια της διασποράς, η κατηγορία της επιτήρησης, οι νέες εισαγωγές και η νέα κατηγορία των επαγγελματιών, ήταν άλλωστε ρυθμίσεις που λίγο έως πολύ θα κινητοποιήσουν πολλές εισηγμένες να αλλάξουν στρατηγική με στόχο να προσελκύσουν κεφάλαια, είτε από τη λιανική είτε από τους θεσμικούς, βελτιώνοντας την επενδυτική βάση της αγοράς.

Νέος Κανονισμός: Τον Ιούλιο του 2025 ο πρώτος έλεγχος για τη διασπορά μετοχών – Τα νέα όρια

Το ζήτημα της διασποράς

Σύμφωνα με τις νέες ρυθμίσεις, η διασπορά θεωρείται επαρκής, όταν είναι τουλάχιστον 25% του συνόλου των μετοχών της ίδιας κατηγορίας, κατανεμημένη σε τουλάχιστον 500 πρόσωπα, ή σε τουλάχιστον 300 πρόσωπα με παράλληλο διορισμό τουλάχιστον 2 ειδικών διαπραγματευτών. Κατά παρέκκλιση, επιτρέπεται διασπορά σε ποσοστό τουλάχιστον 15% για εταιρείες με κεφαλαιοποίηση τουλάχιστον 200 εκατομμυρίων.

Η επαρκής διασπορά θα ελέγχεται 2 φορές το χρόνο σε εξαμηνιαία βάση (Ιανουάριο και Ιούλιο) με βάση την κεφαλαιοποίηση της αρχικής εισαγωγής και τη μέση διασπορά κάθε εξάμηνης περιόδου που αφορά ο έλεγχος. Για τους ήδη εισηγμένους εκδότες κατά την έναρξη ισχύος του νέου Καν/ΧΑ, ο 1ος έλεγχος επάρκειας διασποράς του Χ.Α. θα διενεργηθεί τον Ιούλιο 2025 με βάση τη μέση κεφαλαιοποίηση και τη μέση διασπορά του 1ου εξαμήνου του 2025.

Η κοινότητα των Ελλήνων χρηματιστών είναι θετική προς το μέτρο της διασποράς, όσο και αν αυτό μπορεί να προκαλέσει σοβαρές αναταράξεις στην αγορά, ειδικά σε τίτλους που συναλλάσουν ελάχιστα τεμάχια. Άλλωστε, όπως είχε αναφέρει πρόσφατα στον “ΟΤ” και ο Σίμος Μαυρουδής της Fast Finance, η αγορά θα έχει την ευκαιρία να «ξεκαθαρίσει» από εταιρείες που στην ουσία είναι «φαντάσματα». «Δεν είναι εικόνα αγοράς να ανοίγουν κάποιοι τίτλοι μία φορά το τρίμηνο και αυτό για λίγα τεμάχια», ανέφερε χαρακτηριστικά, εφιστώντας την προσοχή στο ότι αποτελούν κίνδυνο εγκλωβισμού και απώλειας κεφαλαίου για μικρούς κυρίως επενδυτές.

Ένα άλλο θετικό σημείο που έχει επισημανθεί είναι ότι θα ενεργοποιηθούν οι διοικήσεις προκειμένου να προσελκύσουν Έλληνες επενδυτές που μπορούν να εστιάσουν σε μικρότερες κεφαλαιοποιήσεις, όπου δηλαδή το ενδιαφέρον των ξένων δεν φτάνει. Είναι ενδεικτικό ότι οι ενεργές μερίδες στην κύρια αγορά ήταν τον Απρίλιο στις 25.146, πολύ χαμηλά σε σχέση με το δυναμικό που αναπτύσσεται στην ελληνική οικονομία σε μια μακρά εποχή που οι αποδόσεις, πχ των τραπεζικών καταθέσεων, είναι χαμηλές σε πολλές άλλες τοποθετήσεις.

Οι 2+1 ενστάσεις

Η ΕΧΑΕ κατάφερε να εκμηδενίσει τον κίνδυνο να πυροδοτούνται εντολές αναγκαστικής πώλησης από βασικούς μετόχους, καθώς έβαλε το κριτήριο του μέσου όρου της διασποράς, στη βάση του κάθε εξαμήνου. Έτσι, περιορίζεται ο κίνδυνος αναταράξεων σε περίπτωση που υπάρξει κάποιο γεγονός που θα πυροδοτήσει κάποιο κύμα πωλήσεων ενδεχομένως.

Ωστόσο, σαφώς δεν μπορεί να προβλέψει το πλέγμα των επενδυτικών “οχημάτων” που συχνά χρησιμοποιούνται προκειμένου ένας μέτοχος να μπορεί να συγκεντρώνει υπέρ του δέοντος ποσοστό στην εισηγμένη. Οι περιπτώσεις δηλαδή που βλέπουμε σε πολλές εισηγμένες να έχουν στο μετοχολόγιο τους funds, που αν ακολουθήσει κανείς τη διαδρομή τους βλέπει τα ίδια πρόσωπα, είναι ένα δύσκολο πεδίο που δύσκολα μπορεί να ρυθμιστεί, σχολιάζουν παράγοντες της αγοράς.

Η δεύτερη ένσταση είναι οι μεθοδεύσεις που μπορεί να υπάρξουν από βασικούς μετόχους ώστε να καταστήσουν ευκολότερη την αποχώρηση από το Χρηματιστήριο. Δηλαδή σε περίπτωση που ο μέσος όρος της διασποράς είναι χαμηλότερος του 25% ή 15% για εταιρείες με κεφαλαιοποίηση τουλάχιστον 200 εκατομμυρίων, τότε ο βασικός μέτοχος θα μπορεί να βγάλει την εταιρεία του από το ΧΑ χωρίς να υποχρεωθεί σε δημόσια πρόταση.

Υπενθυμίζεται εδώ ότι ο κανονισμός προβλέπει ότι σε περίπτωση που μειωθεί η διασπορά κάτω του επιτρεπτού ποσοστού και η μετοχή δεν υπάγεται στην διαβάθμιση Υψηλής Συναλλακτικής Δραστηριότητας, παρέχεται προθεσμία έξι μηνών για την αποκατάσταση, με δυνατότητα παράτασης επιπλέον έξι, ενώ οι εισηγμένες θα υποχρεούνται να διορίσουν άμεσα τουλάχιστον 2 ειδικούς διαπραγματευτές εντός τριμήνου.

Η Εναλλακτική Αγορά

Στην περίπτωση μη εμπρόθεσμης αποκατάστασης της διασποράς, η μετοχή θα μεταφέρεται στην Κατηγορία Επιτήρησης εφόσον το ποσοστό είναι τουλάχιστον 10% και δεν υπάγεται στην διαβάθμιση Υψηλής Συναλλακτικής Δραστηριότητας, ενώ εάν το ποσοστό υπολείπεται του 10%, θα αναστέλλεται άμεσα η διαπραγμάτευση προς διαγραφή, αφήνοντας έτσι το παραθυράκι της… αποχώρησης.

Η τρίτη ένσταση, η οποία όμως είναι λίγο ασαφής, αφορά την Εναλλακτική Αγορά. Μέχρι τώρα, η εν λόγω αγορά αντιμετωπίστηκε από αρκετές εταιρείες που έχουν την προσδοκία της κύριας αγοράς, ως ο προθάλαμος για να αντλήσουν κεφάλαια και να αναπτυχθούν. Ως η “μήτρα” δηλαδή πολλών μικρών επιχειρήσεων που αναζητούν κεφάλαια, αλλά ακόμη αντιμετωπίζουν τις «παιδικές ασθένειες».

Έρχεται λοιπόν τώρα ο νέος κανονισμός και δίνει τη δυνατότητα να μεταφερθούν εκεί οι εισηγμένες που δεν πληρούν τα κριτήρια της διασποράς, υπό τον κίνδυνο να δημιουργήσουν μια άτυπη κατηγορία «ξεχασμένων» τίτλων.