Η εορτή του Αγίου Πνεύματος για τον ιδιωτικό τομέα και πώς αμείβεται

1.  Εισαγωγή

Η εορτή του Αγίου Πνεύματος (Δευτέρα 24 Ιουνίου 2024) είναι για τις ιδιωτικές επιχειρήσεις εργάσιμη ημέρα και όχι εξαιρέσιμη εορτή (δεν ανήκει στις επίσημες αργίες), όπως αυτές ορίζονται στο ν. 4808/2021 άρθρο 60 και ΚΑΕΔ ΠΔ 80/2022 άρθρο 193 , εκτός αν έχει καθιερωθεί ως αργία με Διάταγμα, Υπ. Απόφαση, Κανονισμό, ισχύουσα ΣΣΕ κ.λπ., ατομική σύμβαση η κατ᾽ έθιμο.

2.  Αμοιβή την ημέρα του Αγίου Πνεύματος

Για την αμοιβή της εορτής του Αγίου Πνεύματος, δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του άρθρου 2 του Ν.Δ. 3755/1957, ήτοι: «Εις τους επί ημερομισθίω αμειβομένους μισθωτούς, τους μη απασχοληθέντας εκ λόγων μη οφειλουμένων εις τούτους κατα τας εν παρ. 2 ημέρας (δηλαδή τις επίσημες αργίες), καταβάλλεται δι` εκάστην τούτων ποσόν ίσον προς το ημερομίσθιόν των, άνευ προσαυξήσεως» και του ΚΑΕΔ ΠΔ 80/2022 άρθρο 209.

i.        Στην περίπτωση που οι εργαζόμενοι δεν εργαστούν:

·         Που αμείβονται με μηνιαίο μισθό, δεν θα έχουν καμία μείωση του μισθού τους, ενώ

·         Όσοι αμείβονται με ημερομίσθιο, δεν δικαιούνται κατά κανόνα να λάβουν το ημερομίσθιό τους (το οποίο κατά το ΝΔ 3755/57 χορηγείται μόνον κατά τις εξαιρέσιμες εορτές). Δεν δικαιούνται επίσης της προσαυξήσεως 75% επί του νομίμου ωρομισθίου τους (για όσες ώρες απασχοληθούν).

Μπορεί πάντως να οφείλεται το ημερομίσθιο στους μη απασχολουμένους κατά την ημέρα του Αγίου Πνεύματος (καθώς και κατά οποιαδήποτε άλλη μη εξαιρέσιμη εορτή),

§  είτε όταν υπάρχει σχετική συμφωνία μεταξύ εργοδότου και μισθωτού,

§  είτε σε εφαρμογή των διατάξεων περί υπερημερίας εργοδότου.

Η τελευταία περίπτωση συντρέχει όταν ο εργοδότης καθιερώνει μονομερώς την μέχρι τότε εργάσιμη ημέρα του Αγίου Πνεύματος ή άλλη μη εξαιρέσιμη ημέρα, ως αργία. Στην περίπτωση αυτή οφείλει να καταβάλει σε όσους αμείβονται με ημερομίσθιο, το ημερομίσθιο που θα κατέβαλλε εάν κατά την ημέρα αυτή εργάζονταν ήτοι: δικαιούνται να λάβουν το ημερομίσθιό τους σε εφαρμογή του άρθρου 2 παρ.3 ΝΔ 3755/1955

ii.        Στην περίπτωση που οι εργαζόμενοι, απασχοληθούν, κατά κανόνα οφείλεται πρόσθετη αμοιβή, σύμφωνα με το άρθρο 659 του Αστικού Κώδικα (ΑΚ), ίση με το απλό ωρομίσθιο για κάθε ώρα απασχολήσεως και η ημέρα του Αγίου Πνεύματος έχει συμφωνηθεί ως αργία.

Αν παρότι έχει χαρακτηρισθεί η ημέρα εορτασμού του Αγίου Πνεύματος πρόσθετη εορτή αργία για μία επιχείρηση, αυτή λειτουργήσει φέτος κατ’ εξαίρεση, τότε για πλήρη απασχόλησή τους οι υπάλληλοι δικαιούνται προσαύξηση μισθού κατά 1/25 και οι αμειβόμενοι με ημερομίσθιο ένα ακόμα ημερομίσθιό τους, επί του ωρομισθίου των οποίων θα υπολογισθεί και η προσαύξηση κατά 75% για την εργασία σε ημέρες αργίας.

3.  Η  εορτή του Αγίου Πνεύματος έχει οριστεί ως αργία με ειδικές διατάξεις  όπως ΣΣΕ κλπ

Αργία θεωρείται για τα σχολεία, τους εργαζόμενους στις τράπεζες και τους δημοσιογράφους.

Αντίθετα, κανονικά λειτουργούν τα εμπορικά καταστήματα, τα σούπερ μάρκετ, τα κομμωτήρια και άλλες παρόμοιες επιχειρήσεις του ιδιωτικού δικαίου, όπως πιο πάνω αναπτύξαμε.

Ενδεικτικά η ημέρα εορτασμού του Αγίου Πνεύματος έχει αναγνωρισθεί ως αργία σύμφωνα με ειδικές διατάξεις συλλογικών συμβάσεων εργασίας ή άλλων αποφάσεων για κατηγορίες εργαζομένων, όπως:

Βιβλιοπωλείων, Διαγνωστικών Κέντρων, Δημοσιογράφους Περιοδικών, Εργοδηγούς Σχεδιαστές, Οίκων Ευγηρίας, Εφημερίδων Αθηνών και Θεσσαλίας κλπ, Ηλεκτροτεχνίτες Βιομηχανίας και Καταστημάτων, Θυρωρούς, Καπνοβιομηχανιών, Κλινικών, Ξυλεμπορικών Καταστημάτων (Αθηνών – Πειραιώς – Περιχώρων), Περιοδικών, Πετρελαιοειδών επιχειρήσεων, Πρακτορείων Ναυτιλιακών κλπ., Ραδιοηλεκτρολόγους – Ραδιοτεχνίτες βιομηχανίας, Ραδιοφωνικών Σταθμών, Ραδιοφώνου Τεχνικούς, Ρυμουλκών Ναυαγοσωστικών Γραφείων, Τηλεοπτικών Σταθμών, Τηλεοράσεως τεχνικούς Β. Ελλάδος, Τυπογράφους Επαρχιακών Εφημερίδων, Φορτοεκφορτωτές Ημερήσιων Εφημερίδων, Φροντιστηρίων Μέσης, Ανώτερης, Ανώτατης Εκπαίδευσης, και Ξένων Γλωσσών, Φωτοστοιχειοθέτες, Χειριστές βιομηχανικών κλπ επιχειρήσεων, Λατομείων Πέτρας-Μαρμάρου και Τεχνικών Έργων

ΣΣΕ που είναι σε ισχύ, καθώς και κωδικοποιήσεις συλλογικών ρυθμίσεων μπορούν να αναζητηθούν στη σελίδα του Ο.ΜΕ.Δ. στην ακόλουθη διεύθυνση: http://www.omed.gr/el/syllogikes-rythmiseis

4.  Επισημάνσεις για τις ΣΣΕ & Απασχόλησης σε σχέση με την εορτή του Αγίου Πνεύματος

Συλλογικές Συμβάσεις ή Διαιτητικές Αποφάσεις που έχουν λήξει ή καταγγελθεί και έχουν εισέλθει στο στάδιο της μετενέργειας,

• μόνο στους παλαιούς μισθωτούς εξακολουθεί να ισχύει ως θεσμικός όρος περί αργίας της εορτής του Αγίου Πνεύματος, εκτός και υπάρχει κάποια αντίθετη συμφωνία μεταξύ εργοδότη και μισθωτού.
• Για δε τους νέους μισθωτούς που θα προσληφθούν μετά την πάροδο του τριμήνου από της λήξεως ή της καταγγελίας, δεν τίθεται θέμα μετενέργειας και ο εργοδότης δικαιούται να τους επιβάλει μονομερώς την απασχόληση κατά την ημέρα του Αγίου Πνεύματος δίχως την προσαύξηση του 75%.

1.4.1. Υπ. Εργασίας και Κοιν. Ασφάλ. Έγγρ.1076/2012 & Έγγρ. 10274/2012

Από όλα τα ανωτέρω συνάγεται ότι:

• Εργασιακές σχέσεις που υπάγονται σε κλαδική ή ομοιοεπαγγελματική ή επιχειρησιακή σύμβαση μπορούν να προσαρμόζονται στα ως άνω προβλεπόμενα (βασικός μισθός της λήξασας ή καταγγελθείσας ΣΣΕ ΚΑΙ 4 επιδόματα εφόσον προβλέπονταν από τις οικίες ΣΣΕ) μονομερώς με απόφαση του εργοδότη, ενώ άλλα προβλεπόμενα επιδόματα καταργούνται.
• Λοιπές αποδοχές ή όροι εργασίας δεν θίγονται εκτός και αν συμφωνήσουν τα μέρη.
• Περικοπή επιδομάτων. Δεν θίγονται οι θεσμικοί όροι»: 3) Κατά συνέπεια η άποψη του Υπουργείου Εργασίας και Κοιν. Ασφάλισης ή οποία διατυπώνεται δια της παραπάνω εγκυκλίου είναι ότι παύουν να ισχύουν όλα τα επιδόματα εκτός αυτών που αναφέρονται στην παρ.4 του άρθρου 2 της αριθμ. 6/2012 ΠΥΣ ενώ δεν θίγονται θεσμικοί όροι ΣΣΕ ή ΔΑ.
  1.4.2. Απόφαση 2307/2014 Ολομ. του Συμβ. Επικρατείας:
  Η απόφαση 2307/2014 αποσαφηνίζει ότι με τη νέα ρύθμιση που εισήγαγε η 6/2012 ΠΥΣ  οι μη μισθολογικοί όροι εργασίας ( π.χ. ωράρια, άδειες, οργάνωση εργασίας)της ΣΣΕ δεν μετενεργούν μετά τη λήξη της τρίμηνης παράτασης και άρα παύουν να ισχύουν.

1.4.3. Τι ισχύει σε περίπτωση εφαρμογής δεσμευτικής για τα μέρη ΣΣΕ που χαρακτηρίζει ως αργία την εορτή του Αγίου Πνεύματος

Αν παρότι έχει χαρακτηρισθεί -με  δεσμευτική ΣΣΕ- η ημέρα του Αγίου Πνεύματος πρόσθετη εορτή αργία για μία επιχείρηση, αυτή λειτουργήσει φέτος κατ’ εξαίρεση, τότε οι εργαζόμενοι που απασχολούνται δικαιούνται προσαύξηση 75%, που υπολογίζεται στο ημερομίσθιό τους (εφόσον αμείβονται με ημερομίσθιο) ή στο 1/25 του μηνιαίου μισθού τους (εφόσον αμείβονται με μηνιαίο μισθό), συγκεκριμένα το ωρομίσθιο τους με προσαύξηση 75% επί του νομίμου ωρομισθίου για όσες ώρες εργαστούν.

5.  Μισθωτοί του Δημοσίου – ΝΠΔΔ και ΟΤΑ

Για τους μισθωτούς του Δημοσίου – ΝΠΔΔ και ΟΤΑ, η ημέρα του Αγίου Πνεύματος είναι αργία (Πρ. Νομοθ. Περιεχομένου 29-12-1980 που κυρώθηκε με τον Ν. 1157/81).

Παλαιολόγος Ι. Λιάζος

Οικονομολόγος Σύμβουλος Εργασιακών και Ασφαλιστικών