Επενδύσεις: Πτώση 2% στις παγκόσμιες άμεσες ξένες επενδύσεις το 2023

Κατά 2% σε 1,3 τρισεκατομμύρια δολάρια, μειώθηκαν το 2023 οι παγκόσμιες άμεσες ξένες επενδύσεις (ΑΞΕ) σύμφωνα με την τελευταία Έκθεση Παγκόσμιων Επενδύσεων που δημοσιεύθηκε από την υπηρεσία Εμπορίου και Ανάπτυξης του ΟΗΕ (UNCTAD) στις 20 Ιουνίου.

Ενώ οι προκλήσεις για τις προοπτικές των ΑΞΕ το 2024 παραμένουν, η έκθεση αναφέρει ότι «είναι δυνατή η μέτρια ανάπτυξη για ολόκληρο το έτος», επικαλούμενη τη χαλάρωση των χρηματοοικονομικών συνθηκών και τις συντονισμένες προσπάθειες για διευκόλυνση των επενδύσεων – εξέχον χαρακτηριστικό των εθνικών πολιτικών και των διεθνών συμφωνιών.

Αισιοδοξίας για τις επενδύσεις το 2024

Με την παγκόσμια ώθηση για προσέλκυση και διατήρηση χρηματοοικονομικών ροών οι συνθήκες έχουν βελτιωθεί ώστε να ενθαρρύνουν ένα ευνοϊκό επιχειρηματικό και επενδυτικό κλίμα.

Για τις αναπτυσσόμενες χώρες, η ψηφιοποίηση όχι μόνο παρέχει μια τεχνική λύση, αλλά και ένα σκαλοπάτι για την ευρύτερη εφαρμογή της ψηφιακής διακυβέρνησης για την αντιμετώπιση των υποκείμενων αδυναμιών στη διακυβέρνηση και στους θεσμούς που συχνά εμποδίζουν τις επενδύσεις.

«Οι επενδύσεις δεν αφορούν μόνο τις ροές κεφαλαίων. Πρόκειται για το ανθρώπινο δυναμικό, την περιβαλλοντική διαχείριση και τη διαρκή επιδίωξη ενός πιο δίκαιου και βιώσιμου κόσμου», λέει η Γενική Γραμματέας Εμπορίου και Ανάπτυξης του ΟΗΕ Ρεμπέκα Γκρίνσπαν.

Οι ξένες επενδύσεις μειώθηκαν μέτρια στις περισσότερες περιφέρειες

Οι ροές ΑΞΕ προς τις αναπτυσσόμενες χώρες μειώθηκαν κατά 7% στα 867 δισεκατομμύρια δολάρια πέρυσι, αντανακλώντας μια μείωση 8% στην αναπτυσσόμενη Ασία.

Αυτό το ποσοστό μειώθηκε κατά 3% στην Αφρική και κατά 1% στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική.

Από την άλλη πλευρά, οι ροές προς τις ανεπτυγμένες χώρες επηρεάστηκαν έντονα από τις χρηματοοικονομικές συναλλαγές πολυεθνικών επιχειρήσεων, εν μέρει λόγω των προσπαθειών εφαρμογής ενός παγκόσμιου ελάχιστου φορολογικού συντελεστή στα κέρδη αυτών των εταιρειών.

Οι εισροές στις περισσότερες περιοχές της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής μειώθηκαν κατά 14% και 5%, αντίστοιχα.

Οι ανεπαρκείς επενδύσεις επιβραδύνουν τη βιώσιμη ανάπτυξη

Με αυστηρούς όρους χρηματοδότησης το 2023, ο αριθμός των διεθνών συμφωνιών χρηματοδότησης έργων – καθοριστικής σημασίας για τη χρηματοδότηση υποδομών και δημόσιων υπηρεσιών όπως η ηλεκτρική ενέργεια και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας – μειώθηκε κατά ένα τέταρτο. Αυτό προκάλεσε μείωση κατά 10% των επενδύσεων σε τομείς που συνδέονται με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs), με σημαντικότερο αντίκτυπο στα αγροδιατροφικά συστήματα και στο νερό και την αποχέτευση. Αυτοί οι τομείς κατέγραψαν λιγότερα έργα διεθνώς χρηματοδοτούμενα το 2023 σε σχέση με το 2015, όταν εγκρίθηκαν οι στόχοι.

Προσπάθειες για την ενίσχυση της βιώσιμης χρηματοδότησης

Εν τω μεταξύ, η κινητοποίηση κεφαλαίων για επενδύσεις SDG μέσω βιώσιμων χρηματοοικονομικών προϊόντων στις παγκόσμιες κεφαλαιαγορές επιβραδύνεται.

Τα βιώσιμα ομόλογα εμφάνισαν οριακή ανάπτυξη το 2023, ενώ οι νέες εισροές σε ταμεία βιώσιμων επενδύσεων μειώθηκαν κατά 60%.

Σε αυτό το πλαίσιο, η UNCTAD διαπιστώνει ότι οι ανησυχίες για το greenwashing που σχετίζονται με παραπλανητικούς ισχυρισμούς βιωσιμότητας επηρεάζουν ολοένα και περισσότερο τη ζήτηση των επενδυτών και καλεί για πιο συστηματικές προσπάθειες για μεγαλύτερη σαφήνεια και αξιοπιστία στην αγορά βιώσιμων κεφαλαίων. Αυτά περιλαμβάνουν καλά καθορισμένα πρότυπα προϊόντων, ισχυρές γνωστοποιήσεις βιωσιμότητας, εξωτερικό έλεγχο και αξιολογήσεις τρίτων.

Παγκόσμια ώθηση για διευκόλυνση των επενδύσεων

Η διευκόλυνση των επιχειρήσεων και των επενδύσεων είναι κεντρικής σημασίας τόσο για την ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα όσο και για την προσέλκυση ΑΞΕ στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Η Παγκόσμια Έκθεση Επενδύσεων δείχνει ότι το 2023, το 86% των μέτρων επενδυτικής πολιτικής που υιοθετήθηκαν από αυτές τις οικονομίες ήταν ευνοϊκά για τους επενδυτές.

Δεδομένης της ανάγκης για πρόσβαση στις πληροφορίες, τη διαφάνεια των κανόνων και των κανονισμών και τον εξορθολογισμό των διοικητικών διαδικασιών, τα ψηφιακά εργαλεία έχουν καταστεί κλειδί για την αποτελεσματική εφαρμογή.

Από τότε που κυκλοφόρησε το παγκόσμιο μενού δράσης του ΟΗΕ για τη διευκόλυνση των επενδύσεων το 2016, ο αριθμός των διαδικτυακών μεμονωμένων παραθύρων στις αναπτυσσόμενες χώρες έχει σχεδόν τετραπλασιαστεί από 13 σε 67. Στις ανεπτυγμένες οικονομίες, ο αριθμός υπερδιπλασιάστηκε από 12 σε 28.