Amazon: Ο CEO που κέρδισε τους επενδυτές της Wall Street και οι αμφιλεγόμενες μέθοδοι διοίκησης

Τον Ιούλιο του 2021 ο ισχυρός άνδρας και ιδρυτής της Amazon Τζεφ Μπέζος παρέδιδε τη σκυτάλη στον Άντι Τζέισι.

Μερίδα του διεθνούς Τύπου εκείνον τον καιρό έκανε λόγο για μια επιλογή που δεν αποτελούσε έκπληξη, με δεδομένο ότι ο Τζέισι γαλουχήθηκε μέσα στην εταιρεία –προσλήφθηκε το 1997 και πολύ γρήγορα χαρακτηρίστηκε υποσχόμενο αστέρι- και ήδη από το 2020 ήταν «σκιά» του αφεντικού.

Meta – Amazon: Πώς οι χιλιάδες απολύσεις εκτόξευσαν τα κέρδη και τις μετοχές τους

Κατά τα άλλα, οι παρατηρητές δεν έβλεπαν να αλλάζουν πολλά.

Λίγους μήνες αργότερα, η πρώτη διά ζώσης επαφή κορυφαίων επενδυτών με τον νέο CEO ξεκίνησε με δυσθυμία: οι μέτοχοι δεν ήταν ευχαριστημένοι. Η Amazon είχε μόλις γίνει η πρώτη εταιρεία που έχασε 1 τρισεκατομμύριο δολάρια σε χρηματιστηριακή αξία και βρισκόταν καθ’ οδόν για ετήσια ζημιά 2,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Ο Τζέισι απάντησε. Και ήταν αποστομωτικός. Μοιράστηκε μακροπρόθεσμα σχέδια για να καταστήσει τις επιχειρήσεις λιανικής και cloud της Amazon πιο αποτελεσματικές.

Οι επενδυτές ενθουσιάστηκαν και έκτοτε η ανάπτυξη ανέκαμψε, το κόστος περιορίστηκε και τα κέρδη έφτασαν πρόσφατα σε νέο ρεκόρ. Η μετοχή της Amazon υπερδιπλασιάστηκε, ωθώντας την κεφαλαιοποίηση της εταιρείας πάνω από τα 2 τρισεκατομμύρια δολάρια για πρώτη φορά.

«Βλέπουμε τώρα μια πολύ πιο εστιασμένη, πολύ αποφασιστική εταιρεία. Προτιμώ να έχω τον Τζέισι παρά τον Μπέζος», είπε στο Business Insider ένας εκ των επενδυτών της ομάδας που είχε την πρώτη συνάντηση με τον Τζέισι μόλις ανέλαβε τα ηνία της εταιρείας, ένα από τα άτομα με τα οποία μίλησαν στο BI για την τριετία της διοίκησης Τζέισι.

Αυτές οι πηγές περιέγραψαν πώς, μετά από ένα ανησυχητικό ξεκίνημα, ο Τζέισι έβαλε την προσωπική του σφραγίδα διαψεύδοντας όσους δεν περίμεναν να αλλάξουν πολλά.

Προχώρησε σε αδίστακτες περικοπές και πιο μετρημένες επενδύσεις, διαφοροποιούμενος από τον Μπέζος που επέλεξε τη στρατηγική «ανάπτυξη με κάθε κόστος».

Η έκρηξη στην πανδημία και τα δύσκολα

Η ανάληψη μιας τεράστιας εταιρείας είναι δύσκολη, ειδικά όταν φέρει τη βαριά υπογραφή μιας χαρισματικής προσωπικότητας, όπως ο Μπέζος.

Από τότε που ξεκίνησε την Amazon ως μικρό διαδικτυακό βιβλιοπωλείο, το 1994, το όνομα του Μπέζος είναι ταυτισμένο με την ίδια την ύπαρξη της εταιρείας. Στο πέρασμα των επόμενων δεκαετιών άλλαξαν πολλά και για την εταιρεία και για τον ίδιο, που έγινε βαθύπλουτος, αγόρασε την Washington Post, πήρε διαζύγιο, έκανε νέα σχέση και απέκτησε ένα σούπερ γιοτ.

Όταν ξέσπασε η πανδημία το 2020, η Amazon προχώρησε σε μαζικές προσλήψεις, τόσες που δεν είχαν προηγούμενο, προκειμένου να ανταποκριθεί στην εκτόξευση των διαδικτυακών πωλήσεων στους καταναλωτές που παρέμειναν κλεισμένοι στο σπίτι.

Μέσα σε αυτό το κλίμα ευφορίας για την εταιρεία που κυριολεκτικά «τα έσπαγε», τον Ιούλιο του 2021, ο Μπέζος έχρισε τον Τζέισι διάδοχό του. Λίγο αργότερα, όμως, η έκρηξη πωλήσεων που γεννήθηκε μέσα στην πανδημία κατέρρευσε. Η ανάπτυξη των διαδικτυακών αγορών εξατμίστηκε, οι μετοχές της τεχνολογίας έπεσαν και η Amazon έμεινε με πάρα πολλούς υπαλλήλους και μια τεράστια βάση κόστους. Κάποιοι δεν έκρυψαν την επιθυμία τους να επιστρέψει ο Μπέζος για να σώσει την κατάσταση. μέσα στο Amazon ψιθύρισαν ακόμη και για να φέρουν πίσω τον Μπέζος.

Πώς ξεκίνησε η ανάκαμψη

Η ανάκαμψη πέρασε από ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα της διοίκησης του Τζέισι: Μια άλλου τύπου αντιμετώπιση της  Wall Street.

Το 2023, ο CEO της Amazon άρχισε να εμφανίζεται στις κλήσεις κερδών για να απαντά ο ίδιος ζωντανά σε ερωτήσεις αναλυτών, μια πρακτική που ο Μπέζος είχε εγκαταλείψει χρόνια νωρίτερα.

Ο Τζέισι, γνωρίζοντας καλύτερα τη Wall Street, πήρε συχνά καθοριστικές αποφάσεις με βάση το πώς μπορεί να σκέφτονται και να αντιδρούν οι μέτοχοι, είπαν οι άνθρωποι που μίλησαν στο BI.

Πριν από ένα χρόνο, ο Shmulik της εταιρείας διαχείρισης ιδιωτικών κεφαλαίων Bernstein, έγραψε μια σκληρή ανοιχτή επιστολή στον Τζέισι: απαιτούσε σαφήνεια σχετικά με τις δαπάνες της Amazon για να καθησυχάσουν τους επενδυτές.  Έκτοτε, ο CEO έχει κάνει ριζικές βελτιώσεις σχεδόν σε κάθε τμήμα της επιχείρησης που ήθελαν οι επενδυτές.

Επαναφέροντας τη «λιτότητα»

Μετά την εκρηκτική ζήτηση που γνώρισε η εταιρεία μέσα στην πανδημία, ο Τζέισι έδωσε προτεραιότητα στη λιτότητα. Αν και η Amazon ανέκαθεν το διακήρυττε, ώθησε την εταιρεία να προσέξει περισσότερο τα περιττά κόστη, μέχρι την τελευταία δεκάρα, λένε άνθρωποι μέσα από την εταιρεία.

Στις αρχές του 2023, προέτρεψε τους υπαλλήλους να σκέφτονται σαν να ήταν δική τους η εταιρεία και τα χρήματα που διακυβεύονται.

Τον Μάιο, ο ίδιος κυκλοφόρησε εσωτερικά μια σειρά βίντεο μέσω των οποίων μοιράζεται την άποψή του για καθεμία από τις 16 ηγετικές αρχές της Amazon, σύμφωνα με ένα εσωτερικό σημείωμα το οποίο επικαλείται το BI. «Τα τελευταία χρόνια, ο κόσμος πίστευε ότι ο καλύτερος τρόπος για να ανέβεις είναι να έχεις μια μεγάλη ομάδα. Δεν το σκέφτομαι έτσι», είπε. «Έχουμε αρκετά μεγάλες ομάδες αυτήν τη στιγμή. Απλώς πρέπει να είμαστε εφευρετικοί και φειδωλοί ταυτόχρονα.”

Περικοπές και απολύσεις

Ο Τζέισι έχει επίσης καταργήσει τα μακροπρόθεσμα, ακριβά projects, ενώ απέλυσε περίπου 27.000 εργαζομένους.

Ζήτησε από τον βραχίονα της υγειονομικής περίθαλψης, One Medical, να μειώσει τις προβλεπόμενες ζημίες φέτος κατά τουλάχιστον 100 εκατομμύρια δολάρια. Ακόμη και ιστορικά κερδοφόρες μονάδες, όπως το AWS και η διαφήμιση, έχουν κάνει απολύσεις.

Τα μηνύματα γύρω από το Prime Video, έναν από τους μεγαλύτερους επενδυτικούς τομείς της Amazon, έχουν επίσης αλλάξει. Ο Μπέζος ήθελε υπερπαραγωγές μεγάλου προϋπολογισμού για να ανταγωνιστούν το Game of Thrones. Ο Τζέισι, από την άλλη, κατέστησε σαφές σε επιστολή μετόχων τον Απρίλιο ότι αναμένει η Prime Video να γίνει μια κερδοφόρα επιχείρηση από μόνη της.

Αποφασιστικός και άμεσος, έχει πετύχει οικονομικά αποτελέσματα πολύ πιο ισχυρά από οποιαδήποτε άλλη στιγμή της διοίκησης του Μπέζος.

Στην τελευταία της περίοδο, η Amazon είδε την ανάπτυξη να επιταχύνεται εκ νέου, ενώ τα λειτουργικά έσοδα τριπλασιάστηκαν σε σύγκριση με έναν χρόνο πριν στα 15,3 δισεκατομμύρια δολάρια, το μεγαλύτερο τριμηνιαίο κέρδος στην ιστορία της εταιρείας.

«Ισχυρογνώμων»

Όσοι τον γνωρίζουν καλά λένε ότι ο Τζέισι είναι ακόμη πιο σχολαστικός με τη λεπτομέρεια από ό,τι ο Μπέζος.

Από τα χέρια του πρέπει να περάσει κάθε σημαντικό δελτίο Τύπου, ανάρτηση, ακόμη και δηλώσεις που αποστέλλονται σε δημοσιογράφους. Αυτή η τακτική έχει εξοργίσει ορισμένους υπαλλήλους, σύμφωνα με άτομα που πρόσκεινται στην εταιρεία. Κάποιοι, μάλιστα, ισχυρίζονται ότι ο CEO επέκρινε ανοιχτά την απόδοση συγκεκριμένων εργαζομένων, κάτι το οποίο δεν συνηθίζεται από διευθύνοντες συμβούλους τόσο μεγάλων εταιρειών.

Ο τρόπος διοίκησης του Τζέισι έχει υποστηρικτές, αλλά και επικριτές.

Στα πρώτα 3 χρόνια της θητείας του ως CEO, έχασε πολλά ανώτερα στελέχη. Αυτό περιλαμβάνει στελέχη υψηλού προφίλ, όπως ο υπεύθυνος Τύπου και Πολιτικής, Jay Carney, ο επικεφαλής της Alexa και συσκευών, Dave Limp, και ο διευθύνων σύμβουλος της AWS Adam Selipsky.

Ο Ντέιβ Κλαρκ, ο πρώην επικεφαλής του τομέα καταναλωτών της Amazon σε όλον τον κόσμο, έφυγε έναν χρόνο μετά την ανάληψη της θέσης από τον Τζέισι.

Μειονεκτήματα

Οι υπάλληλοι της Amazon συνήθιζαν να φεύγουν από μια συνάντηση με τον Μπέζος νιώθοντας «εμπνευσμένοι» και πιο φιλόδοξοι για τη δουλειά τους, είπαν κάποια από τα στελέχη που μίλησαν στο BI.

Στις συναντήσεις με τον Τζέισι τα πράγματα είναι πιο «προσγειωμένα», καθώς δίνεται έμφαση στην ουσία και στα πρακτικά ζητήματα, παρατηρούν οι ίδιοι.

«Κούρεμα»

Κοινός παρονομαστής μεταξύ των τοποθετήσεων των ανθρώπων που μίλησαν για τον CEO της Amazon είναι η έλλειψη καινοτομίας. Ορισμένοι παρατήρησαν ότι ο Μπέζος προώθησε τη δημιουργία πολλών νέων επιχειρήσεων και προϊόντων, συμπεριλαμβανομένου του Kindle e-reader, των ηχείων Echo, του φωνητικού βοηθού Alexa και της τεχνολογίας χωρίς ταμείο Just Walk Out. Ο Τζέισι έχει επικεντρωθεί ως επί το πλείστον στη βελτίωση της λειτουργικής αποτελεσματικότητας – τουλάχιστον μέχρι τώρα.

«Ξόδεψε όλη του την ενέργειά του τα τελευταία 3 χρόνια κόβοντας, κουρεύοντας και αναδιοργανώνοντας», είπε ένας από εκείνους που μίλησαν στο BI. «Και τίποτα από αυτά δεν οδήγησε σε αληθινή εφεύρεση».

Στον αντίποδα αυτής της άποψης βρίσκεται εκείνη που υποστηρίζει ότι ο Τζέισι ανέλαβε σε μια εποχή που τα μακροοικονομικά δεδομένα απαιτούσαν τη λήψη δύσκολων αποφάσεων, γι’ αυτό και προχώρησε νωρίς σε εξορθολογισμό.

Λιγότερο «χαοτικό»

Η επόμενη μεγάλη πρόκληση για τον CEO τoν τεχνολογικό κολοσσό είναι η απάντησή του στην τεχνητή νοημοσύνη.

Ο αναλυτής της Evercore, Mark Mahaney, είπε ότι η καθυστέρηση της AWS στο «πάρτι» της ΑI και η πιθανή απώλεια μεριδίου αγοράς από τη Microsoft είναι μια ανησυχία που «πιθανότατα δεν θα επιλυθεί για τα επόμενα 1-2 χρόνια».

Εσωτερικά, είναι όλοι ανασκουμπωμένοι. Κάθε ομάδα είναι απασχολημένη με κάποιο έργο που άπτεται της AI, με τον ίδιο τον Τζέισι να συμμετέχει άμεσα σε πολλά από αυτά.

Ακόμα κι έτσι, ορισμένοι υπάλληλοι λένε ότι ακολουθεί μια πολύ πιο μετρημένη επενδυτική προσέγγιση στη γενετική τεχνητή νοημοσύνη. Αυτό έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τον τρόπο με τον οποίο ο Μπέζος προηγουμένως οδήγησε μια τρελή διαμάχη για την Alexa, όταν η εταιρεία επέκτεινε γρήγορα την ομάδα και επένδυσε τεράστια ποσά, για να χάσει δισεκατομμύρια δολάρια.

«Η Alexa ήταν χαοτική», είπε ένας από τους συνομιλητές του ΒΙ. «Η Gen AI δεν είναι έτσι».

Ο εκπρόσωπος της Amazon είπε ότι η εταιρεία πραγματοποιεί «τεράστιες επενδύσεις» στην τεχνητή νοημοσύνη σε όλη την AWS και στον κλάδο λιανικής.

Η εταιρεία προσλαμβάνει «πολλούς ανθρώπους της τεχνητής νοημοσύνης και ανακατανέμει αυτούς τους πόρους από άλλες περιοχές εκτός GenAI», πρόσθεσε.