Κίνα: Το Πεκίνο μπροστά στο δίλημμα αύξησης του χρέους

Η οικονομία της Κίνας ταλαιπωρείται από περιορισμό της κατανάλωσης, μειωμένη ανάπτυξη, έναν καταβαραθρωμένο τομέα ακινήτων, υπογεννητικότητα και δυσβάσταχτο τοπικό χρέος, μεταξύ άλλων, και όλοι αναρωτιούνται τι μέτρα θα πάρει η ηγεσία για να ξαναπάρει μπρος η 2^η μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη.

Νωρίτερα φέτος, ο Νο. 2 στην ηγεσία της Κίνας σηματοδότησε ότι το Πεκίνο είχε ελάχιστες προθέσεις να αναπτύξει «ισχυρό φάρμακο» για να ταρακουνήσει μια οικονομία που ταλαντεύεται. Αντίθετα, ο κινέζος πρωθυπουργός Λι Κιάνγκ είπε στις παγκόσμιες επιχειρηματικές ελίτ σε μια σύνοδο κορυφής τον Ιούνιο: «Θα πρέπει να προσαρμόσουμε ακριβώς και να καλλιεργήσουμε σιγά σιγά [την οικονομία] για να της επιτρέψουμε να ανακάμψει σταδιακά».

Κίνα: Κρίση ακινήτων και δυτικές κυρώσεις «υποβίβασαν» μεγάλες πόλεις

Δύο μήνες αργότερα, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής έδειξαν ελάχιστα σημάδια αλλαγής γνώμης παρά την ανησυχητική σειρά οικονομικών δεδομένων που επιδεινώθηκαν μετά την ομιλία του Λι καθώς η παρατεταμένη ύφεση των ακινήτων συνεχίζεται, σημειώνει η Wall Street Journal.

Επαναλαμβάνοντας τα λάθη της Ιαπωνίας

Αυτό έχει πυροδοτήσει ανησυχίες ότι οι Κινέζοι ηγέτες επαναλαμβάνουν λάθη που έκανε η Ιαπωνία τη δεκαετία του 1990, όταν η έλλειψη επαρκών μέτρων χαλάρωσης οδήγησε σε παρατεταμένη ύφεση. Ήδη, οι παγκόσμιες τράπεζες έχουν περιορίσει τις προσδοκίες τους για την οικονομική ανάπτυξη της Κίνας, με πολλούς να πιστεύουν ότι ο επίσημος στόχος του 5% κινδυνεύει.

Με τη νομισματική χαλάρωση να περιορίζεται από τις ανησυχίες των αρχών για ένα εκτεταμένο ράλι ομολόγων και τα συμπιεσμένα περιθώρια κέρδους των τραπεζών, οι οικονομολόγοι επικεντρώνονται όλο και περισσότερο στην καθυστερημένη δημοσιονομική στήριξη, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με την απροθυμία των αρχών να αναλάβουν επιπλέον χρέος.

Συγκεκριμένα, οι τοπικές κυβερνήσεις της Κίνας, οι οποίες επωμίζονται το μεγαλύτερο μέρος των συνολικών δημοσιονομικών δαπανών της χώρας, πιέστηκαν από το Πεκίνο να αποπληρώσουν τα χρέη. Αυτό ώθησε πολλές να περικόψουν τις δημόσιες δαπάνες και να ακολουθήσουν μια πιο προσεκτική προσέγγιση στο δανεισμό, σύμφωνα με την WSJ.

Από τον Ιανουάριο έως τον Αύγουστο, εκδόθηκαν περίπου 5,4 τρισεκατομμύρια γιουάν ομολόγων τοπικής αυτοδιοίκησης, που ισοδυναμούν με περίπου 760 δισεκατομμύρια δολάρια, μείωση 14% σε σχέση με πέρυσι, σύμφωνα με στοιχεία του παρόχου δεδομένων Wind.

Το Πεκίνο φοβάται το χρέος

Η αργή πρόοδος μπορεί να εξηγηθεί, τουλάχιστον εν μέρει, από τις ανησυχίες των αρχών σχετικά με τους κινδύνους χρέους και την έλλειψη ελκυστικών έργων για επενδύσεις μετά από μια μακροχρόνια έκρηξη υποδομών. Ωστόσο, σε μια περίοδο αυξημένης αποπληθωριστικής πίεσης και παραπαίουσας ζήτησης από κινεζικά νοικοκυριά και εταιρείες, οι οικονομολόγοι λένε ότι ο κρατικός τομέας πρέπει να ενισχυθεί και να δανειστεί πιο επιθετικά και να στηρίξει τον πληθωρισμό, κάτι που θα μπορούσε να ενθαρρύνει τους καταναλωτές να ξοδεύουν περισσότερα.

«Αν και οι εξαγωγές μπορεί να δώσουν ισχυρή ώθηση στην αύξηση του ΑΕΠ φέτος, πιστεύουμε ότι απαιτείται περισσότερη δημοσιονομική χαλάρωση για να διασφαλιστεί ο στόχος ανάπτυξης «περίπου 5%» για ολόκληρο το έτος», έγραψαν οικονομολόγοι της Goldman Sachs σε σημείωμα την Κυριακή. Μια εύκολη λύση είναι η επιτάχυνση της έκδοσης κρατικών ομολόγων, είπαν.

Κατά τους πρώτους επτά μήνες του 2024, τα φορολογικά έσοδα της Κίνας μειώθηκαν κατά 5,4% σε σχέση με ένα χρόνο πριν, ενώ τα έσοδα τοπικών κυβερνήσεων από τις πωλήσεις γης μειώθηκαν περισσότερο από 20%, έδειξαν τα επίσημα στοιχεία.

Για τον Λούο Ζιχένγκ της χρηματιστηριακής εταιρείας Yuekai Securities, η μείωση των εσόδων από φόρους και πωλήσεις γης και ο περιορισμένος δανεισμός του δημόσιου επιβαρύνουν την επέκταση των δημοσιονομικών δαπανών, καθιστώντας δύσκολη την αποτελεσματική υποστήριξη της οικονομίας.

Ο Λούο κάλεσε το Πεκίνο να επανεξετάσει την επιμονή του στο ποσοστό ελλείμματος 3% που οι αρχές θεωρούσαν εδώ και καιρό ως κόκκινη γραμμή για τη δημοσιονομική πειθαρχία. Μια τέτοια αναλογία δεν είναι ένας «σιδερένιος κανόνας, δήλωσε ο Λούο σε σημείωμα αυτή την εβδομάδα.

Η λύση της έκδοσης κρατικών ομολόγων

Εκτός από την έκδοση επιπλέον κρατικών ομολόγων, άλλοι τρόποι για να επιτραπεί στη δημοσιονομική πολιτική να διαδραματίσει μεγαλύτερο ρόλο στη σταθεροποίηση της ανάπτυξης περιλαμβάνουν την παροχή περισσότερης οικονομικής στήριξης στις τοπικές αρχές και την επέκταση του χρονοδιαγράμματος για την εκκαθάριση κρυφών χρεών για να αποφευχθεί η πίεση της οικονομίας, είπε ο Λούο.

Ωστόσο, ορισμένοι οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι ακόμη και αν η κινεζική κυβέρνηση δανειστεί περισσότερα τώρα, δεν θα προσφέρει μια γρήγορη λύση στη βαθύτερη οικονομική δυσφορία και η ουσιαστική ανάκαμψη στον στεγαστικό τομέα παραμένει το κλειδί για την αντιμετώπιση των οικονομικών δεινών της Κίνας.

Εν μέσω της εξαφάνισης των εσόδων από τις πωλήσεις γης και των εντεινόμενων πιέσεων για το χρέος, ένας αυξανόμενος αριθμός τοπικών κυβερνήσεων έχουν γίνει άρπαγες, αντί αρωγοί, χρεώνοντας υπέρογκα τέλη, επιβάλλοντας συχνά πρόστιμα και ενισχύοντας υπερβολικά την είσπραξη φόρων, ανέφεραν οικονομολόγοι της Nomura.

Μια τέτοια μετατόπιση θα υπονόμευε τα θεμέλια της οικονομικής επιτυχίας της Κίνας και το Πεκίνο θα πρέπει να κινηθεί αποφασιστικά και να παράσχει άμεση χρηματοδότηση για τη σταθεροποίηση της αγοράς ακινήτων, τη βασική αιτία των σημερινών δημοσιονομικών εντάσεων, ανέφεραν σε σημείωμα οι οικονομολόγοι της Nomura.