ΠΟΕ: Ο προστατευτισμός θα διευρύνει το χάσμα πλούτου

Tο κατά κεφαλήν εισόδημα στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος είχε σχεδόν τριπλασιαστεί μεταξύ του 1995, όταν δημιουργήθηκε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου και του 2023. Την ίδια περίοδο το παγκόσμιο κατά κεφαλήν εισόδημα αυξήθηκε κατά χαμηλότερο ποσοστό, περίπου 65%.

Αυτό προκύπτει από έκθεση του οργανισμού, για την οποία η επικεφαλής του, Νγκόζι Οκόντζο-Ιουεάλα, σχολίασε ότι τα ευρήματα αντικρούουν «την επί του παρόντος μοντέρνα αντίληψη ότι το εμπόριο, και θεσμοί όπως ο ΠΟΕ, δεν ήταν καλοί για τη φτώχεια ή για τις φτωχές χώρες».

Ωστόσο, η ίδια αναγνώρισε ότι η παγκοσμιοποίηση οδήγησε πολλούς σε πλούσιες χώρες να αισθάνονται ότι έχουν αφεθεί πίσω και ότι ήταν «ανίκανοι να επωφεληθούν από νέες ευκαιρίες».

«Η απογοήτευσή τους [έχει] τροφοδοτήσει μια πολιτική αντίδραση ενάντια στο διεθνές εμπόριο», συμπεραίνει η επικεφαλής του ΠΟΕ.

Ορισμένοι πιστεύουν ότι η αντίδραση κατά του εμπορίου έχει αποδυναμώσει τον ρόλο των διεθνών φορέων που ρυθμίζουν τα πρότυπα εμπορίου, όπως ο ΠΟΕ, γράφουν οι FT.

Από την πλευρά του ο  Ντμίτρι Γκροζουμπίνσκι, εκτελεστικός διευθυντής της δεξαμενής σκέψης της Πλατφόρμας Εμπορίου της Γενεύης, υπογραμμίζει ότι «άλλες  προτεραιότητες για τις κυβερνήσεις είναι πιο σημαντικές από την προβλεψιμότητα [εμπορίου]», τονίζοντας ότι ολοένα και περισσότερο πλέον τα πράγματα για τα οποία δείχνουν ενδιαφέρον οι κυβερνήσεις είναι αυτά τα οποία  παρακάμπτουν ή αντιβαίνουν τους κανόνες του ΠΟΕ.

Η παγκοσμιοποίηση

Οι νομοθέτες σε προηγμένες οικονομίες – συμπεριλαμβανομένης της μεγαλύτερης στον κόσμο, των ΗΠΑ – βλέπουν όλο και περισσότερο τον προστατευτισμό ως μέσο για να δείξουν ότι αναγνωρίζουν τον αντίκτυπο που είχε η παγκοσμιοποίηση στις θέσεις εργασίας που βρίσκονται πιο κοντά στη βιομηχανία.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα των FT, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ και υποψήφιος των Ρεπουμπλικάνων Ντόναλντ Τραμπ υποσχέθηκε δασμούς 10% σε όλες τις εισαγωγές, σε περίπτωση που κερδίσει μια δεύτερη θητεία τον Νοέμβριο. Οι εισαγωγές από αυτό που κάποτε ήταν ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος των ΗΠΑ, η Κίνα, πρόκειται να αντιμετωπίσουν εισφορά 60%.

Ο διάδοχός του Τζο Μπάιντεν έχει διατηρήσει πολλές από τις πολιτικές του Τραμπ. Η σημερινή υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τζάνετ Γέλεν δήλωσε ότι οι ΗΠΑ έχουν χάσει 2 εκατομμύρια θέσεις εργασίας στη μεταποίηση από τότε που η Κίνα εντάχθηκε στον ΠΟΕ το 2001.

Ενώ ο ΠΟΕ υπογραμμίζει ότι οι περισσότεροι εργαζόμενοι έχουν ωφεληθεί από το εμπόριο,  αναγνωρίζει ότι υπάρχουν εξαιρέσεις. Όσοι ζουν σε αγροτικές περιοχές ή  δεν έχουν σχετικές δεξιότητες είναι πιο ευάλωτοι στο να χάσουν τη δουλειά τους λόγω του εμπορίου.

Προστατευτισμός

Η επικεφαλής της ΠΟΕ υποστήριξε ότι ο προστατευτισμός δεν αποτελεί μια αποτελεσματική πολιτική για τη διόρθωση των ανισοτήτων, σημειώνοντας ότι οι εμπορικοί περιορισμοί μπορούν να βλάψουν τις οικονομίες καθώς τείνουν να αυξάνουν το κόστος παραγωγής, ενώ «προκαλούν δαπανηρά αντίποινα από δυσαρεστημένους εμπορικούς εταίρους».

Σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Peterson οι προτεινόμενοι δασμοί του Τραμπ θα κοστίσουν στο μέσο νοικοκυριό των ΗΠΑ 1.700 δολάρια ετησίως, με τα φτωχότερα νοικοκυριά να αντιμετωπίζουν ακόμη μεγαλύτερη επιβάρυνση.

Μελέτη που επικαλείται ο ΠΟΕ δείχνει επίσης, ότι η έξοδος του Ηνωμένου Βασιλείου από την ενιαία αγορά της ΕΕ επέφερε άλμα 6% στις τιμές των τροφίμων. Η αύξηση του κόστους ζωής για τα φτωχότερα νοικοκυριά ήταν 52% υψηλότερη από ό,τι για τα πλουσιότερα νοικοκυριά.

«Χρειαζόμαστε ανοιχτό εμπόριο, [ . . . ] αλλά χρειαζόμαστε επίσης συμπληρωματικές πολιτικές», δήλωσε ο Ραλφ Όσα, επικεφαλής οικονομολόγος στον ΠΟΕ. «Αν θέλετε να βοηθήσετε τους εργαζόμενους, πρέπει να βεβαιωθείτε ότι έχετε εφαρμόσει τις εσωτερικές πολιτικές που τους βοηθούν να έχουν ευκαιρίες».