Σερβία: Πώς δημιουργείται μια «μικρή Ρωσία» μέσα στο Βελιγράδι

Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Σερβία και ειδικότερα το Βελιγράδι, μετατράπηκαν σε μια «μικρή Ρωσία», όπως αναφέρει το Reuters, λόγω των Ρώσων που εγκατέλειψαν την πατρίδα τους μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Ένας από αυτούς είναι ο επαγγελματίας πατινέρ Βαντίμ Μόρους, ο οποίος αν και απέχει 1.600 χιλιόμετρα από τη γενέτειρά του (Μόσχα), έχει αρχίσει να νιώθει σαν στο σπίτι του Έφυγε από τη Ρωσία με την αρραβωνιαστικιά του το 2022 και είναι ένας από τους πολλούς που επέλεξαν το Βελιγράδι για τους αρχαίους πολιτιστικούς και θρησκευτικούς δεσμούς του με τη Μόσχα.

Η «αχίλλειος πτέρνα» του Κρεμλίνου εν καιρώ πολέμου: Η μαζική φυγή επιστημόνων

«Υπάρχουν λίγοι παγοδρόμοι στη Σερβία που μπορούν να εκπαιδεύσουν άλλους, οπότε έχω πολλούς Σέρβους μαθητές», δήλωσε ο 24χρονος Βαντίμ στο Reuters.

Η «μικρή Ρωσία» μέσα στη Σερβία

Από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, οι Ρώσοι που θέλουν να αποφύγουν τις συγκρούσεις, την επιστράτευση ή την πολιτική του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, έχουν δημιουργήσει μια ζωντανή κοινότητα στη Σερβία, σύμφωνα με συνεντεύξεις του Reuters με δεκάδες μετανάστες και τοπικούς αξιωματούχους.

Αν και ο πραγματικός αριθμός των Ρώσων στη Σερβία είναι μικρότερος από εκείνους που έχουν καταφύγει σε χώρες όπως η Γερμανία, η παρουσία τους είναι έντονα αισθητή στο Βελιγράδι, μια πόλη με λιγότερους από δύο εκατομμύρια κατοίκους.

Ο πατινέρ Βαντίμ Μόρους, προπονείται στο Βελιγράδι. Φωτογραφία: Reuters.

Λέσχες, παιδικοί σταθμοί και ιατρεία που ανήκουν σε Ρώσους έχουν αρχίσει να κάνουν την εμφάνισή τους. Οι Ρώσοι αγοράζουν τρόφιμα σε ρωσικά καταστήματα. Ρωσικά συγκροτήματα, τραγουδιστές και κωμικοί εμφανίζονται σε ρωσικά κλαμπ και Ρώσοι καλλιτέχνες παρουσιάζουν τη δουλειά τους σε γκαλερί ρωσικής ιδιοκτησίας.

Από τον Φεβρουάριο του 2022 έως τα μέσα του 2023, περισσότεροι από 30.000 Ρώσοι έκαναν αίτηση για προσωρινή διαμονή στη Σερβία, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών. Οι αξιωματούχοι δεν παρείχαν στοιχεία για τη συγκριτική περίοδο πριν από αυτό, αλλά δήλωσαν ότι οι αριθμοί αντιπροσωπεύουν απότομη αύξηση.

Κατά τη διάρκεια αυτής της απότομης εισροής, οι Ρώσοι δημιούργησαν 11.081 επιχειρήσεις σε διάφορους τομείς, από υπηρεσίες που βασίζονται στο διαδίκτυο έως φιλοξενία και αθλητικές σχολές, σύμφωνα με το μητρώο επιχειρήσεων της Σερβίας.

Ο 42χρονος Βίκτορ, ένας κτηνίατρος από την Αγία Πετρούπολη, διέφυγε της ρωσικής κινητοποίησης το φθινόπωρο του 2022. Χωρίς τις αναγκαίες πιστοποιήσεις για να ασκήσει το επάγγελμά του στη Σερβία, εργάζεται ως τεχνίτης στο Βελιγράδι, εξυπηρετώντας αποκλειστικά Ρώσους. «Επισκευάζω υδραυλικά, ηλεκτρικές εγκαταστάσεις, παράθυρα, ακόμη και έπιπλα. Δε χρειάζομαι Σέρβους πελάτες», δήλωσε ο Βίκτορ, ο οποίος ζήτησε να μη γίνει γνωστό το επίθετό του, φοβούμενος για την ασφάλεια της οικογένειάς του στη Ρωσία.

Μία Ρωσίδα stand-up κωμικός σε παράσταση σε ένα κυρίως ρωσικό κοινό. Φωτογραφία: Reuters.

Σχέσεις αιώνων

Οι σχέσεις μεταξύ της Σερβίας και της Ρωσίας κρατούν αιώνες και παραμένουν εγκάρδιες σήμερα, αν και η Σερβία προσπαθεί επίσης να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία καταδικάζει την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, χιλιάδες λεγόμενοι «Λευκοί Ρώσοι» διέφυγαν από τους κομμουνιστές κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου στο νεοσύστατο Βασίλειο των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων. Παρόλα αυτά, πολλοί εξ αυτών δυσκολεύονται να ενσωματωθούν και προτιμούν να ζουν σε μια «μίνι Ρωσία» μέσα στη Σερβία. Κατά έναν ειρωνικό τρόπο, σημειώνει το Reuters, πολλοί Σέρβοι υποστηρίζουν τον Πούτιν και δεν συμμερίζονται τις απόψεις εκείνων που έφυγαν.

«Το κάλεσμα της ρωσικής κουλτούρας είναι πολύ ισχυρό για τους Ρώσους μετανάστες της πρώτης γενιάς, ώστε να θέλουν να ενταχθούν στην κοινωνία στην οποία βρέθηκαν, ανεξάρτητα από το αν αυτή είναι σερβική ή δυτική», δήλωσε ο πολιτικός επιστήμονας Αλεξάνταρ Τζόκιτς με έδρα το Βελιγράδι.

Ο Βαντίμ δίστασε να αναλύσει τους λόγους για τους οποίους έφυγε από τη Ρωσία, αλλά παρενέβη η αρραβωνιαστικιά του Αλεξάντρα Μασκάνοβα. «Φύγαμε για ιδεολογικούς λόγους. Λίγες ημέρες μετά την 24η Φεβρουαρίου προσπαθούσαμε να καταλάβουμε τι συνέβαινε και μετά αποφασίσαμε να φύγουμε», δήλωσε η ίδια.