Πληθωρισμός: Γιατί απομακρύνεται ο στόχος του 2%

Ανοδικά συνεχίζει να κινείται ο πληθωρισμός στην Ελλάδα, παρά τα περί αντιθέτου λεγόμενα από τα κυβερνητικά χείλη (και μάλιστα στον ανώτατο βαθμό) με την ακρίβεια να αποτελεί το βασικό πρόβλημα για νοικοκυριά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Μπορεί ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης να «βλέπει» μειώσεις τιμών, με βάση τα όσα ανέφερε στο τελευταίο υπουργικό συμβούλιο και ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών να παρομοίασε την ακρίβεια με «γρίπη», η οποία θα κάνει τον κύκλο της και θα φύγει, εντούτοις τα στοιχεία που «βλέπουν» το φως της δημοσιότητας δείχνουν ότι η ακρίβεια είναι παρούσα και μάλιστα χαρακτηρίζεται από αυξητικές τάσεις.

Αυτή η εικόνα υπάρχει και στην ελληνική κοινωνία. Τα νοικοκυριά καλούνται να αντιμετωπίσουν ένα δύσκολο φθινόπωρο, με τους λογαριασμούς του Σεπτέμβρη να είναι παραδοσιακά «ανεβασμένοι». Στα πάγια έξοδα για στέγαση, διατροφή, καύσιμα, ενέργεια, προστίθενται οι επιπλέον δαπάνες που φέρνει το ξεκίνημα της σχολικής και ακαδημαϊκής χρονιάς για τις οικογένειες με παιδιά.

Ακρίβεια: Τσουχτερές οι τιμές στη λαϊκή

Πληθωρισμός: Οι προβλέψεις των πολιτών

Είναι ενδεικτικό ότι η τελευταία έκθεση του Ινστιτούτου Καταναλωτή, που έδειξε ότι το 92,7% των πολιτών δεν είναι ικανοποιημένο από τα μέτρα της κυβέρνησης για την ακρίβεια, είναι ενδεικτική του κλίματος που επικρατεί. Μετά τα τρόφιμα για τα οποία ένα 97,2% δηλώνει ότι έχει παρατηρήσει τις μεγαλύτερες αυξήσεις, ακολουθεί η ενέργεια, ενώ ένα 96% δηλώνει πως έχει αναγκαστεί να αλλάξει τις αγοραστικές του συνήθειες εξαιτίας της ακρίβειας. Οι αλλαγές αφορούν μείωση αγορών (69,7%), φθηνότερων προϊόντων (71,5%), προσφορές και εκπτώσεις (77%) και περιορισμό εξόδων για ψυχαχωγία (81,4%).

Ένα από τα βασικά ερωτήματα των πολιτών είναι ο χρόνος διάρκειας της ακρίβειας και του πληθωρισμού, καθότι υπάρχει μια 3ετής και πλέον συνθήκη υψηλής ακρίβειας. Αναφορικά με τον πληθωρισμό, η ΤτΕ εκτιμά ότι θα παραμείνει πάνω από το 2% και το 2026. Ειδικότερα, προβλέπει ότι από το φετινό 3% θα «πέσει» στο 2,3% το 2025 και στο 2,2% το 2026. Το παραπάνω στοιχείο είναι άκρως ανησυχητικό διότι αποτυπώνει ότι ούτε το 2026 θα πιάσουμε τον στόχο του 2% που θέτει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το κρίσιμο ερώτηαμ έχει να κάνει με τα όρια αντοχών των πολιτών, καθότι και τα μέτρα που ανακοίνωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη ΔΕΘ δείχνουν να είναι κατώτερα των αναγκών που υπάρχουν. Εάν ισχύσει το συγκεκριμένο σενάριο, τότε οι πολίτες αναμένεται να έχουν να αντιμετωπίσουν ακόμη 2,5 χρόνια εκτεταμένης ακρίβειας, η οποία θα έρχεται να προστεθεί στα ήδη 3 και πλέον έτη υψηλής ακρίβειας, την ώρα που τα εισοδήματα δεν επαρκούν για να καλυφθούν οι περισσότερες ανάγκες των νοικοκυριών στην Ελλάδα.

Συνεχίζεται η άνοδος για τον πληθωρισμό

Είναι χαρακτηριστικό πως ο Αύγουστος ήταν ο τέταρτος μήνας συνεχιζόμενης ανόδου του πληθωρισμού, κάτι που δείχνει ότι υπάρχει μια δυναμική, η οποία δείχνει τα «δόντια» της στους πολίτες, οι οποίοι διαπιστώνουν τη συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματός τους. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ την μεγαλύτερη άνοδο τιμών σε ετήσια βάση (6,6%) κατέγραψε η ομάδα «ξενοδοχεία – καφέ-εστιατόρια» και ακολουθεί με άνοδο τιμών 6,2% η ομάδα «ένδυση-υπόδηση». Κατά 5,5% αυξήθηκαν οι τιμές στην ομάδα «στέγαση» κυρίως λόγω αύξησης των τιμών στα ενοίκια κατοικιών, τον ηλεκτρισμό και το φυσικό αέριο.

Στα τρόφιμα, καταγράφθηκε σε ετήσια βάση αύξηση 2,8% λόγω της ανόδου των τιμών σε: ψωμί, δημητριακά για πρωινό, κρέατα (γενικά), νωπά ψάρια, ελαιόλαδο, αποξηραμένα φρούτα και ξηροί καρποί, νωπά λαχανικά, λαχανικά διατηρημένα ή επεξεργασμένα, ζάχαρη-σοκολάτες-γλυκά-παγωτά, μεταλλικό νερό-αναψυκτικά-χυμούς φρούτων. Μέρος της αύξησης αυτής αντισταθμίστηκε από τη μείωση κυρίως των τιμών σε: πίτσες και πίτες, γαλακτοκομικά και αυγά, νωπά φρούτα, λαχανικά κατεψυγμένα, πατάτες, λοιπά τρόφιμα.

Τι δείχνουν οι ανατιμήσεις

Σε ό,τι αφορά τα ξεχωριστά προϊόντα και υπηρεσίες την μεγαλύτερη ετήσια αύξηση τιμών καταγράφει για έναν ακόμη μήνα το ελαιόλαδο με άνοδο 49,1%. Σημαντική διψήφια άνοδο τιμών σημειώνει το φυσικό αέριο (+28%) και ακολουθούν: η μεταφορά επιβατών με αεροπλάνο (27,3%), τα ασφάλιστρα υγείας (14%) και τα νωπά ψάρια (+11,3%).

Ένα σημαντικό στοιχείο είναι πως τον Αύγουστο οι τιμές αυξήθηκαν και σε σχέση με τον Ιούλιο σημειώνοντας άνοδο 0,3%, όταν κατά την αντίστοιχη σύγκριση Ιουλίου – Ιουνίου είχαν μειωθεί κατά 0,7%.

Σε μηνιαία βάση (σύγκριση με τον Ιούλιο), τη μεγαλύτερη αύξηση σημείωσαν οι τιμές του ρεύματος (10,9%) και μετά οι τιμές των φαρμακευτικών προϊόντων (3,9%) και των νωπών λαχανικών (2,8%).

Οι μεγαλύτερες μειώσεις σημειώθηκαν στο γιαούρτι (2,8%), στα ξενοδοχεία (4,5%) και στα καύσιμα – λιπαντικά (2,2%).

Υψηλότερος από τις αρχικές εκτιμήσεις, ήταν ο εναρμονισμένος πληθωρισμός που διαμορφώθηκε τον προηγούμενο μήνα στο 3,2%, όταν στα τέλη του προηγούμενου μήνα η Eurostat τον υπολόγιζε στο 3,1%. Αξίζει να σημειωθεί πως ο συγκεκριμένος δείκτης δεν περιλαμβάνει τις τιμές των τροφίμων και της ενέργειας, κάτι το οποίο σημαίνει ότι η ακρίβεια στην Ελλάδα έχει απλωθεί σε όλο το μήκος και το πλάτος της οικονομικής δραστηριότητας. Συνεπώς, ο πληθωρισμός στην Ελλάδα φαίνεται ότι έχει αποκτήσει ισχυρό έρεισμα και δε θα…αποχωρήσει, όπως η γρίπη.