Ερχεται Dunkelflaute

Η Γερμανία θα αντιμετωπίσει αυτή την εβδομάδα (δεν είναι λογοπαίγνιο) συνθήκες Dunkelflaute. Πρόκειται για ένα καιρικό φαινόμενο όπου δεν μπορούν να παραχθούν σοβαρές ποσότητες αιολικής και ηλιακής ενέργειας. Με λίγα λόγια, υπάρχει ένα σύστημα υψηλής πίεσης που προκαλεί άπνοια, άρα ζημιά, στα αιολικά πάρκα και συνοδεύεται από συννεφιασμένο καιρό που δεν επιτρέπει και στα φωτοβολταϊκά πάρκα να παράγουν ενέργεια. Η χώρα θα αναγκαστεί να καλύψει τις ανάγκες της από σταθμούς παραγωγής ενέργειας με καύση ορυκτών καυσίμων (άνθρακας, φυσικό αέριο), συν τις εισαγωγές που θα κάνει από τις όμορες χώρες. Το φαινόμενο θα πλήξει προφανώς ένα μέρος της ευρωπαϊκής αγοράς, καθώς θα λείψουν τεράστιες ποσότητες ρεύματος από το σύστημα, επηρεάζοντας το ύψος των τιμών. Σε κάποιες χώρες λόγω του συγκεκριμένου προβλήματος θα έχουμε τριψήφιες τιμές ρεύματος. Σε κάποιες άλλες όμως θα έχουμε αρνητικές τιμές. Και αυτό το λέμε κοινή αγορά. Πριν από μερικούς μήνες το πρόβλημα των υψηλών τιμών έπληξε την Ελλάδα και τις γειτονικές βαλκανικές χώρες. Αυτές τις μέρες το πρόβλημα επιστρέφει και στη χώρα μας με τιμές στη χονδρική άνω των 200 ευρώ ανά μεγαβατώρα.

Για την κατάσταση που θα δημιουργηθεί και με μαθηματική ακρίβεια οδηγεί σε αύξηση του ενεργειακού κόστους δεν ευθύνεται ούτε η πράσινη μετάβαση, που προφανώς πρέπει να γίνει, ούτε το Dunkelflaute. Φταίει η κακή μας η οργάνωση. Για την ακρίβεια, η αδυναμία των ευρωπαϊκών θεσμών να αντιληφθούν ένα πρόβλημα οργάνωσης μιας αγοράς και να προσαρμόσουν τις τακτικές τους. Η Ελλάδα βιώνει άλλωστε εδώ και τουλάχιστον μια διετία καταστάσεις… Dunkelflaute.

Χθες έκανε ο Πρωθυπουργός μια ακόμα προσπάθεια ώστε να δει η Κομισιόν ξανά το θέμα των τιμών της ενέργειας. Η Ευρώπη άλλωστε και η Γερμανία εν προκειμένω το πληρώνουν πανάκριβα με αποβιομηχανοποίηση το συγκεκριμένο πρόβλημα. Μόνο τυχαία δεν είναι η μετακίνηση επενδύσεων από βιομηχανικούς γίγαντες όπως η γερμανική BASF, λόγω των υψηλών τιμών του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας. Τον τελευταίο χρόνο οι τιμές αναφοράς στην Ευρώπη έχουν ανέβει κατά περίπου 60% τον περασμένο χρόνο.

Το πρόβλημα είναι ωστόσο πολύ μεγαλύτερο και σωστά το εντοπίζει ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Είναι σαφές ότι πρέπει να δούμε ξανά τα δίκτυα. Ο ίδιος πρότεινε μια φτιαχτεί μια ειδική ομάδα που θα επανασχεδιάσει και θα εγκρίνει με ταχύτατες διαδικασίες νέες διασυνοριακές ροές, όχι μόνο του ρεύματος αλλά και του φυσικού αερίου. Να έχουμε δηλαδή μεγάλες ποσότητες και από τα δύο. Το δεύτερο που λέει ο Πρωθυπουργός είναι να επαναχαράξουμε τη διαδικασία μακροπρόθεσμου σχεδιασμού μας. Σήμερα βασιζόμαστε υπερβολικά στα συμφέροντα κάθε χώρας και στις προτεραιότητες των διαχειριστών δικτύων. Αντίθετα, λέει ο Μητσοτάκης πρέπει να σκεφτούμε με ευρωπαϊκούς όρους. Καταγράφοντας τους πόρους και τις τεχνολογίες που έχει κάθε χώρα και αποζημιώνοντας αυτές που υλοποιούν επενδύσεις και ωφελούν από πλευράς επάρκειας το ευρωπαϊκό δίκτυο.

Ο έλληνας Πρωθυπουργός είπε δύο ακόμα πράγματα. Οτι θα βασιστούμε στο φυσικό αέριο για δύο ακόμα δεκαετίες, άρα χρειαζόμαστε ευρωπαϊκή πρόσβαση σε παγκόσμιες προμήθειες. Και το δεύτερο ότι πρέπει να περιορίσουμε το κόστος που προκύπτει από την υπερρύθμιση των εκπομπών ρύπων. Τα γνωστά τέλη με τα οποία επιβαρύνονται μόνο τα ευρωπαϊκά προϊόντα σε αυτόν τον βαθμό, μειώνοντας την ανταγωνιστικότητά τους στις διεθνείς αγορές. Οπως παρατηρούσε ίσως ο πιο έμπειρος επί των ενεργειακών στην Ελλάδα, δύσκολο να «ξυπνήσουν», ακόμα και τώρα που τα πάντα αλλάζουν, στην Ευρώπη.