Η μάχη της προσιτής στέγης

Οπως η Ελλάδα είναι χώρα κατανάλωσης, η Γερμανία είναι αντίστοιχα χώρα ενοικιαστών. Πιστεύει κανείς ότι μπορούμε να κάνουμε εκλογές στην Ελλάδα και να μη μιλήσουμε για την κατάσταση στην αγορά, τις τιμές και το διαθέσιμο εισόδημα; Αντίστοιχα για τους Γερμανούς το θέμα των ενοικίων πονάει. Ωστόσο για μια σειρά από λόγους τα κόμματα που διεκδικούν την ψήφο των Γερμανών στις εκλογές της επόμενης Κυριακής μιλούν ελάχιστα για το βασικό πρόβλημα των ψηφοφόρων τους. Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του προβλήματος, είναι χαρακτηριστικό ότι περισσότεροι από τους μισούς Γερμανούς (84 εκατομμύρια κάτοικοι) μένουν σε σπίτι με ενοίκιο. Πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Στην Ελλάδα το ποσοστό ύστερα από μια χρεοκοπία ανέβηκε στο 30%, το υπόλοιπο 70% απολαμβάνει την ιδιοκατοίκηση στην Ελλάδα.

Αυτή τη στιγμή, εν μέσω προεκλογικής περιόδου στη Γερμανία, υπάρχει έλλειψη περίπου μισού εκατομμυρίου κατοικιών. Σε μεγάλες πόλεις όπως το Αμβούργο, το Μόναχο και η Φρανκφούρτη το κόστος για νέες μισθώσεις αυξήθηκε περισσότερο από 10% στο τέλος του 2024 σε σχέση με το 2022. Στο Βερολίνο η αύξηση ξεπερνάει το 20%.

Με την οικονομία καθηλωμένη, οι εργαζόμενοι ενοικιαστές αδυνατούν να ακολουθήσουν τα νέα επίπεδα τιμών και το πρόβλημα τείνει να γίνει μείζον κοινωνικό, με επίπτωση και στη συμπεριφορά των ψηφοφόρων.

Βασική αιτία του προβλήματος είναι η έλλειψη επενδύσεων για την κατασκευή νέων κατοικιών, λόγω των υψηλότερων επιτοκίων και του πληθωρισμού που προηγήθηκε.

Πάνω σε αυτή την κατάσταση χτίζουν τις θέσεις τους οι αντίπαλοι της επόμενης εβδομάδας.

Το σχεδόν βέβαιο ότι θα κερδίσει τις εκλογές χριστιανοδημοκρατικό CDU μιλάει για απλοποίηση οικοδομικών κανονισμών με στόχο τη μείωση του κόστους κατασκευής, κοινωνικές κατοικίες και έλεγχο ενοικίου.

Το απερχόμενο σοσιαλδημοκρατικό SPD του Σολτς προτείνει φορολογικά κίνητρα για νέες κατασκευές και επέκταση του ομοσπονδιακού πλαφόν στα ενοίκια.

Το ανερχόμενο ακροδεξιό AfD προτείνει κατάργηση ευρωπαϊκών κανονισμών με στόχο τη μείωση του κόστους κατασκευής, προνομιακή μεταχείριση των ενοικίων για τους γερμανούς υπηκόους και απόρριψη των προστατευόμενων ανώτατων ορίων ενοικίων.

Κανένα κόμμα δεν προτείνει λύσεις που θα ανακουφίσουν άμεσα τους γερμανούς ενοικιαστές. Για να αλλάξει η κατάσταση άμεσα, θα πρέπει η νέα κυβέρνηση να έχει αρκετά χρήματα προκειμένου να οικοδομήσει σε κρατική γη, καθώς με το πλαφόν που υπάρχει στα ενοίκια δύσκολα θα βρεθεί ιδιώτης να ρισκάρει να χτίσει, καθώς δεν θα μπορεί να αποσβέσει. Μια λύση είναι να απαλλαγεί η χώρα από τον βραχνά του «φρένου χρέους», το οποίο ωστόσο δεν ακυρώνεται παρά μόνο με συνταγματική αλλαγή ψηφισμένη από τα 2/3 της ομοσπονδιακής Βουλής.

Στη Γερμανία είναι σαφές ότι ξεμένουν από λύσεις και στο θέμα της προσιτής κατοικίας, όπως στις ΗΠΑ απέτυχαν οι Δημοκρατικοί να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα του πληθωρισμού και την επίπτωση στο διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών. Στην Ελλάδα κάνουμε ότι δεν υπάρχει ως πρόβλημα, παρά το γεγονός πως σύμφωνα με τη Eurostat ζούμε στη χώρα με το υψηλότερο κόστος στέγασης στην ΕΕ. Πληρώνουμε περίπου 350 ευρώ στα 1.000 ευρώ που βγάζουμε τον μήνα για έξοδα στέγασης, όταν στην ΕΕ το αντίστοιχο ποσό δεν ξεπερνά τα 190 ευρώ. Το πρόβλημα βρίσκεται μέσα στη χώρα και η μια επιλογή της κυβέρνησης είναι να επιχειρήσει να το λύσει τώρα, η άλλη είναι να το αφήσει να μεγαλώσει και το βρει μπροστά της όπως οι Γερμανοί, στην προεκλογική περίοδο…