Κομισιόν: Το σχέδιο για ποσοστώσεις σε «made in Europe» προϊόντα

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχεδιάζει να εισαγάγει ποσοστώσεις «made-in-EU» και ετικέτες αποτυπώματος άνθρακα, καθώς προσπαθεί να αναζωογονήσει τους εγχώριους κατασκευαστές.

Οι προτάσεις περιγράφονται σε ένα σχέδιο με την ονομασία Clean Industrial Deal της Κομισιόν, το οποίο περιήλθε στην κατοχή του Politico πριν από την παρουσίασή του στις 26 Φεβρουαρίου.

Το σχέδιο έρχεται σε μια επισφαλή πολιτική στιγμή. Οι Ευρωπαίοι κατασκευαστές σε τομείς όπως ο χάλυβας και το τσιμέντο λένε ότι η υπερβολική γραφειοκρατία και το υψηλό ενεργειακό κόστος τους καθιστούν ανίκανους να ανταγωνιστούν τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα. Επιδεινώνοντας το πρόβλημα, τόσο η Ουάσινγκτον όσο και το Πεκίνο ξοδεύουν αφειδώς για τις εταιρείες τους, με τον νέο πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ να χρησιμοποιεί ιδίως τη ρητορική «αγοράστε αμερικανικά». Τώρα, η ΕΕ θέλει να εισάγει μια δόση «αγοράστε ευρωπαϊκά».

Το σχέδιο της Κομισιόν

Η στρατηγική του εκτελεστικού οργάνου της ΕΕ περιλαμβάνει έξι πυλώνες: μείωση των τιμών της ενέργειας, δημιουργία ζήτησης, τόνωση των επενδύσεων, διασφάλιση της πρόσβασης σε βασικά υλικά, ανάπτυξη παγκόσμιων εταιρικών σχέσεων και επανεκπαίδευση των εργαζομένων.

Το σχέδιο θέτει τα μέτρα τόνωσης της ζήτησης για τα φιλικά προς το κλίμα αγαθά «made in Europe» στο επίκεντρο της συμφωνίας για την καθαρή βιομηχανία, επιβεβαιώνοντας έναν υφιστάμενο στόχο για την παραγωγή του 40% των βασικών στοιχείων καθαρής τεχνολογίας της ΕΕ εντός του μπλοκ. Για το σκοπό αυτό, η Επιτροπή θέλει να ορίσει ποσοστώσεις για να διασφαλίσει ότι οι κυβερνήσεις και άλλες δημόσιες αρχές θα αγοράζουν τέτοια αγαθά.

Το Clean Industrial Deal προβλέπει τόσο «ελάχιστες απαιτήσεις τοπικού περιεχομένου» όσο και «κριτήρια ανθεκτικότητας και βιωσιμότητας», τα οποία θα καθοριστούν με νομοθεσία που θα εκδοθεί αργότερα φέτος. Αναφέρει επίσης ότι η Επιτροπή θα αναθεωρήσει τους κανόνες της ΕΕ για τις δημόσιες συμβάσεις το 2026 για να «καταστήσει τα ευρωπαϊκά κριτήρια προτίμησης διαρθρωτικό χαρακτηριστικό για στρατηγικούς τομείς».

Οι κανόνες δεν θα ισχύουν μόνο για τις δημόσιες συμβάσεις. «Τα κριτήρια αυτά θα επεκταθούν επίσης για την παροχή κινήτρων στις ιδιωτικές προμήθειες, μέσω μέτρων όπως τα πρότυπα επιδόσεων εκπομπών CO2 με βάση τον κύκλο ζωής», προσθέτει το σχέδιο. Μια άλλη ιδέα του σχεδίου είναι οι νέες ετικέτες προϊόντων για βιομηχανικά αγαθά που θα δείχνουν πόσο διοξείδιο του άνθρακα που θερμαίνει τον πλανήτη εκπέμφθηκε κατά τη διαδικασία κατασκευής.

Σε νομοθεσία αργότερα φέτος, η Επιτροπή υπόσχεται να αναπτύξει τέτοιες ετικέτες – οι οποίες θα παραμείνουν εθελοντικές – για συγκεκριμένους τομείς, ξεκινώντας με τον χάλυβα «προς το συμφέρον της ταχύτητας». Αυτό δεν θα συνεπάγεται πρόσθετα γραφειοκρατικά βάρη για τη βιομηχανία, τονίζεται στο σχέδιο, με την ετικέτα να προκύπτει από τα υπάρχοντα δεδομένα της αγοράς άνθρακα.

Ενέργεια

Ένα άλλο βασικό μέρος της στρατηγικής είναι η μείωση των τιμών της ενέργειας και η ενίσχυση της εξάπλωσης φθηνότερης πράσινης ενέργειας για την αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων. Το σχέδιο συνιστά στην ΕΕ να εξηλεκτρίσει το 32% της οικονομίας της έως το 2030, από 23% σήμερα, και ζητεί 100 γιγαβάτ νέας δυναμικότητας ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές κάθε χρόνο έως την ίδια ημερομηνία. Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας, προτείνει νέα νομοθεσία για την επιτάχυνση των αδειών χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ θα ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, τον χρηματοδοτικό βραχίονα της ΕΕ, να συμβάλει στη διευκόλυνση των προκαταρκτικών επενδύσεων στα απαραίτητα στοιχεία του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας και να υποστηρίξει μακροπρόθεσμες συμβάσεις βιομηχανικής ενέργειας – αν και το ποσό της υποστήριξης της ΕΤΕπ δεν έχει ακόμη καθοριστεί στο σχέδιο. Το προσχέδιο υπόσχεται επίσης «βραχυπρόθεσμες διευκολύνσεις … για τη βελτίωση της επιχειρηματικής υπόθεσης για την καθαρή μεταποίηση που παράγεται στην ΕΕ». Το σχέδιο αναφέρει ότι η ΕΕ θα βάλει χρήματα πίσω από την προσπάθεια, αλλά το ποσό παραμένει ασαφές.