Δασμοί Τραμπ: Ολομέτωπη επίθεση με δασμούς επί πάντων έως και 46%

Με ολομέτωπη επίθεση στην παγκόσμια οικονομία που ήδη αντιμετωπίζει πληθώρα προβλημάτων ισοδυναμεί το μπαράζ δασμών σε 180 χώρες και περιοχές που εξαπέλυσε ο Ντόναλντ Τραμπ την Τρίτη το βράδυ, το μεγαλύτερο και πιο εκτεταμένο εδώ και έναν αιώνα, απειλώντας σε πρώτη φάση να αλλάξουν τον χάρτη του παγκόσμιου εμπορίου.

Ο αμερικανός πρόεδρος ανήγγειλ ότι ένας δασμός 10% θα ισχύει για σχεδόν όλες τις εισαγωγές των ΗΠΑ από τις 5 Απριλίου, ξετυλίγοντας τους πρόσθετους «αμοιβαίους δασμούς», που θα ισχύσουν από τις 9 Απριλίου και φτάνουν μέχρι και 46%.

Στην Ευρωπαϊκή Ενωση για την οποία έχει το προηγούμενο διάστημα ανακοινώσει ήδη δασμούς της τάξης του 25% στην αυτοκινητοβιομηχανία, προσθέτει ακόμη 20% σε όλα τα άλλα αγαθά που εισάγονται στις ΗΠΑ.

Ο Τραμπ επιτέθηκε στους συμμάχους των ΗΠΑ στην oμιλία του, τονίζοντας ότι «η 2α Απριλίου 2025 θα μείνει για πάντα στην ιστορία ως η ημέρα που η αμερικανική βιομηχανία αναγεννήθηκε, η ημέρα που το πεπρωμένο της Αμερικής ανακτήθηκε και η ημέρα που αρχίσαμε να κάνουμε την Αμερική ξανά πλούσια. Για δεκαετίες, η χώρα μας λεηλατήθηκε και βιάστηκε από έθνη κοντινά και μακρινά, τόσο από φίλους όσο και από εχθρούς».

«Μπροστά στον αδυσώπητο οικονομικό πόλεμο, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν μπορούν πλέον να συνεχίσουν την πολιτική της μονομερούς οικονομικής παράδοσης. Πρέπει να φροντίσουμε τους ανθρώπους μας και θα φροντίσουμε πρώτα τους ανθρώπους μας», πρόσθεσε.

Την ίδια στιγμή, ο υπουργός Οικονομικών του, Σκοτ Μπέσεντ προειδοποίησε απροκάλυπτα, μιλώντας στο Bloomberg, καλά θα κάνουν οι χώρες που πλήττονται από τους δασμούς να μην προχωρήσουν σε αντίποινα γιατί θα τις περιμένουν χειρότερα: «[Στη θέση τους] δεν θα προσπαθούσα να ανταποδώσω. Εφόσον δεν ανταποδώσετε, αυτό είναι το υψηλότερο επίπεδο του ποσοστού [δασμών]», είπε χαρακτηριστικά.

Ειδικότερα, οι ΗΠΑ επιβάλλουν δασμούς σε:

• Κίνα – 34%
• Ευρωπαϊκή Ένωση – 20%
• Ιαπωνία – 24%
• Νότια Κορέα – 25%
• Ελβετία – 31%
• Ηνωμένο Βασίλειο – 10%
• Ταϊβάν – 32%
• Μαλαισία – 24%
• Ινδία – 26%
• Βραζιλία – 10%
• Ινδονησία – 32%
• Βιετνάμ – 46%
• Σιγκαπούρη – 10%

pic.twitter.com/v5WMU5wofc

— Rapid Response 47 (@RapidResponse47) April 2, 2025

Ο τελευταίος γύρος εμπορικών δασμών στις ΗΠΑ θα επιβαρύνει σημαντικά μια παγκόσμια οικονομία που μόλις ανακάμπτει από την εκτόξευση του πληθωρισμού μετά την πανδημία, που επιβαρύνεται από το χρέος-ρεκόρ, αλλά και από τις γεωπολιτικές διαμάχες, προειδοποιούν οι αναλυτές.

«Οι δασμοί του Τραμπ ενέχουν τον κίνδυνο να καταστρέψουν την παγκόσμια τάξη ελεύθερων συναλλαγών της οποίας οι ίδιες οι Ηνωμένες Πολιτείες ηγήθηκαν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο», δήλωσε ο Takahide Kiuchi, εκτελεστικός οικονομολόγος στο Ερευνητικό Ινστιτούτο Nomura.

Μιλώντας στο Rose Garden του Λευκού Οίκου, ο Τραμπ είπε ότι θα επιβάλει βασικό δασμό 10% σε όλες τις εισαγωγές και κραδαίνοντας το διάγραμμα που δείχνει υψηλότερους δασμούς σε ορισμένους από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους της χώρας, συμπεριλαμβανομένου 34% στην Κίνα και 20% στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ με 25% επιβαρύνονται οι εισαγωγές αυτοκινήτων.

Σύμφωνα με τις νέες παγκόσμιες εισφορές που επιβλήθηκαν από τον Τραμπ, ο δασμός των ΗΠΑ σε όλες τις εισαγωγές εκτινάχθηκε στο 22% – ποσοστό που παρατηρήθηκε τελευταία φορά γύρω στο 1910 – από μόλις 2,5% το 2024, δήλωσε ο Olu Sonola, επικεφαλής της αμερικανικής οικονομικής έρευνας στη Fitch Ratings.

«Αυτό αλλάζει το παιχνίδι, όχι μόνο για την οικονομία των ΗΠΑ αλλά και για την παγκόσμια οικονομία», είπε ο Sonola. «Πολλές χώρες πιθανότατα θα καταλήξουν σε ύφεση».

Αντιδράσεις από ΕΕ

Αμεση ήταν η μεμονωμένη αντίδραση πολλών ευρωπαίων ηγετών, ενώ η επικεφαλής της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν νωρίς το πρωί της Τετάρτης προειδοποίησε ότι οι τελωνειακοί δασμοί που ανακοίνωσε χθες Τετάρτη ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ απειλούν να καταφέρουν «μείζον πλήγμα» στην παγκόσμια οικονομία και διεμήνυσε πως η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι «έτοιμη να ανταποδώσει» τα μέτρα αυτά.

Οι συνέπειες θα είναι πολύ σοβαρές για εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, υπογράμμισε η πρόεδρος της Κομισιόν, στεκόμενη στο ότι θα υποφέρουν ιδίως όλες οι επιχειρήσεις.

Πρόσθεσε, ακόμη, πως η ΕΕ πέρα από το ότι είναι έτοιμη να αντιδράσει, προετοιμάζει ήδη περαιτέρω πακέτα μέτρων για να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της.

Διαβεβαίωσε ότι η ΕΕ θα επιδείξει ενιαία στάση και επέμεινε στο ότι η Ένωση είναι η δύναμη των κρατών μελών της. Υποσχέθηκε πως η ΕΕ θα σταθεί στο πλάι όσων πλήττονται, ενώ μεταξύ άλλων σημείωσε ότι είναι έτοιμη να συζητήσει «και να πάμε από την αντιπαράθεση στη διαπραγμάτευση».

The universal tariffs announced by the US are a major blow to businesses and consumers worldwide.

Europe is prepared to respond.

We’ll always protect our interests and values.
We’re also ready to engage.

And to go from confrontation to negotiation ↓ https://t.co/WbXqsN4ZX7

— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) April 3, 2025

Μπροστά στο χειρότερο σενάριο

«Μπροστά στον αδυσώπητο οικονομικό πόλεμο, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν μπορούν πλέον να συνεχίσουν την πολιτική της μονομερούς οικονομικής παράδοσης», είπε ο Τραμπ σε ένα υπαίθριο ακροατήριο στον Λευκό Οίκο.

«Πρέπει να φροντίσουμε τους ανθρώπους μας και θα φροντίσουμε πρώτα τους ανθρώπους μας».

Ωστόσο, επενδυτές και αναλυτές είπαν ότι οι δασμοί θα ανατρέψουν τις αλυσίδες εφοδιασμού και θα προκαλέσουν σοκ στην εταιρική Αμερική. Έχουν επίσης προειδοποιήσει ότι οι εισφορές θα μπορούσαν να αυξήσουν απότομα τις τιμές καταναλωτή στις ΗΠΑ και να επιβραδύνουν την ανάπτυξη.

«Αυτό είναι κοντά στο χειρότερο σενάριο που φοβόταν η αγορά», δήλωσε στους FT ο Ajay Rajadhyaksha, παγκόσμιος πρόεδρος έρευνας στη Barclays. «Αυτό θα προκαλέσει ζημιά».

«Το βλέπω ως μια μετατόπιση της οικονομίας των ΗΠΑ και της παγκόσμιας οικονομίας προς χειρότερες επιδόσεις, περισσότερη αβεβαιότητα και πιθανώς κατεύθυνση προς κάτι που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε παγκόσμια ύφεση», δήλωσε στο Reuters ο Antonio Fatas, μακροοικονομολόγος στη σχολή επιχειρήσεων INSEAD στη Γαλλία.

Οι αναλυτές επισημαίνουν ότι οι εμπορικοί εταίροι των ΗΠΑ δεν θα είχαν άλλη επιλογή από το να αντεπιτεθούν τα μέτρα του Τραμπ, αυξάνοντας την προοπτική ενός οικονομικά επιζήμιου παγκόσμιου εμπορικού πολέμου.

«Η “Ημέρα Αντιποίνων” θα ακολουθήσει την «ημέρα της απελευθέρωσης», δήλωσε ο Λούκα Παολίνι, επικεφαλής στρατηγικής στην Pictet Asset Management.

«Οι κυβερνήσεις θα φαίνονται αδύναμες αν δεν αντεπιτεθούν, πρόσθεσε, αλλά εκτιμά ότι θα «αφήσουν την πόρτα ανοιχτή» στη διαπραγμάτευση. Οι δασμοί ευρείας βάσης αύξησαν τις πιθανότητες ύφεσης των ΗΠΑ, τόνισε.

Εξαιρέσεις

Ορισμένα είδη θα εξαιρεθούν από τους αμοιβαίους δασμούς, σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο, συμπεριλαμβανομένης της ενέργειας και των ορυκτών που δεν είναι διαθέσιμα στις ΗΠΑ, καθώς και του χρυσού ορισμένων αγαθών στα οποία έχει ήδη επιβάλει άλλους δασμούς ο Τραμπ.

Αυτά περιλαμβάνουν χάλυβα και αλουμίνιο, μαζί με αυτοκίνητα, και εισαγωγές που ο Τραμπ έχει επισημάνει ότι θα εφαρμόσει ξεχωριστό σύνολο δασμών, συμπεριλαμβανομένου του χαλκού, των φαρμακευτικών προϊόντων, των τσιπ υπολογιστών και της ξυλείας.

Το Μεξικό και ο Καναδάς – εμπορικοί εταίροι που ο Τραμπ έχει επιτεθεί επανειλημμένα τις τελευταίες εβδομάδες – εξαιρέθηκαν επίσης από τον καθολικό δασμό. Τα αγαθά από τις δύο χώρες που συμμορφώνονται με την εμπορική συμφωνία του 2020 που υπέγραψαν με τις ΗΠΑ θα εξακολουθήσουν να εξαιρούνται από τους δασμούς.